Underground/Underground CD1.iso/other/how-to.pl/NET-3-HOWTO.pl.txt

Text File | 1997-11-25 | 186.2 KB | 5,281 lines

  Linux NET-3-HOWTO, Linux w sieci
  Terry Dawson, VK2KTJ, [e-mail] v1.0,
  22 luty 1997 wersja polska [e-mail]
  w1.0, kwiecie± 1997


  Obs│uga sieci w j▒drze systemu Linux zosta│a napisana niemal od zera.
  Osi▒gi sieci tcp/ip w najnowszych wersjach j▒dra sprawiaj▒, ┐e Linux
  staje siΩ godn▒ uwagi alternatyw▒ dla innych, dominuj▒cych w tej
  dziedzinie system≤w. Naszym celem jest opisanie w jaki spos≤b zain¡
  stalowaµ i skonfigurowaµ oprogramowanie sieciowe, oraz r≤┐ne inne
  narzΩdzia pomagaj▒ce w obs│udze sieci.
  ______________________________________________________________________

  Table of Contents



















































  1. Zmiany w stosunku do poprzedniej wersji

  2. Wprowadzenie.

     2.1 Uwagi na temat ego dokumentu

  3. Jak korzystaµ z tego dokumentu (NET-3-HOWTO-HOWTO ?).

  4. Informacje og≤lne na temat pracy Linuxa w sieci.

     4.1 Kr≤tka historia rozwoju modu│≤w sieciowych j▒dra Linuxa.
     4.2 Sk▒d zdobyµ inne informacje na temat zastosowa± sieciowych Linuxa.
     4.3 Sk▒d zdobyµ inne, nie zwi▒zane z Linuxem informacje na temat technik sieciowych.

  5. Podstawowe informacje na temat konfigurowania sieci.

     5.1 Czego potrzebujΩ aby rozpocz▒µ?
        5.1.1 Aktualne ╝r≤d│a j▒dra.
        5.1.2 Aktualne narzΩdzia sieciowe.
        5.1.3 Programy-aplikacje sieciowe.
        5.1.4 Adresy.
     5.2 GDzie umie╢ciµ polecenia koniguracyjne ?
     5.3 Tworzenie interfejs≤w sieciowych.
     5.4 Konfiguracja interfejsu sieciowego.
     5.5 Konfiguracja resolvera nazw.
        5.5.1 Co to jest nazwa?
        5.5.2 Jakie inforamacje bΩd▒ niezbΩdne.
        5.5.3 /etc/resolv.conf
        5.5.4 /etc/host.conf
        5.5.5 /etc/hosts
     5.6 Konfiguracja interfejsu pΩtli zwrotnej
     5.7 Trasowanie (routing).
        5.7.1 Do czego s│u┐y program
     5.8 Konfiguracja serwer≤w i us│ug sieciowych.
        5.8.1 (TT
           5.8.1.1 Przyk│ad pliku
        5.8.2 (TT
           5.8.2.1 Przyk│ad pliku
     5.9 Inne pliki konfiguracyjne zwi▒zane z sieci▒. files.
        5.9.1 (TT
        5.9.2 (TT
     5.10 Bezpiecze±stwo sieciowe i sterowanie dostΩpem.
        5.10.1 /etc/ftpusers
        5.10.2 /etc/securetty
        5.10.3 Mechanizm sterowania dostΩpem pakietu
           5.10.3.1 /etc/hosts.allow
           5.10.3.2 /etc/hosts.deny
        5.10.4 /etc/hosts.equiv
        5.10.5 Prawid│owa konfiguracja demona
        5.10.6 Firewalle.
        5.10.7 Inne sugestie.

  6. Informacje specyficzne technologi sieciowej

     6.1 ARCNet
     6.2 Appletalk (
        6.2.1 Konfiguracja oprogramowania Appletalk.
        6.2.2 Eksportowanie plik≤w Linuxa przez Appletalk.
        6.2.3 UdostΩpnianie twojej drukarki pod Linuxem w sieci Appletalk.
        6.2.4 Uruchamianie oprogramowania Appletalk.
        6.2.5 Test oprogramowania appletalk.
        6.2.6 Uwagi na temat korzystania z oprogramowania Appletalk.
        6.2.7 WiΩcej informacji
     6.3 ATM
     6.4 AX25 (
     6.5 DECNet
     6.6 EQL - multiple line traffic equaliser
     6.7 Ethernet
     6.8 FDDI
     6.9 Frame Relay
     6.10 Zliczanie ruchu (IP Accounting)
     6.11 IP Aliasing
     6.12 Filtrownie pakiet≤w (IP Firewalling)
     6.13 IPX (
     6.14 IPv6
     6.15 ISDN
     6.16 IP Masquerade
     6.17 IP Transparent Proxy
     6.18 Mobile IP
     6.19 Multicast
     6.20 NetRom (
     6.21 PLIP
        6.21.1 Schemat kabla do po│▒czenia PLIP.
     6.22 PPP
        6.22.1 Utrzymywanie za pomoc▒
     6.23 Rose protocol (
     6.24 SAMBA - `NetBEUI', `NetBios' support.
     6.25 Klient protoko│u SLIP
        6.25.1 dip
        6.25.2 slattach
        6.25.3 Kiedy u┐ywaµ ka┐dego z tych program≤w ?
        6.25.4 Statyczny serwer SLIP linie modemowe i programem DIP.
        6.25.5 Dynamic SLIP server with a dialup line and DIP.
        6.25.6 Korzystanie z programu dip.
        6.25.7 Sta│e po│▒czenie SLIP przez liniΩ dzier┐awion▒ - slattach.
     6.26 Serwer SLIP.
        6.26.1 Serwer korzystaj▒cy z programu
           6.26.1.1 Sk▒d wzi▒µ
           6.26.1.2 Konfiguracja pliku
           6.26.1.3 Konfiguracja pliku
           6.26.1.4 Konfiguracja pliku
           6.26.1.5 Konfiguracja pliku
           6.26.1.6 Konfiguracja pliku
        6.26.2 Serwer SLIP korzystaj▒cy z programu
           6.26.2.1 Konfiguracja pliku
        6.26.3 Serwer SLIP korzystaj▒cy z pakietu
     6.27 Obs│uga protoko│u STRIP (Starmode Radio IP)
     6.28 Token Ring
     6.29 X.25
     6.30 WaveLan Card

  7. Kable i okablowanie

     7.1 Szeregowy kabek bezmodemowy (Serial NULL Modem cable)
     7.2 KAbel portu r≤wnoleg│ego (kabel PLIP)
     7.3 Okablowanie ethernetowe 10base2 (cienki koncentryk)
     7.4 SkrΩtka (Twisted Pair Ethernet Cable)

  8. Spis stosowanych termin≤w

  9. Linux u dostawc≤w Internetu ?

  10. PodziΩkowania

  11. Copyright.

  12. Od t│umacza



  ______________________________________________________________________

  1.  Zmiany w stosunku do poprzedniej wersji


  Dodatki:
          mn≤stwo.
  Poprawki/uaktualnienia:
          wszystko.




  2.  Wprowadzenie.

  Oryginalny dokument NET-FAQ, napisy przez Matta Welsha w celu zebrania
  odpowiedzi na najczΩ╢ciej zadawane pytania na temat pracy Linuxa w
  sieci, powsta│ zanim ktokolwiek my╢la│ o Projekcie Dokumentacji Linuxa
  (LDP). Dokument dotyczy│ bardzo wczesnych wersji rozwojowych modu│≤w
  sieciowych j▒dra. Zosta│ zast▒piony przez NET-2-HOWTO, jeden z
  oryginalnych doument≤w projektu LDP. Opisywa│ oprogramowanie sieciowe
  znane pod nazw▒ "wersja 2." i "wersja 3.". W tym dokumencie opisujemy
  jedynie modu│y sieciowe j▒dra w "wersji 3".


  Poprzednie wersje tego dokumentu osi▒gne│y ogromnr rozmiary, ze
  wzglΩdu na wielk▒ ilosµ materia│u, kt≤rego dotyczy│y. By│a to jedna z
  przyczyn powstania kilku innych dokumnet≤w HOWTO opisuj▒cych
  specyficzne problemy zwi▒zane z sieci▒. WszΩdzie gdzie bΩdzie to
  mo┐liwe, bΩdziemy odwo│ywaµ siΩ do tych dokument≤w i opisywaµ
  problemy, kt≤re jeszcze nie posiadaj▒ w│asnych dokument≤w.


  2.1.  Uwagi na temat ego dokumentu

  Zawsze doceniam wszelkie uwagi,  szczeg≤lnie warto╢ciowe wnioski.
  ProszΩ kierujcie je bezpo╢rednio do mnie email
  <mailto:[e-mail]>.


  3.  Jak korzystaµ z tego dokumentu (NET-3-HOWTO-HOWTO ?).

  Format tego dokumentu r≤┐ni siΩ od poprzednich wersji. Przegrupowa│em
  podrozdzia│y, tak aby materia│ opisowy zgromadzony na pocz▒tku
  dokumentu mog│ zostaµ przez czytalnika pominiΩty. Po nim wystΩpuje
  og≤lny opis zagadnie± sieciowych, informacje, kt≤re trzeba zrozumieµ
  zanim przejdzie siΩ do ostatniej czΩ╢ci dokumentu - technicznej
  dokuemntacji stosowanej technologii.


     Przeczytaj rozdzia│y og≤lne
        Informacje tutaj podane odnosz▒ niΩ niemal do wszystkich
        po╝niejszych czΩ╢ci dokumentu i s▒ niezbΩdne do ich zrozumienia.


     Zastan≤w siΩ nad swoj▒ sieci▒
        Powiniene╢ wiedzieµ jak jest (lub bΩdzie) zbudowana twoja sieµ,
        dok│adnie jaki sprzΩt i technologie s▒ (bΩd▒) wykorzystywane.


     Przeczytaj rodzia│y opisuj▒ce wykorzystywane przez ciebie
        technologie" Gdy ju┐ wiesz co ciΩ konkretnie zapoznaj siΩ z
        wybranymi rozdzia│ami. Znajdziesz tam szczeg≤│y dotycz▒ce
        opisywanej technologii.


     Wykonaj konfiguracje sieci
        Powiniene╢ spr≤bowaµ skonfigurowaµ sieµ uwa┐nie notuj▒c
        wszystkie napotkane problemy.


     Je╢li potrzebujesz poszukaj dalszej pomocy
        Je╢li napotkasz problemy, w rozwi▒zaniu kt≤rych niniejszy
        dokument nie bΩdzie pomocny, wtedy zapoznaj siΩ z rozdzia│em
        po╢wiΩconym znajdowaniu dalszej pomocy i zg│aszaniu znalezionych
        b│Ωd≤w.


     Baw siΩ dobrze!
        Sieµ to dobra zabawa, ciesz siΩ ni▒.


  4.  Informacje og≤lne na temat pracy Linuxa w sieci.


  4.1.  Kr≤tka historia rozwoju modu│≤w sieciowych j▒dra Linuxa.

  Opracowanie zupe│nie nowej implementacji protoko│u tcp/ip, pracuj▒ego
  r≤wnie dobrze jak inne istniej▒ce implementacje nie by│o │atwym
  zadaniem. Decyzja aby napisaµ wszystko od zera zosta│a podjΩta  w
  czasie gdy istnia│a niepewno╢µ, ┐e istniej▒ce implementacje  mog▒
  zostaµ zaprzepaszczone przez restrykcyjne licencje, z powodu tocz▒cej
  siΩ sprawy s▒dowej rozpoczΩtej przez U.S.L. i w momencie gdy sieµ by│a
  przepe│niona ╢wie┐ym entuzjazmem aby zrobiµ to inaczej, a byµ mo┐e
  nawet lepiej ni┐ zosta│o do tej pory zrobione.

  Pierwszym ochotnikiem przewodzenia w pracach nad rozwojem modu│≤w
  j▒dra do obs│ugi sieci by│ Ross Biro <[e-mail]>. Wykona│
  prost▒ i niepe│n▒, lecz w wiΩkszo╢ci przypadk≤w dzia│aj▒c▒
  implementacje podstawowych procedur, uzupe│nionych przez procedury
  drajwera karty sieciowej ethernet WD-8003. To wystarczy│o, aby
  przyci▒gn▒µ rzeszΩ ludzi, umo┐liwiµ im testowanie i eksperymentowanie.
  Niekt≤rm uda│o siΩ nawet doprowadziµ do w│▒czenia swoich komputer≤w do
  Internetu.

  Nacisk spo│eczno╢ci Linuxowej na rozw≤j obs│ugi sieci przez j▒dro
  wci▒┐ wzrasta│. Gdy korzy╢ci i stysfakcja z wykonywanej pracy
  przesta│y rekompensowaµ w wystarczaj▒cym stopni po╢wiecenia i
  odpieranie rosn▒cych nacisk≤w, Ross zrezygnowa│ z roli prowadz▒cego
  budowΩ oprogramowania sieciowego. Jego wysi│ki po╢wiΩcone na
  stworzenie w tak burzliwych czasach czego╢ u┐ytecznego sta│y siΩ
  katalizatorem przysz│ych prac i nale┐y je zaliczyµ do najwa┐niejszych
  czynnik≤, kt≤re przyczyni│y siΩ do osi▒gniΩcia sukcesu.


  Orest Zborowski <[e-mail]> do│▒czy│ do j▒dra oryginalny interfejs
  programistyczny gniazd BSD. By│ to ogromny krok naprz≤d, poniewa┐
  umo┐liwia│ proste przenoszenie na Linuxa wielu istniej▒cych program≤w
  sieciowych, bez konieczno╢ci ich nadmiernej modyfikacji.

  Mniej wiΩcej w tym samym czasie Laurence Culhane
  <[e-mail]> opracowa│ pierwszy drjwer protoko│u SLIP.
  Wiele os≤b, kt≤re nie posiada│y dostΩpu do sieci Ethernetowych
  otrzyma│o mo┐liwo╢µ eksperymentowania z nowym oprogramowaniem
  sieciowym. Ponownie czΩ╢µ os≤b wykorzysta│a te oprogramowanie do
  przy│▒czania siΩ do Internetu. W ten spos≤b uzmys│owili reszcie jakie
  mo┐liwo╢ci otworzy│yby siΩ przed Linuxem, gdyby tlko posiada│ pe│n▒
  obs│ugΩ sieci. ZwiΩkszy│o r≤wnie┐ liczbΩ os≤b aktywnie
  wykorzystuj▒cych i eksperymentuj▒cych z istnej▒cym oprogramowaniem.

  Jednym z ludzi, kt≤ry r≤wnie aktywnie pracowa│ nad zbudowaniem modu│≤w
  obs│ugi sieci w j▒drze Linuxa by│ Fred van Kempen
  <[e-mail]>. Po kr≤tkim okresie niepewno╢ci wywo│anym
  rezygnacj▒ Rossa Biro z prowadzenia projektu, Fred zaoferowa│ sw≤j
  czas i umiejΩtno╢ci, i przyj▒│ tΩ rolΩ w zasadzie bez ┐adnych
  sprzeciw≤w. Fred mia│ ambitne plany na temat kierunk≤w rozwoju
  oprogramowania obs│ugi sieci w j▒drze Linuxa i aktywnie je realizowa│.
  Stworzy│ oprogramowanie znane pod nazw▒ NET-2 (oprogramowanie Rossa
  nosi│o nazwΩ NET), z kt≤rego wielu ludzi korzysta│o przez d│ugi czas.
  Fred wprowadzi│ wiele inowacji do programu rozwoju oprogramowania
  dynamiczny interfejs urz▒dze±, obs│ugΩ protoko│u AX.25 (Amateur Radio)
  i bardziej modu│owe implementacje obs│ugi funkcji sieciowych.
  Oprogramowanie NET-2 by│o wykorzystywane przez stale rosn▒c▒ grupΩ
  ludzi, w miarΩ jak ╢wiat dowiadywa│ siΩ, ┐e co╢ takiego istnieje.
  Oprogramowanie sieciowe nadal by│o rozpowszechniane w postaci │atek do
  standardowej dystrybucji j▒dra i przez d│ugi czas nie by│o
  rozpowszechniane razem z j▒drem Linuxa.  NET-FAQ i p≤╝niejszy
  NET-2-HOWTO opisywa│y ca│kiem skomplikowana procedurΩ uruchomienia
  sieci pod Linuxem. Fred skoncentrowa│ siΩ na wprowadzaniu nowo╢ci do
  standardowej implementacji sieci, a to zabiera│o czas. Spo│eczno╢µ
  u┐ytkownik≤w zaczyna│a siΩ niecierpliwiµ oczekujac na co╢ co
  dzia│a│oby bezb│Ωdnie i zadawala│oby 80% z nich.  I podobnie jak w
  przypadku Rossa, naciski na Freda, jako koordynatora projektu ca│y
  czas wzrasta│y.


  Alan Cox <[e-mail]> zaproponowa│ rozwi▒zanie
  zaistnia│ej sytuacji. Zaproponowa│, ┐e we╝mie kod napisany przez Freda
  i przetestuje go. W ten spos≤b zapewni jego stabilno╢µ
  satysfakcjonuj▒c grono niecerpliwych u┐ytkownik≤w, uwalniaj▒c tym
  samym Freda od licznych nacisk≤w i umo┐liwiaj▒c mu dalsz▒ pracΩ nad
  rozwojem oprogramowania. Tak te┐ zrobi│, co zako±czy│o siΩ pe│nym
  sukcesem. Pierwsza wersja oprogramowani stworzona przez Alana nosi│a
  nazwΩ NET-2D (Debugged - odpluskwiony). Oprogramowanie pracowa│o
  stabilnie w wiΩkszo╢ci standardowych konfiguracji i wiΩkszo╢µ
  u┐ytkownik≤w by│a wreszcie szczΩ╢liwa. Alan bez w▒tpienia posiada│
  umiejΩtno╢ci i pomys│y, kt≤re chcia│ zrealizowaµ ku po┐ytkowi ca│ej
  spo│eczno╢ci Linuxa. NastΩpstwem by│o wiele dyskusji na temat
  kierunk≤w rozwoju oprogramowania sieciowego NET-2 Linuxa. RozwinΩly
  siΩ dwie r≤┐ne szko│y, jedna, kt≤rej ide▒ by│o "wpierw niech to
  dzia│a, p≤╝niej niech bΩdzie to lepsze" i druga z ide▒ "niech wpierw
  to bΩdzie lepsze". Ostatecznie wmiesza│ siΩ w to Linus, oferuj▒c swoje
  wsparcie Alanowi w jego wysi│kach w│▒czaj▒c jego kod do standardowej
  dystrybucji jadra Linuxa. To postawi│o Freda w bardzo trudnej pozycji.
  Zosta│ pozbawiony ogromnej rzeszy u┐ytkownik≤w aktywnie testuj▒cych i
  eksperymentuj▒cych z jego oprogramowaniem sieciowym, co oznacza│o, ┐e
  jego dalszy rozw≤j by│by trudny i powolny. Fred ontynuowa│ przez
  kt≤rki czas swoje prace, ostatecznie rezygnuj▒c i pozstawiaj▒c Alana
  jako nowego lidera w wysi│kach nad udoskonaleniem oprogramowania
  sieciowego Linuxa.

  Wktr≤tce swoje talenty w tematyce ujawni│ Donald Becker
  <[e-mail]> i stworzy│ ogron▒ liczbΩ sterowik≤w kart
  sieciowych ethernet, niemal wszystkich dostΩpnych w obecnych wersjach
  j▒dra. Byli r≤wnie┐ inni, kt≤rych wk│ad w tej dziedzinie by│ znacz▒cy,
  lecz praca Donalda by│a tak p│odna, ┐e wymaga osobnej uwagi.

  Alan kontynuowa│ pracΩ nad szlifowaniem oprogramowania NET-2-D,
  r≤wnocze╢nie staraj▒c siΩ zaj▒µ problemami okre╢lonymi jako 'do
  zrobienia' (TODO). Gdy j▒dro Linuxa rozwinΩ│o siΩ na tyle by osi▒gn▒µ
  wersjΩ 1.3.*, jego czΩ╢µ dotycz▒ca obs│ugi sieci sk│ada│a siΩ niemal z
  wersji NET-3, na kt≤rej bazyj▒ aktualne wersje. Alan pracowa│ nad
  wieloma aspektami i funkcjami sieciowymi otrzymuj▒c wsparcie od wielu
  utalentowanych ludzi nale┐▒cych do internetowej spo│eczno╢ci Linuxa.
  DziΩki temu oprogramowanie rozrasta│o siΩ jednocze╢nie w wielu
  kierunkach. Alan opracowa│ dynamiczne strowniki urz▒dze± i pierwsze
  implementacje standard≤w AX.25 i IPX. Kontynuowa│ pracΩ , powoli
  restruturyzuj▒c i wprowadzaj▒c upleszenia, a┐ usyska│ obecn▒ postaµ.


  Obs│uga PPP zosta│a zaimplementowana przez Michaela Callahana
  <[e-mail]> i Ala  Longyeara <[e-mail]>.
  Mia│o to ogromne znaczenie i ogromnie zwiΩkszy│o libczΩ os≤b aktywnie
  wykorzystuj▒cych Linuxa w zastosowaniach sieciowych.


  Jonathon Naylor <[e-mail]> znacznie usprawni│ pocz▒tkowy kod
  Alana obs│ugi protoko│u AX.25. Wprowdzi│ obs│ugΩ protoko│u NetRom.
  Obs│uga AX.25/NetRom jest ogromnie wa┐na, poniewa┐ ┐aden inny system
  operacyjny nie posiada w standardowej dystrybycji obs│ugi tych
  protoko│≤w.

  By│y r≤wnie┐ ogromne rzesze innych ludzi, kt≤rzy w zanacz▒cy spos≤b
  przyczynili siΩ do rozwoju oprogramowania sieciowego Linuxa. Wiele z
  tych nazwisk znajdziesz p≤╝niej w czΩ╢ciach omawiaj▒cych poszczeg≤lne
  technologie. Inni przyczynili siΩ do rozwoju b▒d╝ opracowuj▒c r≤znych
  modu│≤w oprogramowania, b▒d╝ przysy│aj▒µ poprawki usuwaj▒ce r≤┐ne
  b│Ωdy, b▒d╝ oferuj▒c sugestie, raporty z test≤w lub choµby wsparcie
  moralne dla aktywnych tw≤rc≤w. Ka┐dy z nich mo┐e twierdziµ, ┐e bra│ w
  tyn udzia│ i oferowa│tyle ile m≤g│. Kod j▒dra linuxa przeznaczony do
  obs│ugi sieci jest ╢wietnym przyk│adem rezulta≤w jakie mo┐na osi▒gn▒µ
  pracuj▒c w tak anarchiczny spos≤b, jaki to mia│o miejsce w tym
  przypadku. Je╢li siΩ to jescze nie zadziwi│o, to pamiΩtaj o jednym:
  prace rozwojowe nadal trwaj▒.


  4.2.  sieciowych Linuxa.  Sk▒d zdobyµ inne informacje na temat zas¡
  tosowa±

  Istnieje kilka miejsc, gdzie mo┐na znale╝µ  dobre informacje na temat
  sieciowych zastosowa± Linuxa.


  Alan Cox, aktualny opiekun i lider oprogramowania  sieciowego Linuxa,
  prowadzi stronΩ internetow▒ zawieraj▒c▒ najciekawsze i najwa┐niejsze
  informacje na temat aktualnego rozwoju sieci w Linuxe:
  www.uk.linux.org <http://www.uk.linux.org/NetNews.html>.

  Innym znakomitym miejscem jest ksi▒┐ka napisana przez Olafa Kircha pod
  tytu│em Poradnik dla administrator≤w sieci. Powsta│a w ramach Projektu
  dokumentacji Linuxa <http://sunsite.unc.edu/LDP/> i jest dostΩpna
  tutaj: Poradnik dla administrator≤w sieci - wersja HTML
  <http://sunsite.icm.edu.pl/pub/Linux/LDP/LDP/nag/nag.html> lub w
  innych formatach tutaj archiwum ftp sunsite.unc.edu LDP
  <ftp://sunsite.icm.edu.pl/pub/Linux/sunsite/docs/LDP/network-guide/>.
  Ksi▒┐ka Olafa jest ca│kiem wyczerpuj▒ca i dostarcza dobrego, stojacego
  na wysokim poziomie  przegl▒dowego spojrzenia na konfiguracjΩ sieci
  pod Linuxem.

  Istnieje specjalna grupa dyskusyjna (angielsko jΩzyczna), po╢wiΩcona
  sieci i podobnym problemom: comp.os.linux.networking
  <news:comp.os.linux.networking>

  Instnieje angielsko jΩzyczna lista dyskusyjna, na kt≤r▒ mo┐esz siΩ
  zapisaµ i gdzie mo┐esz zadawaµ pytania odnosz▒ce siΩ do funkcji
  sieciowych Linuxa. Aby siΩ zapisaµ musisz wys│aµ nastΩpuj▒cy list:



       To: [e-mail]
       Subject: anything at all
       Message:

       subscribe linux-net


  W wiΩkszo╢ci serwer≤w IRC istniej▒ zwykle kana│y #linux, na kt≤rych
  obecni tam ludzie bΩd▒ potrafili odpowiedzieµ na pytania dotycz▒ce
  sieci pod Linuxem.

  PamiΩtaj, ┐e zg│aszaj▒c jakikolwiek problem nale┐y podawaµ jak
  najwiΩcej dotycz▒cych go szczeg≤│≤w. Koniecznie nale┐y podaµ wersje
  u┐ywanego oprogramowania, sczeg≤lnie wersjΩ j▒dra (uname -a), wersjΩ
  takich narzΩdzi  jak pppd lub dip i dok│adn▒ naturΩ problemu na kt≤ry
  napotka│e╢. To znaczy dok│adnie zanotowane komunikaty systemowe jakie
  otrzyma│e╢ i dok│adny opis sk│adni wydawanych polece±.


  4.3.  temat technik sieciowych.  Sk▒d zdobyµ inne, nie zwi▒zane z Lin¡
  uxem informacje na

  Je╢li szukasz podstawowych informacji o tcp/ip, polecam zapozananie
  siΩ z nastΩpuj▒cymi dokumentami:

     wprowadzenie do tcp/ip
        dostΩpne w wersji tekstowej <ftp://athos.rutgers.edu/runet/tcp-
        ip-intro.doc> i postscriptowej
        <ftp://athos.rutgers.edu/runet/tcp-ip-intro.ps>.

     tcp/zarz▒dzanie protoko│em ip
        dostΩpne w wersji textowej <ftp://athos.rutgers.edu/runet/tcp-
        ip-admin.doc> i postscriptowej
        <ftp://athos.rutgers.edu/runet/tcp-ip-admin.ps>.

  Je╢│i poszukujesz dok│adniejszych informacji na temat sieci tcp/ip
  mocno polecam:



       "Internetworking with TCP/IP"
       by Douglas E. Comer

       ISBN 0-13-474321-0
       Prentice Hall publications.




  Je╢li chcesz siΩ nauczyµ w jaki spos≤b budowaµ programy sieciowe w
  ╢rodowiskach zgodnych z systemem UNIX, mocno polecam:



       "Unix Network Programming"
       by W. Richard Stevens

       ISBN 0-13-949876-1
       Prentice Hall publications.





  Mo┐esz r≤wnie┐ skorzystaµ z grupy dyskusyjnej comp.protocols.tcp-ip
  <news:comp.protocols.tcp-ip>.

  Istotnym ╝r≤d│em konkretnych informacji technicznych zwi▒zanych z
  Internetem i protoko│em tcp/ip s▒ dokumenty RFC. RFC to skr≤t od
  "Request For Comments", jest to standardowy spos≤b og│aszania i
  dokumentowania obowi▒zuj▒cych standard≤w internetowych. Istnieje wiele
  miejsc sk▒d mo┐na popraµ dokumenty RFC. WiΩkszo╢µ z nich to archiwa
  ftp, czΩ╢µ udostΩpnia dokumenty RFC r≤wnie┐ przez interfejs WWW
  dostarczaj▒c jednocze╢nie mo┐liwo╢µ przeszukiwania wszystkich
  dokument≤w w poszukiwaniu s│≤w kluczowych.

  Jednym z archimum dokumnt≤w RFC jest: baza danych Nexor RFC
  <http://pubweb.nexor.co.uk/public/rfc/index/rfc.html>.


  5.  Podstawowe informacje na temat konfigurowania sieci.

  Aby porawnie skonfigurowaµ sieµ, musisz zapoznaµ siΩ i zrozumieµ
  informacje prezentowane w kolejnych podrozdzia│ach. S▒ to podstawowe
  zasady funkcjonowania sieci, niezale┐nie od jej wewnΩtrznej natury.


  5.1.  Czego potrzebujΩ aby rozpocz▒µ?

  Zanim zaczniesz budowaµ lub konfigurowaµ swoj▒ sieµ bΩdziesz
  potrzebowa│ kilku rzeczy. Najwa┐niejsze z nich to:


  5.1.1.  Aktualne ╝r≤d│a j▒dra.

  Poniewa┐ j▒dro kt≤rego u┐ywasz mo┐e nie posiadaµ obs│ugi sieci, lub
  kart sieciowych, kt≤re posiadasz, bΩdziesz prawdopodobnie potrzebowa│
  ╝r≤d│a j▒dra, aby╢ mog│ skompilowaµ nowe j▒dro z odpowiednimi opcjami.

  Najnowsz▒ wersj▒ j▒dra mozna uzyskaµ z: ftp.funet.fi
  <ftp://ftp.funet.fi/pub/Linux/PEOPLE/Linus/v2.0>.

  Zwykle pliki ╝r≤d│owe powinny byµ rozpakowane do katalogu
  /usr/src/linux. Je╢li potrzebujesz informacji jak dodaµ do j▒dra
  dodatkowe │aty lub jak skompilowaµ j▒dro powiniene╢ przeczytaµ Kernel-
  HOWTO <Kernel-HOWTO.pl.html>.

  Je╢li wyra╝nie nie zosta│o to zaznaczone, zalecam pozostanie przy
  standardowych wersjach j▒dra (te z parzystymi numerami wersji po
  pierwszej kropce). Wersje testowo-rozwojowe (z nieparzyst▒ drug▒
  liczb▒) mog▒ mieµ zmienion▒ strukturΩ wewnΩtrzn▒ lub wprowadzone inne
  zmiany uniemo┐liwiaj▒ce poprawn▒ wsp≤│pracΩ z innym oprogramowaniem
  zainstalowanym na twoim systemie. Je╢li nie jeste╢ pewien, ┐e
  poradzisz sobie z tego rodzaju problemami, w po│▒czeniu z mo┐liwosµi▒
  wyst▒pienia b│Ωdu w innym oprogramowaniu, nie u┐ywaj wersji
  rozwojowych.

  5.1.2.  Aktualne narzΩdzia sieciowe.

  NarzΩdzia sieciowe to programy s│u┐▒ce do konfigurowania urz▒dze±
  sieciowych Linuxa. Np. pozwalaj▒ na przydzielenie urz▒dzeniu numeru
  adresu IP lu na skonfigurowanie routingu (marszruty).

  Nwe dystrybucje Linuxa zawieraj▒ wszelkie niezbΩdne narzΩdzia
  sieciowe.  Je╢li ich jescze nie zainstalowa│e╢, powiniene╢ to teraz
  zrobiµ.

  Je╢li nie instalowa│e╢ Linuxa z dystrybucji, bΩdziesz musia│ pobraµ
  ╝r≤d│a i skompilowaµ narzΩdzia samodzielnie. To nie jest trudne.

  NarzΩdziami sieciowymi opiekuje siΩ Bernd Eckenfels i s▒ dostΩpne pod
  adresem: ftp.inka.de
  <ftp://ftp.inka.de/pub/comp/Linux/networking/NetTools/> lub kopia
  ftp.linux.uk.org
  <ftp://ftp.linux.uk.org/pub/linux/Networking/PROGRAMS/NetTools/>.

  PamiΩtaj aby wybrac wersjΩ najbardziej odpowiedni▒ dla wersji j▒dra,
  kt≤re posiadasz, postΩpuj zgodnie z uwagami zawartymi w instalowanym
  pakiecie.
  Aby skonfigurowaµ wersjΩ aktualn▒ w momencie pisania tego dokumentu
  musisz wykonaµ nastΩpuj▒ce polecenia:

  #
  # cd /usr/src
  # tar xvfz net-tools-1.32-alpha.tar.gz
  # cd net-tools-1.32-alpha
  # make config
  # make
  # make install
  #



  Dodatkowo je╢li zamierzasz skonfigurowaµ firewall lub korzystac z
  funkcji IP Masquerade, potrzenujesz programu ipfwadm. Najnowsz▒ wersjΩ
  mo┐na zdobyµ tutaj: ftp.xos.nl <ftp:/ftp.xos.nl/pub/linux/ipfwadm>.
  PamiΩtaj, ┐e dostΩpnych jest kilka wersji. Musisz wybraµ tΩ, kt≤ra
  najlepiej wsp≤│pracuje z j▒drem, kt≤re posiadasz.

  Aby skonfigurowaµ wersjΩ aktualn▒ w momencie pisania tego dokumentu
  musisz wykonaµ nastΩpuj▒ce polecenia:

  #
  # cd /usr/src
  # tar xvfz ipfwadm-2.3.0.tar.gz
  # cd ipfwadm-2.3.0
  # make
  # make install
  #




  5.1.3.  Programy-aplikacje sieciowe.

  Sieciowe programy u┐ytkowe (aplikacje sieciowe) to takie, jak np.
  telnet,ftp i ich odpowiedniki po stronie serwera. Dystrybucj▒
  wiΩkszo╢ci z nich zajmuje siΩ David Holland <[e-mail]>
  . Mo┐na je zdobyµ z ftp.uk.linux.org
  <ftp://ftp.uk.linux.org/pub/linux/Networking/base>.

  Aby skonfigurowaµ wersjΩ aktualn▒ w momencie pisania tego dokumentu
  musisz wykonaµ nastΩpuj▒ce polecenia:

  #
  # cd /usr/src
  # tar xvfz /pub/net/NetKit-B-0.08.tar.gz
  # cd NetKit-B-0.08
  # more README
  # vi MCONFIG
  # make
  # make install
  #




  5.1.4.  Adresy.

  Adresy protoko│u IP (Internet Protocol) sk│adaj▒ siΩ z czterech
  bajt≤w. Zwykle zapisuje siΩ w notacji zwanej 'dziesiΩtn▒-z kropkami
  (decimal dotted notation). Ka┐dy bajt jest zamieniany na liczbΩ
  dziesiΩtn▒ (0-255), opuszczaj▒c wszelkie zera na pocz▒tku (chyba, ┐e
  liczba jest r≤wna zero) i zapisywany kolejno, rozdzielony jeden od
  drugiego kropk▒ `.'. Konwencja wymaga, aby ka┐dy interfejs sieciowy
  komputer czy routera posiada│ w│asny numer IP. Mo┐na ten sam numer
  przydzielaµ do r≤znych urz▒dze± sieciowych jednego komputera, lecz
  zwykle ka┐dy interfejs posiada w│asny numer IP.

  Numery IP sieci to nieprzerwane sekwencje adres≤w IP. Wszystkie adresy
  nale┐▒ce do jednej sieci maj▒ wsp≤ln▒ liczbΩ cyfr w pe│nym adresie IP.
  CzΩ╢µ adresu wsp≤lna dla wszystkich adres≤w IP nale┐▒cych do sieci
  nazywa siΩ numerem sieci (adresu IP).Pozosta│e cyfry okre╢laj▒ adres
  komputera . Liczba bit≤w kt≤re s▒ wszp≤lne dla wszystkich adres≤w w
  ramach jednej sieci nazywamy mask▒ siecie (netmask▒). Rol▒ netmaski
  jest okre╢lenie kt≤re adresy przynale┐▒ do sieci, kt≤rej ona dotyczy,
  a kt≤re nie. Rozwa┐my nastΩpuj▒cy przyk│ad:

  rnet Protocol Networks are contiguous sequences of IP addresses. All
  addresses within a network have a number of digits within the address
  in common. The portion of the address that is common amongst all
  addresses within the network is called the `network portion' of the
  address. The remaining digits are called the `host portion'. The
  number of bits that are shared by all addresses within a network is
  called the netmask and it is role of the netmask to determine which
  addresses belong to the network it is applied to and which don't. For
  example, consider the following:


  -----------------  ---------------
  Host Address       192.168.110.23
  Adres komputera
  Network Mask       255.255.255.0
  Netmaska
  Network Portion    192.168.110.
  Cze╢µ sieciowa adresu
  Host portion                  .23
  Cze╢µ komputerowa adresu
  -----------------  ---------------
  Network Address    192.168.110.0
  Adres sieci
  Broadcast Address  192.168.110.255
  Adres og│oszeniowy (informacja wys│ana pod ten adres dotrze do
  wszystkich komputer≤w danej sieci)
  -----------------  ---------------



  Je╢li dowolny adres IP poddamy operacji bitowej koniunckcji z jego
  netmask▒, otrzymamy w ten spos≤b adres sieci, do kt≤rej on nale┐y.
  Adres sieci jezt zatem najmniejszym adresem w puli adres≤w danej sieci
  z zawsze wype│nion▒ zerami czΩsci▒ komputerow▒ adresu.

  Adres og│oszeniowy (broadcast) to specjaly adres IP. Wszystkie
  komputery w danej sieci pr≤cz nas│uchiwania pakiet≤w adresowanych pod
  ich numer IP, nas│uchuj▒ r≤wnie┐ pakiet≤w kierowanych na ten adres.
  Je╢li chemy wys│aµ pakiet, kt≤ry ma dotrzeµ do wszystkich komputer≤w w
  danej sieci, korzystamy w│a╢nie z adresu og│oszeniowego. R≤┐nego
  rodzaje informacje dotycz▒ce np. trasowania (routingu) lub zawieraj▒ce
  r≤┐ane ostrzerzenia nadawane s▒ w│a╢nie na ten adres, tak aby
  wszystkie komputery otrzyma│y go jednocze╢nie. Istniej▒dwa standardy
  jak powinien wygl▒daµadres og│oszeniowy. W powy┐szym przyk│adzie by│to
  192.168.110.255. Z nieznanych przyczyn w niekt≤rych miejscach jako
  adresu og│oszeniowego u┐wa siΩ adresu sieci. W ppraktyce zasadnizco
  nie ma zanczenia, kt≤rej konwencji uzywamy, pod warunkiem, ┐e
  wszystkie komputery maj▒ skonfigurowany adres og│oszeniowy w ten sam
  spos≤b.

  Z przyczyn administracyjnych w pocz▒tkowym okresie rozwoju protoko│u
  IP, pewne grupy adres≤w IP zosta│u po│▒czone w sieci, kt≤re z kolei
  zosta│y po│▒czone w klasy. Te klasy dostarczaj▒ okre╢lon▒ liczbΩ
  r≤┐nej wielko╢ci sieci, kt≤re mog▒ byµ przydzielane u┐ytkownikom.
  Wygl▒da to mniej wiΩcej tak:


  ----------------------------------------------------------
  | Klasa   | Netmaska      | Adresy sieciowe              |
  | sieci   |               |                              |
  ----------------------------------------------------------
  |    A    | 255.0.0.0     | 0.0.0.0    - 127.255.255.255 |
  |    B    | 255.255.0.0   | 128.0.0.0  - 191.255.255.255 |
  |    C    | 255.255.255.0 | 192.0.0.0  - 223.255.255.255 |
  |Multicast| 240.0.0.0     | 224.0.0.0  - 239.255.255.255 |
  ----------------------------------------------------------




  Z kt≤rych adres≤w powiniene╢ korzystaµ zale┐y bezpo╢rednio od tego co
  robisz. Aby uzyskaµ wszystkie adresy kt≤rych potrzebujesz mo┐esz byµ
  zmuszony do wykonania kombinacji nastΩpuj▒cych dzia│a±:


     Instalacja Linuxa w istniej▒cej sieci IP
        Je╢li hcesz zainstalowaµ Linuxa w istniej▒cej sieci IP
        powiniene╢skontaktowaµsiΩ z administratorem sieci i poprosiµ go
        o nastΩpuj▒ce informacje:

     ╖  Adres IP komputera

     ╖  Adres IP sieci

     ╖  Adrs og│oszeniowy (broadcast)

     ╖  Netmaska

     ╖  Adres routera

     ╖  Adres serwera DNS

        NastΩpnie powiniene╢ skonfigurowaµ urz▒dzenie sieciowe podaj▒c
        uzyskane informacje. Nie mo┐esz wzi▒µ ich z powietrza i
        oczekiwaµ, ┐e wszystko bΩdzie dzia│aµ poprawnie.


     Budowanie nowej sieci, kt≤ra nigdy nie bΩdzie pod│▒czona do
        internetu" Je╢li budujesz prywatn▒ sieµ i nie masz zamiaru
        pod│▒czaµ j▒ do Internetu to mo┐esz wybraµ zupe│nie dowolne
        numery IP. Jednak dla bezpiecze±stwa i porz▒dku powiniene╢
        skorzystaµ z grupy adres≤w IP pozostawionych dok│adnie w tym
        celu. S▒one okre╢lone w dokumencie RFC1597:


        -----------------------------------------------------------
        |         Zarezerwowane prywatne adresy IP                |
        -----------------------------------------------------------
        | Klasa   | Netmaska      | Adres komputera               |
        | sieci   |               |                               |
        -----------------------------------------------------------
        |    A    | 255.0.0.0     | 10.0.0.0    - 10.255.255.255  |
        |    B    | 255.255.0.0   | 172.16.0.0  - 172.31.255.255  |
        |    C    | 255.255.255.0 | 192.168.0.0 - 192.168.255.255 |
        -----------------------------------------------------------



     Powiniene╢ siΩ wpierw zdecydowaµ jak wielka bΩdzie twoja sieµ, a
     nastΩpnie wybraµ tyle adres≤w IP ile potrzebujesz.


  5.2.  GDzie umie╢ciµ polecenia koniguracyjne ?

  Istnieje kilka sposob≤w realizacji procedury uruchamiania systemu
  Linux. Po za│adowaniu j▒dra uruchamiany jest program o nazwie `init'.
  Porgram init odczytuje sw≤j plik konfiguracyjny /etc/inittab i
  kontynuuje proces uruchamiania systemu. Istnieje kilka odmian programu
  init i to jest w│a╢nie przyczyna r≤┐nic w konfiguracji miΩdzy r≤┐nymi
  dystrybucjami czy komputerami.

  Zwykle plik /etc/inittab zawiera pozycjΩ wygl▒daj▒c▒ mniej wiΩcej tak:



       si::sysinit:/etc/init.d/boot




  Ten wiersz okre╢la nazwΩ skryptu kt≤ry ostatecznie jest odpowiedzialny
  za procedurΩstartow▒. Jest to mniej wiΩcej odpowiednik pliku
  AUTOEXEC.BAT w DOSie.

  SKrypt startowy uruchamia zwykle r≤┐ne inne skrypty i sieµjest
  konfigurowana zwyklΩ jednym z takich skrypt≤w.

  Poni╝sza tabela mo┐e pos│u┐yµ jako przewodnik po twoim systemie:



       -------------------------------------------------------------------------------
       Dystryb. |Konfiguracja interfeju(karty)/routingu      | Inicjalizacja
       -------------------------------------------------------------------------------
       Debian   |/etc/init.d/network                         |/etc/init.d/netbase
                |                                            |/etc/init.d/netstd_init
                |                                            |/etc/init.d/netstd_nfs
                |                                            |/etc/init.d/netstd_misc
       -------------------------------------------------------------------------------
       Slackware|/etc/rc.d/rc.inet1                          |/etc/rc.d/rc.inet2
       -------------------------------------------------------------------------------
       RedHat   |/etc/sysconfig/network-scripts/ifup-<ifname>|/etc/rc.d/init.d/network
       -------------------------------------------------------------------------------




  WiΩkszo╢µ nowocze╢nych dystrybucji zawiera program, kt≤ry umo┐liwi
  konfiguracjΩ wielu podstawowych interfejs≤w sieciowych. Je╢│i masz
  taki program powiniene╢ sprawdziµ czy jest on dla ciebie
  wystarczaj▒cy, zanim zdecydujesz siΩ na rΩczn▒ modyfikacje.
  configuration.



       -----------------------------------------
       Dystryb.  | Program konfiguracji sieci
       -----------------------------------------
       RedHat    | /sbin/netcfg
       Slackware | /sbin/netconfig
       -----------------------------------------




  5.3.  Tworzenie interfejs≤w sieciowych.

  W wiΩkszo╢ci system≤w Unix urz▒dzenia sieciowe znajduj▒ siΩ w katlogu
  dev. W linuxie tak nie jest. Linux tworzy urz▒dzenia sieciowe
  dynamicznie, dlatego nie wymaga istnienia plik≤w urz▒dze± sieciowych.

  W wiΩkszo╢ci przypadk≤w urz▒dzenia sieciowe s▒ tworzone automatycznie
  przez sterowniki tych urz▒dze± w czasie ich iniclacji i rozpoznawania
  sprzΩtu. Na przyk│ad sterowniki sieciowych kart ethernetowych tworz▒
  interfejsy o nazwach eth[0..] sekwencyjnie w miarΩ rozpoznawania
  kolejnych urz▒dze±. Pierwsz znale┐iona karta ethernetowa staje siΩ
  urz▒dzeniem eth0, druga eth1 itf.

  Jednak w niekt≤rych przypadkach, zwykle kiedy korzystamy z protoko│≤w
  SLIP lub PPP, urz▒dzenia sieciowe s▒ tworzone na ┐▒danie program≤w
  wykonywanych przez u┐ytkownika. Odbywa siΩ podobny sekwencyjny
  przydzia│ nmazw urz▒dze±, lecz nie dzieje siΩ to w spos≤b automatyczny
  w czasie │adowania systemu. Dzieje siΩ tak dlatego, ┐e
  wprzeciwie±stwie do kart ethetnetowych liczba akrywnych interfejs≤w
  slip lub ppp  w ca│ym okresie pracy komputera mo┐e siΩ zmieniaµ.
  Powiemy o tym dok│aniej w dalszej czΩ╢ci.


  5.4.  Konfiguracja interfejsu sieciowego.

  Je╢li posiadasz ju┐ wszelkie niezbΩdne oprogramowanie i informacje o
  potrzebnyhc adresach sieciowych mo┐esz rozpocz▒µ konfiguracjΩ
  interfejsu. Kiedy m≤wimy o konfiguracji interfejsu sieciowego mamy na
  my╢li proces przydzielenia mu odpowiedniego adreu IP i nadania
  odpowiednich warto╢ci innym jego parametrom. W tm celu najczΩ╢ciej
  pos│ugujemy siΩ programem ifconfig (interface configre).

  Zwykle u┐ywa siΩ go spos≤b podobny do podanego poni┐ej:


       # ifconfig eth0 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0 up




  W tym przypadku konfigurujΩ kartΩ ethernetow▒ `eth0' nadaj▒c jej adres
  IP `192.168.0.1' i netmaskΩ `255.255.255.0'. Parametr `up' na ko±cu
  wiersza oznacza, ┐e intefejspowinien zostaµ aktywowany (rozpocz▒µ
  prazcΩ).


  Jadro konfiguruj▒µ interfejsy sieciowe przyjmuje pewne domy╢lne
  warto╢µi parametr≤w. a przyk│ad mog│by╢ podaµ adres IP i adres
  og│oszeniowy (broadcast) danego interfejsu, lecz je╢li tego nie
  zrobisz j▒dro znajdzie sensowne warto╢ci dla tych parametr≤w na
  podstawie klasy konfigurowaneo adresu IP. W moim przyk│adzie j▒dro
  przyjmie, ┐e jest interfejs jest konfigurowany w sieci klasy C i nada
  adresowi sieci warto╢µ `192.168.0.0', a adresowi og│oszeniowemu
  `192.168.0.255'.

  Polecenie ifconfig posiada znacznie wiΩcej opcji. Najwa┐niejsze z nich
  to:

     up w│▒cznie interfejsu.

     down
        wy│▒czenie interfejsu.

     -]arp
        w│▒czenie lub wy│▒czenie korzystania z protoko│u ARP na tym
        interfejsie
     -]allmulti
        w│▒czenie lub wy│▒czenie korzystania z trybu zmuszone do
        odbierania wszelkich pakiet≤w, a nie tylko tych adresowanych
        bezpo╢rednio do niego. Jest bardzo wa┐na dla program≤w tcpdump i
        innych podgl▒daczy pakiet≤w.

     mtu N
        ustawienie wielko╢ci parametru MTU danego urz▒dzenia.

     netmask addr
        adres sieci, do kt≤rej nale┐y (jest pod│▒czony) interfejs.

     irq addr
        ten parametr ma zastosowanie tylko dla niekt≤rych modu│≤w
        sprzΩtowych. Pozwala na ustawienie warto╢µprzerwania IRQ z
        kt≤rego powinno korzystaµdane urz▒dzenie.

     -]broadcast [addr]
        pozwala na w│▒czenie odbierania pakiet≤w skierowanych na podany
        adres og│oszeniowy, lub na zablokowanie odbierania tych
        pakiet≤w.

     -]pointopoint [addr]
        pozwala na podanie adresu komputera na drugim ko±su po│▒czzenia
        point-to-point obs│ugiwanego przez ten interfejs. Ma to miejsce
        w przypadku takich protoko│≤w jak slip czy ppp.

     hw <type> <addr>
        pozwala na okre╢lenie adresu sprzΩtowego urz▒dzenia lecz tylko
        dla ograniczonego rodzaju urz▒dze±.  Nie jest czΩsto u┐ywany w
        sieciach Ethernet, za to zΩsto wykorzystuje siΩgo w sieciach
        AX.25.

  Polecenie ifconfig mo┐na stosowaµ dla ka┐dego interfejsu sieciowego.
  Niekt≤re porgramy u┐ytkownika, jak pppd czy dip korzystaj▒ z niego w
  celu zkonfigurowania interfejsu sieciowego, ty┐ po jego utworzeniu. W
  takim przypadku nie jest potrzebna rΩczna konfiguracja tych urz▒dze±.


  5.5.  Konfiguracja resolvera nazw.

  `Resolver nazw ' jest czΩsci▒ standardowej biblioteki linuxa. JEgo
  podstawow▒ funkcj▒ jest zamiana wygodnych dla czlowieka nazw
  komputer≤w, jak `ftp.funet.fi' na ich adres 128.214.248.6, kt≤rym
  pos│uguj▒ siΩ komputery.


  5.5.1.  Co to jest nazwa?

  Prawdopodownie spotka│e╢ siΩ z nazwami komputer≤w, lecz byµ mo┐e nie
  weisz w jaki spos≤b s▒ konstruowane lub rozk│▒dane. Nazwy domen
  internetowych s▒ w swojej naturze hierachiczne, to znaczy posiadaj▒
  strukturΩ drzewiast▒. domena jest rodzin▒, grup▒ nazw. Domena mo┐e byµ
  podzielona na poddomeny (subdomain). Nomena najwy┐szego poziomu (top
  level domain) jest domen▒, kt≤ra jednocze╢nie nie jest poddomen▒.
  Domeny najwy┐szego poziomu s▒ okre╢lone w dokumencie RFC-920. Poni┐ej
  kilka przyk│ad≤w domen najwy┐szego poziomu.


     COM
        organizacje komercyjne

     EDU
        organizacje edukacyjne


     GOV
        organizacje rz▒dzowe

     MIL
        organizacje wojskowe

     ORG
        inne organizacje

     oznaczenie kraju
        dwuliterowe kody pa±stw, reprezentuj▒ce konkretne pa±stwo.

  Ka┐da z domen najwy┐szego poziomu posiada poddomeny. Domey najwy┐szego
  poziomu o nazwach odpowiadaj▒cych kodom pa±stw, s▒ zwykle podobnie
  podzielone, jak domeny najwy┐szego poziomu tzn. mo┐na tzm znale╝µ
  poddomeny com, edu, gov, mil i org. Na koniec otrzymujemy com.au i
  gov.au dla organizacji komercyjnych i rz▒dowych w Australii. Z
  przyczyn historycznych wiΩkszo╢µdomen nale┐▒cych do domen najwy┐szego
  poziomu dotyczy organizacji ameryka±skich, choµ Stany Zjednoczone maj▒
  r≤wnie┐ w│asn▒ domenΩ `.us'.

  NastΩpny poziom podzia│u odzwierciedla zwykle nazwΩ
  instytucji/organizacji. Dalsze poddomeny r≤┐ni▒ siΩ w swojej naturze,
  czΩsto ten poziom domen jest zale┐ny od wewnΩtrznej struktury
  instytucji lecz mo┐e byµ zale┐ny od dowolnego, rozs▒dnego kryterium
  przyjΩtego przez osoby zarz▒dzaj▒ce sieci▒ w danej instytucji.

  Ostatni w strukturze cz│on domeny, lecz pierwszy z lewej w jej nazwie
  oznacza nazwΩ komputera (hostname) i musi byµ jednoznaczny w danej
  poddomenie. Pozosta│a czΩ╢µ jezt nazywana domen▒ danego komputera
  (domainname), a ca│o╢µ jest nazywana `Fully Qualified Domain Name
  FQDM' - Pe│na nazwa domenowa.

  Bior▒c za przyk│ad m≤j komputer pocztowy, jego FQDN to
  `perf.no.itg.telstra.com.au'. To znaczy, ┐e komputer nazywa siΩ
  `perf', a domena `no.itg.telstra.com.au'. Nazwa mojej domeny
  rozpoczyna siΩ od cz│onu oznaczaj▒cego kraj, AustraliΩ. Poniewa┐
  jeste╢my organizacj▒ komercyjn▒ kolejnym poziomem jest `com'.
  `telstra' oznacza nazwΩ firmy (star▒), a dalsze cz│ony s▒ pochodn▒
  wewnΩtrznej struktury naszej firmy. Moj komputer nale┐y do Information
  Technolog Group w sekcji Network Operations.


  5.5.2.  Jakie inforamacje bΩd▒ niezbΩdne.

  Muszisz wiedzieµ do jakiej domeny nale┐y tw≤j komputer. Oprogramowanie
  resolwera nazw wykonuje swoj▒ pracΩ odwo│uj▒c siΩ do serwera DNS
  (Domain Name Server), bΩdziesz potrebowa│ adres IP najbli┐szego
  serwera DNS.

  Muszisz poprawiµ try pliki. Om≤wiΩ ka┐dy z nich.


  5.5.3.  /etc/resolv.conf

  /etc/resolv.conf jest g│≤wnym plikiem konfiguracyjnym resolwera nazw.
  Posiada bardzo prosty format. Jest to plik tekstowy zawieraj▒cy jedno
  polecenie na wiersz. NajczΩscie╢ stosuje siΩ trzy s│owa kluczowe:

     domain
        okre╢lan nazwΩ domeny, do kt≤rej nale┐y dany omputer

     search
        okre╢│a listΩ domen, kt≤re maj▒ byµ przeszukiwane w poszukiwaniu
        podanej nazwy komputera (w przypadku gdy nazwa komputera nie
        zosta│a podana w postaci FQDN)
     nameserver
        mo┐e by powt≤rzone wielokrotnie, okre╢la adres serwera DNS

  przyk│adowy plik /etc/resolv.conf mog│by wygl▒daµ nastepuj▒co:


       domain maths.wu.edu.au
       search maths.wu.edu.au wu.edu.au
       nameserver 192.168.10.1
       nameserver 192.168.12.1




  W przyk│adzie podali╢mu, ┐e podstawow▒ domen▒, do kt≤rej nale┐y kom¡
  puter i kt≤ra nΩdzie dodawana do nazwy komputera je╢li nie zsota│a
  podana w formacie FQDN jest maths.wu.edu.au. Je╢│i komputer nie
  zostanie znale┐iony w tej doenie resolwer przeszuka jeszcze domenΩ
  wu.edu.au. Podano r≤wnie┐ adresy IP dw≤ch serwer≤w DNS.


  5.5.4.  /etc/host.conf


  Plik /etc/host.conf to plik, kt≤re okre╢la niekt≤re zachowania
  resolvera. Jego format jest dokladnie opisany na stronie podrΩcznika
  (man resolv+). W wiΩkszo╢ci przypadk≤w wystraczy taki plik:




       order hosts,bind
       multi on




  Ta konfiguracja informuje resolver, ┐e poszukuj▒c nazwy komputera
  nle┐y wpierw sprawdzaµ zawaro╢µ pliku /etc/hosts, zanim zacznie siΩ
  zadawaµ pytania serwerowi DNS. Oznacza r≤wnie┐, ┐e nale┐y przekazywaµ
  wszystkie znalezione w tym pliku adresy IP odpowiadaj▒ce nazwie
  poszukiwanego komputera, a nie tylko pierwszy z nich.


  5.5.5.  /etc/hosts

  Plik /etc/hosts jest to miejsce, gdzie umieszcza sie nazwy i adresy
  loklanych komputer≤w. Je╢li umie╢cisz w tym pliku nazwΩ i adres
  komputera, nie musisz pytaµ siΩ o jego adres serwera DNS. Wad▒ tego
  rozwi▒zania jest to, ┐e musisz pamiΩtaµ aby informacje zawartew tym
  pliku by│y aktualne. W dobrze zarz▒dzanym sytemi w niniejszym pliku
  mo┐na zwykle znale╝µ nazwΩ interfejsu pΩtli zwrotnej i nazwy loklanych
  komputer≤w.


       # /etc/hosts
       127.0.0.1      localhost loopback
       192.168.0.1    nazwa.tego.komputera




  Mo┐esz podaµ wiΩcej ni┐ jedn▒ nazwΩ odpowiadaj▒c▒ danemu numerowi IP,
  jak to zrobili╢my w pozy┐szym przyk│adzie w przypadku lokalnej ptli
  zwrotnej.

  5.6.  Konfiguracja interfejsu pΩtli zwrotnej

  Interfejs pΩtli zwr≤tnej (`loopback' interface) jest interfejsem
  specjalnego rodzaju, umo┐liwiaj▒cym nawi▒zywanie po│▒cze±z samym sob▒.
  Istnieje wiele przyczyn, dla kt≤rych mog│by╢ chcieµ to robiµ. Na
  przyk│ad w celu przetestowania oprogramowania sieciowego, bez
  onieczno╢ci zawracania g│owy komukolwiek inneu. Adres `127.0.0.1'
  zosta│przypisany specjalnie dla tego interfejsu. Dlatego niezale┐nie
  na kt≤rym komputerze bedziesz pracowa│, je╢li po│▒czysz siΩ z
  komputerem o adresie 127.0.0.1 zawsze to bΩdzie ten komputer, zkt≤rego
  pr≤bujesz nawi▒zaµ po│▒czenie.

  Skonfigurowanie interfejsu pΩtli zwortnej jest proste, musisz siΩ
  upewniµ, ┐e przy starcie sytemu wykonuje siΩ nastΩpuj▒ce polecenie:


       # ifconfig lo 127.0.0.1
       # route add -host 127.0.0.1 lo




  WiΩcej na temat polecenia route powiemy w nastΩpnym rozdziale.


  5.7.  Trasowanie (routing).

  Trasowanie ruchu (routing) to ogromny temat. Mo┐na na ten temat
  napisaµ bardzo du┐o. WiΩkszo╢µ z was spotka siΩ z ca│kiem prostymi
  konfiguracjami trasowania, a czΩ╢µ nie. Opowiem o podstawowych prawach
  trasowania ruchu. Je╢li potrzebujesz bardziej szczeg≤│owych informacji
  radzΩ zapoznaµ siΩ z dokumentami wspomnianymi na pocz▒tku.

  Rozpocznijmy od definicji. Cot to jest rasowanie pakiet≤w IP. Oto
  jedna z definicji, kt≤r▒ ja u┐ywam:



       Trasowanie pakiet≤w IP to proces, w kt≤rym komputer z
       przy│▒czeniami do wielu sieci decyduje, gdzie wys│aµ otrzy¡
       mane pakiety.


  Zilustrujmy to przyk│adem. Wyobra┐my sobie typowy biurowy router.
  M≤g│by mieµ po│▒czenie PPP z internetem, kilka segment≤w ethernetowych
  obs│uguj▒cych stacje robocze i jeszcze jedno po│▒czenie PPP do innego
  biura. Kiedy router otrzymuje datagram z jednego ze swoich przy│▒cze±
  sieciowych, trasowanie jest mechanizmem stosowanym przez niego do
  wyboru portu przy│▒czeniowego, do kt≤rego trzeba przes│aµ ten
  datagram. Zwyk│e komputery te┐ musz▒ wyjinywaµ trasowanie, wszystkie
  komputery w Internecie posiadaj▒ dwa urz▒dzenia sieciowe, jedno z nich
  to urz▒dzenie pΩtli zwrotnej (loopback interface) opisane powy┐ej, a
  drugie to te, ktorego u┐ywa do porozumiewania siΩ z reszt▒ sieci. Mo┐e
  to byµ karta ethernetowa lub port PPP, czy SLIP.

  OK, w jaki spos≤b dzia│a trasowanie? Ka┐dy z komputer≤w przechowuje
  listΩ zasad trasowania, zwan▒ tabel▒ trasowania (routing table). Ka┐dy
  wiersz tej tabeli zawiera co najmniej trzy pola, pierwsze oznaczaj▒ce
  adres docelowy, drugie zawiera nazwΩ interfejsu przez kt≤ry nale┐y
  wys│aµ datagram, a trzecie, opcjonalne, to adres IP innego komputera
  (tzw. gateway),kt≤ry przeniesie datagram dalej w jego drodze przez
  sieµ. Pod Linuxem tabelΩ trasowania mo┐na zobaczyµ wydaj▒c polecenie:


       # cat /proc/net/route

  Proces trasowania jest ca│kiem prosty: otrzymujemy przychodz▒cy data¡
  gram, adres docelowy (do kogo jest adresowany ten datagram) zostaje
  por≤wnany z pozycjami tabeli routingu. Wybiera siΩ pozycje, k≤ra
  najbardziej pasuje do tego adresu i datagram zostaje przes│any przez
  okre╢lony w tej pozycji interfejs. Je╢li pole gatewaya nie jest puste,
  wtedy datagram zostaje przes│any do tego komputera przez okre╢lony w
  tej pozycji interfejs seciowy, w przeciwnym wyopadku zak│ada siΩ, ┐e
  adres docelowy le┐y na sieci obs│ugiwanej przez podany interfejs.

  Do manipulacji pozycjami tabeli trasowania s│u┐y specjalne polecenie.
  Wymaga podania w wierszu polece± dodatkowych parametr≤w i zamienia je
  na wywo│ania funkcji systemowych, kt≤re prosz▒ j▒dro o dodanie,
  zmodyfikowanie lub usuniΩcie pozycji w tabeli trasowania (kt≤ra
  znajduje siΩ w gestii j▒dra Linuxa). Polecenie to nazywa siΩ `route'.

  Prosty przyk│ad. Wyobra╝my sobie, ┐e mamy sieµ ehernrtow▒. Powiedziano
  nam, ┐e jest to sieµ klasy C o adresie 192.168.1.0. Nasz komputer
  otrzyma│ adres 192.168.1.10 i powiedziano nam, ┐e router przy│▒czony
  do internetu ma adres 192.168.1.1.

  Pierwszym krokiem jest poprawne skonfigurowanie interfejsu, w spos≤b
  opisany wcze╢niej:


       # ifconfig eth0 192.168.1.10 netmask 255.255.255.0 up




  Teraz musimy dodaµ pozycjΩ do tabeli trasowania, aby powiedzieµ j▒dru,
  ┐e datagramy do komputer≤w, kt≤rych adresy pasuj▒do wzorca 192.168.1.*
  powinny byµ wysy│ane przez interfejs ethernetowy. Stosuje siΩ w tym
  celu polecenie zbli┐one d otego:


       # route add -net 192.168.0.0 netmask 255.255.255.0 eth0




  Zwr≤µ uwagΩ na argument `-net', kt≤ry m≤wi programowi route, ┐e ta
  pozycja oznacza trasΩ do ca│ej podsieci (network route). Inn▒
  mo┐liwo╢ci▒ jest pozycja okre╢laj▒ca trasΩ do konkretnego adresu IP
  tzw. 'host route'.

  Powy┐sza pozyscja tabeli trasowania umo┐liwi nam komunikacjΩ  ze
  wszystkimi kompouterami znajduj▒cymi siΩ w naszym segmencie
  ethernetowym. A co z wszystkimi innymi adresami IP spoza naszego
  segmentu?

  Dodanie trasy do ka┐dej sieci.komputera z kt≤rym chcieliby╢my siΩ
  kiedykolwiek komunikowaµ by│oby ogromnym zadaniem. Dlatego wprowadzono
  tzw trasΩ domy╢ln▒ (efault route). Trasa domy╢lna pasuje do ka┐dego
  adresu docelowego, lecz najgorzej jak tylko jest to mo┐liwe. Dlatego,
  je╢li  istniej inna pozycja pasuj▒ca do tego adresu, to ona zostanie
  wykorzystana zamiast pozycji domy╢lnej. Ide▒ trasy domy╢lnej jest
  umo┐liwienie zrealizowania polecenia "wszystko inne wys│aµ tΩdy". W
  naszym przyk│adzie oznacza to nastΩpujace polecenie:



       # route add default gw 192.168.1.1 eth0




  Argument `gw' informuje program route, ┐e nastΩpny argument oznacza
  adres IP. lub nazwΩ atewaya lub routera, do kt≤Ωgo nale┐y przesy│aµ
  wszystkie datagramy pasuj▒cego do tej pozycji. Dalszym przes│aniem
  tych datagram≤w zajmie siΩ w│a╢nie ten komputer.

  Tak wiΩc nasza pe│na konfiguracja wygl▒da│a by nastΩpuj▒co:


       # ifconfig eth0 192.168.1.10 netmask 255.255.255.0 up
       # route add -net 192.168.0.0 netmask 255.255.255.0 eth0
       # route add default gw 192.168.1.1 eth0




  Je╢li dobrze siΩ przyj┐ysz plikom `rc' zajmuj▒cymi siΩ sieci▒,
  zobaczysz, ┐e przynajmniej jeden z nich wygl▒da bardzo podobnie. Jest
  to bardzo populana koniguracja.

  Zajmijmy siΩ troszkΩ bardziej skomplikowanym przypadkiem. Za│≤┐my, ┐e
  zajmujemy siΩ konfiguracj▒ routera o kt≤rym m≤wili╢my wcze╢niej, tym
  kt≤ry posiada po│▒czenie PPP z Internetem, kilka segment≤w sieci
  lokalnej. Niech konkretnie bΩd▒ to trzy segmenty eternetowe i jedno
  │▒cze PPP. Konfiguracja trasowania w tym przypadku wygl▒da│a by
  nastΩpuj▒co:


       # route add 192.168.1.0 netmask 255.255.255.0 eth0
       # route add 192.168.2.0 netmask 255.255.255.0 eth1
       # route add 192.168.3.0 netmask 255.255.255.0 eth2
       # route add default ppp0




  Ka┐da ze stacji roboczych u┐ywa│aby prostszej formy przezentowanej
  wcze╢niej. Tylko router musi okre╢liµ oddzielnie trasΩ do ka┐dej z
  sieci, poniewa┐ w przypadku stacji roboczej pozycja domy╢lna obs│u┐y
  wszystkie po│▒czenia pozostawiaj▒c routerowi zmartwienie odpowiedniego
  podzia│u ruchu. Mo┐esz siΩ zastanawiaµ, dlaczego trasa domy╢lna na
  routerze nie posiada argumentu gw. Przyczyna jest prosta. Protoko│y
  urz▒dze± szeregowych, takich jak PPP czy SLIP, zawsze maj▒ w swojej
  sieci tylko dwa komputery, po jednym na ka┐dym ko±cu.  Wskazywanie
  komputera po drugiej stronie po│▒czenia jako gatewaya jest
  niepotrzebne i nadmiarowe, poniewa┐ nie ma innej mo┐liwo╢ci ni┐
  przes│aµ pakiety na drugi koniec po│▒czenia PPP. Dlatego nie jest
  potrzebne okre╢anie w tego rodzaju po│▒czeniach gatewaya. Podania
  gatewaya wyagaj▒ w takiej sytuacji  inne rodzaje sieci, np. ethernet,
  arcnet, token ring, kt≤re obs│uguj▒ wiele komputer≤w na jednym segmen¡
  cie.


  5.7.1.  Do czego s│u┐y program routed  ?

  Konfiguracja trasowania opisana powy┐ej nadaje siΩ dla prostych
  konfiguracji sieci, gdzie zawsze istnieje tylko jedna droga do celu. W
  przypadku bardziej skomplikowanych konfiguracji sieci, sprawy nieco
  siΩ komplikuj▒. Na szczΩ╢cie wiΩkszo╢ci was to nie dotyczy.

  Najwieksze k│opoty jakie sprawia 'trasoeanie rΩczne' lub ineczaj
  m≤wi▒c 'statyczne', polegaj▒ na tym, ┐e w przypadku przerwania │acza
  do komputera docelowego, jedyn▒ metod▒ nawi▒zania komunikacji inn▒
  drog▒ (je╢li taka istnieje) jest rΩczna interwencja w tabelΩ
  trasowania (rΩczne uruchomienie odpowiednich polece±). Naturanie jest
  to bardzo powolne, niepraktyczne i ryzykowne. Zosta│y rozwiniΩte
  techniki w celu automatycznej modyfikacji tabeli trasowania w
  przypadku awarii po│▒cze± w celu prze│▒czenia ruchu na drogi
  obej╢ciowe, wszystkie te metody nazwywane s▒ og≤lnie 'trsowaniem
  dynamicznym'.

  Byµ mo┐e sz│ysza│e╢ o najbardziej popularnych protoko│ach dynamicznego
  trasowania. NajczΩsciej wystΩpuj▒cym jes RIP (Routing Information
  Protocol) i OSPF (Open Shortest Path First Protocol). RIP jest bardzo
  populany w ma│ych sieciach takic hjak ma│ego rozmiaru sieci
  korporacyjne lub sieci miΩdzy budynkami. OSPF jest nowocze╢niejszym i
  bardziej sprawnym protoko│em, lepiej nadaj▒cym siΩ do obs│ugi du┐ych
  konfigracji sieci i lepiej nadaje siΩ do zastosowania w ╢rodowiskach,
  gdzie istnieje du┐a liczba mo┐liwych tras przesy│ania pakietu.
  Powszechnymi implementacjami tych protoko│≤w s▒ programy routed -RIP
  i gated -RIP,OSPF i inne.  routed jest zwykle w ka┐dej dystrybucji
  Linuxa, lub mo┐na go znale╝µ w pakiecie `NetKit' opisanym wcze╢niej.

  Przyk│ad, kt≤ty mog│by wymagaµ zastosowania dynamicznego trasowania
  m≤g│by wygl▒daµ nastΩpuj▒co:


           192.168.1.0 /                         192.168.2.0 /
              255.255.255.0                         255.255.255.0
            -                                     -
            |                                     |
            |   /-----\                 /-----\   |
            |   |     |ppp0   //    ppp0|     |   |
       eth0 |---|  A  |------//---------|  B  |---| eth0
            |   |     |     //          |     |   |
            |   \-----/                 \-----/   |
            |      \ ppp1             ppp1 /      |
            -       \                     /       -
                     \                   /
                      \                 /
                       \               /
                        \             /
                         \           /
                          \         /
                           \       /
                            \     /
                         ppp0\   /ppp1
                            /-----\
                            |     |
                            |  C  |
                            |     |
                            \-----/
                               |eth0
                               |
                          |---------|
                          192.168.3.0 /
                             255.255.255.0




  Mamy tutaj trzy routery A,B iC. Ka┐dy obs│uguje segment sieci klasy C
  (netmaska 255.255.255.0). Ka┐dy router posiada r≤wnie┐ │▒zcze PPP do
  ka┐dego z pozosta│ych router≤w. Sieµ tworzy tr≤jk▒t.

  owinno byµ ju┐ oczywiste, ┐e tabela trasowania  na routerza A wygl▒da
  nastΩpuj▒co:


       # route add -net 192.168.1.0 netmask 255.255.255.0 eth0
       # route add -net 192.168.2.0 netmask 255.255.255.0 ppp0
       # route add -net 192.168.3.0 netmask 255.255.255.0 ppp1

  Taka konfiguracja bΩdzie dzia│a│a poprawnie, dop≤ki po│▒czenie
  pomiΩdzy routerami A i B bΩdzie pracowaµ poprawnie. JΩsli nast▒pi
  awaria tego po│▒czenia komputery na segmencie A nie bΩd▒ w stania
  osi▒gn▒µ komputer≤w segmentu B i na odwr≤t poniewa┐ ich datagramy bΩd▒
  kierowane d ointerfejsu  ppp0 routera A, kt≤ry uleg│ w│a╢nie awarii.
  Jednak komputery z segmentu B bΩd▒ mog│y nadal komunikowaµ siΩ z seg¡
  mentem  D i na odwr≤t poniewa┐ po│▒zenie PPP pomiΩdzy komputerami
  pozosta│o nietkniΩte.

  Zaczekaj! Skoro A mo┐e komunikowaµ siΩ z C i C mo┐e komunikowaµ siΩ z
  B dlaczego nie przesy│aµ datagram≤w adresowanych do B przez C
  zrzucaj▒c na niego dostarczenie ich do B? To jest w│a╢nie rodzaj
  problemu, do rozwi▒zania kt≤rego powsta│y protoko│y trasowania
  dynamicznego, jak np. RIP. Gdyby na ka┐dym z router≤w by│ uruchominy
  program routed wtedy tablice trasowania zosta│yby automatycznie
  poprawione, tak aby odzwierciedla│y nowy stan sieci w przypadku awarii
  kt≤regokolwiek po│▒czenia. Utworzenie takiej konfiuracji jest proste.
  Na ka┐dym z router≤w nale┐y zrobiµ dwie rzeczy. W przypadku routera A:


       # route add -net 192.168.1.0 netmask 255.255.255.0 eth0
       # /usr/sbin/routed




  Demon `routed'tu┐ po uruchomieniu automatycznie znajdzie aktywne porty
  przy│▒cze± sieciowych, nastΩpnie bΩdzie do nich rozsy│a│ i nas│uchiwa│
  przychodz▒cych z nich komunikat≤w pozwalaj▒c w ten spos≤b okre╢lenie
  porawnej tabeli trasowania.

  To by│ bardzo kr≤tki opis trasowania dynamicznego i jego zastosowa±.
  Je╢li potrzebujesz wiΩcej informacji powiniene╢ zapoznaµ siΩ
  dokumentami, do kt≤rych referencje znajdziesz na pocz▒tku tego
  dokumentu.

  Istotne sprawy dotycz▒ce dynamicznego trasowania:

  1. Potrzeba uruchomienia demona protoko│u dynamicznego trasowania
     zachodzi jedynie wtedy, gdy tw≤j Linux ma mo┐liwo╢µ wyboru trasy do
     komputera docelowego.

  2. Demon trasowania dynamicznego bΩdzie automatycznie modyfikowa│
     tabelΩ trasowania dopasowuj▒c j▒ do zmian w strukturze sieci.

  3. RIP nadaje siΩ do sieci ma│ych i ╢rednich.


  5.8.  Konfiguracja serwer≤w i us│ug sieciowych.

  Serwery i us│ugi sieciowe s▒ to te programy, kt≤re pozwalaj▒ zdalnemu
  u┐ytkownikowi staµ siΩ u┐ytkownikiem twojego komputera. Zdalny
  u┐ytkownik ustanawia po│▒czenie sieciowe z twoim komputerem i
  programem oferuj▒cym us│ugΩ, lub demonem sieciowym, nas│uchuj▒cym na
  danym porcie, akceptuje po│▒czenie i wykonuje program. Istniej▒ dwa
  tryby pracy demon≤w sieciowych. Oba s▒ r≤wnie czΩsto stosowane. Oto
  one:

     niezale┐ny
        program-demon sieciowy nas│uchje na okre╢│onych portach
        sieciowch i w momencie zestawienia przychodz▒cego po│▒czenia
        samemu zarz▒dza tym po│▒czeniem w celu udostΩpnienia danej
        us│ugi.

     podporz▒dkowany serwerowi inetd
        serwer inetd jest specjalnym programem-demonem sieciowym
        specjalizuj▒cym siΩ w obs│udze zestawiania po│▒cze± sieciowych.
        Posiada w│asny plik konfiguracyjny, kt≤ry m≤wi mu, kt≤ry m≤wi
        mu, kt≤ry program obs│ugi us│ugi powinien zostaµ uruchomiony dla
        zaistnia│ej kombinacji typu po│▒czenia (tcp lub udp) i numeru
        portu. Porty s▒ opisane w innym pliku, o kt≤rym opowiemy ju┐
        nied│ugo.

  Istniej▒ dwa wa┐ne pliki konfiguracyjne. S▒ to /etc/services: plik,
  kt≤ry kojarzy nazwy z numerami port≤w i

  /etc/inetd.conf: plik konfiguracyjny demona inetd.


  5.8.1.  /etc/services

  Plik /etc/services jest prost▒ baz▒, kt≤ra kojarzy │atwe dla cz│owieka
  nazy port≤w z wykorzystywanymi przez komputery numerami. Posiada
  bardzo prosty format. Jest to plik tekstowy, kt≤rego ka┐dy wiersz jest
  jednym rekordem informacji. Ka┐dy rekord sk│ada siΩ z trzech p≤l,
  rozdzielonych dowoln▒ ilo╢ci▒ bia│ych znak≤w (tabulator lub odstΩp):


  nazwa      port/protok≤│        aliasy     # komentarz



     nazwa
        jedno s│owo reprezentuj▒ce opisywan▒ us│ugΩ.

     port/protok≤│
        to pole jest podzielone na dwie czΩ╢ci

        port
           numer okre╢laj▒cy numer portu pod kt≤rym bΩdzie dostΩpna dana
           us│uga. Wiekszo╢µ popularnych us│ug ma ju┐ przydzielone
           numery port≤w. S▒ opisane w RFC-1340.

        protok≤│
           mo┐e to byµ albo tcp albo udp.

        Nale┐y zapamiΩtaµ, ┐e pozycja 18/tcp jest zupe│nie inna ni┐
        pozycja 18/udp i nie ma ┐adnych technicznych uwarunkowa±,
        dlaczego danaus│uga mia│aby istnieµ w obu przypadkach. Nale┐y
        zachowaµ zdrowy rozs▒dek. Je╢li kt≤ra╢ z us│ug jest rzeczywi╢cie
        dostΩpna zar≤wno przez tcp, jak i przez udp, wtedy rzeczywi╢cie
        w /etc/services znajd▒ sie obie te pozycje.

     aliasy
        inne nazwy, pod kt≤rymi bΩdzie znana ta us│uga.

  Dowolny tekst w wierszu po znaku `#' jest traktowany jako komentarz i
  ignorowany.

  5.8.1.1.  Przyk│ad pliku /etc/services .

  Wszystkie nowe dystrybucje Linuxa dostarczaj▒ dobry plik
  /etc/services. Na wszelki wypadek, gdyby╢ chcia│ zbudowaµ sw≤j
  komputer od zera oto kopia pliku /etc/services jaki jest dostarczany
  razem z dystrybucj▒ Debian <http://www.debian.org/>.







  # /etc/services:
  # $Id: NET-3-HOWTO.pl.sgml,v 1.2 1997/07/28 14:04:07 ppogorze Exp $
  #
  # Network services, Internet style
  #
  # Note that it is presently the policy of IANA to assign a single well-known
  # port number for both TCP and UDP; hence, most entries here have two entries
  # even if the protocol doesn't support UDP operations.
  # Updated from RFC 1340, ``Assigned Numbers'' (July 1992).  Not all ports
  # are included, only the more common ones.

  tcpmux          1/tcp                           # TCP port service multiplexer
  echo            7/tcp
  echo            7/udp
  discard         9/tcp           sink null
  discard         9/udp           sink null
  systat          11/tcp          users
  daytime         13/tcp
  daytime         13/udp
  netstat         15/tcp
  qotd            17/tcp          quote
  msp             18/tcp                          # message send protocol
  msp             18/udp                          # message send protocol
  chargen         19/tcp          ttytst source
  chargen         19/udp          ttytst source
  ftp-data        20/tcp
  ftp             21/tcp
  ssh             22/tcp                          # SSH Remote Login Protocol
  ssh             22/udp                          # SSH Remote Login Protocol
  telnet          23/tcp
  # 24 - private
  smtp            25/tcp          mail
  # 26 - unassigned
  time            37/tcp          timserver
  time            37/udp          timserver
  rlp             39/udp          resource        # resource location
  nameserver      42/tcp          name            # IEN 116
  whois           43/tcp          nicname
  re-mail-ck      50/tcp                          # Remote Mail Checking Protocol
  re-mail-ck      50/udp                          # Remote Mail Checking Protocol
  domain          53/tcp          nameserver      # name-domain server
  domain          53/udp          nameserver
  mtp             57/tcp                          # deprecated
  bootps          67/tcp                          # BOOTP server
  bootps          67/udp
  bootpc          68/tcp                          # BOOTP client
  bootpc          68/udp
  tftp            69/udp
  gopher          70/tcp                          # Internet Gopher
  gopher          70/udp
  rje             77/tcp          netrjs
  finger          79/tcp
  www             80/tcp          http            # WorldWideWeb HTTP
  www             80/udp                          # HyperText Transfer Protocol
  link            87/tcp          ttylink
  kerberos        88/tcp          kerberos5 krb5  # Kerberos v5
  kerberos        88/udp          kerberos5 krb5  # Kerberos v5
  supdup          95/tcp
  # 100 - reserved
  hostnames       101/tcp         hostname        # usually from sri-nic
  iso-tsap        102/tcp         tsap            # part of ISODE.
  csnet-ns        105/tcp         cso-ns          # also used by CSO name server
  csnet-ns        105/udp         cso-ns
  rtelnet         107/tcp                         # Remote Telnet
  rtelnet         107/udp
  pop-2           109/tcp         postoffice      # POP version 2
  pop-2           109/udp
  pop-3           110/tcp                         # POP version 3
  pop-3           110/udp
  sunrpc          111/tcp         portmapper      # RPC 4.0 portmapper TCP
  sunrpc          111/udp         portmapper      # RPC 4.0 portmapper UDP
  auth            113/tcp         authentication tap ident
  sftp            115/tcp
  uucp-path       117/tcp
  nntp            119/tcp         readnews untp   # USENET News Transfer Protocol
  ntp             123/tcp
  ntp             123/udp                         # Network Time Protocol
  netbios-ns      137/tcp                         # NETBIOS Name Service
  netbios-ns      137/udp
  netbios-dgm     138/tcp                         # NETBIOS Datagram Service
  netbios-dgm     138/udp
  netbios-ssn     139/tcp                         # NETBIOS session service
  netbios-ssn     139/udp
  imap2           143/tcp                         # Interim Mail Access Proto v2
  imap2           143/udp
  snmp            161/udp                         # Simple Net Mgmt Proto
  snmp-trap       162/udp         snmptrap        # Traps for SNMP
  cmip-man        163/tcp                         # ISO mgmt over IP (CMOT)
  cmip-man        163/udp
  cmip-agent      164/tcp
  cmip-agent      164/udp
  xdmcp           177/tcp                         # X Display Mgr. Control Proto
  xdmcp           177/udp
  nextstep        178/tcp         NeXTStep NextStep       # NeXTStep window
  nextstep        178/udp         NeXTStep NextStep       # server
  bgp             179/tcp                         # Border Gateway Proto.
  bgp             179/udp
  prospero        191/tcp                         # Cliff Neuman's Prospero
  prospero        191/udp
  irc             194/tcp                         # Internet Relay Chat
  irc             194/udp
  smux            199/tcp                         # SNMP Unix Multiplexer
  smux            199/udp
  at-rtmp         201/tcp                         # AppleTalk routing
  at-rtmp         201/udp
  at-nbp          202/tcp                         # AppleTalk name binding
  at-nbp          202/udp
  at-echo         204/tcp                         # AppleTalk echo
  at-echo         204/udp
  at-zis          206/tcp                         # AppleTalk zone information
  at-zis          206/udp
  z3950           210/tcp         wais            # NISO Z39.50 database
  z3950           210/udp         wais
  ipx             213/tcp                         # IPX
  ipx             213/udp
  imap3           220/tcp                         # Interactive Mail Access
  imap3           220/udp                         # Protocol v3
  ulistserv       372/tcp                         # UNIX Listserv
  ulistserv       372/udp
  #
  # UNIX specific services
  #
  exec            512/tcp
  biff            512/udp         comsat
  login           513/tcp
  who             513/udp         whod
  shell           514/tcp         cmd             # no passwords used
  syslog          514/udp
  printer         515/tcp         spooler         # line printer spooler
  talk            517/udp
  ntalk           518/udp
  route           520/udp         router routed   # RIP
  timed           525/udp         timeserver
  tempo           526/tcp         newdate
  courier         530/tcp         rpc
  conference      531/tcp         chat
  netnews         532/tcp         readnews
  netwall         533/udp                         # -for emergency broadcasts
  uucp            540/tcp         uucpd           # uucp daemon
  remotefs        556/tcp         rfs_server rfs  # Brunhoff remote filesystem
  klogin          543/tcp                         # Kerberized `rlogin' (v5)
  kshell          544/tcp         krcmd           # Kerberized `rsh' (v5)
  kerberos-adm    749/tcp                         # Kerberos `kadmin' (v5)
  #
  webster         765/tcp                         # Network dictionary
  webster         765/udp
  #
  # From ``Assigned Numbers'':
  #
  #> The Registered Ports are not controlled by the IANA and on most systems
  #> can be used by ordinary user processes or programs executed by ordinary
  #> users.
  #
  #> Ports are used in the TCP [45,106] to name the ends of logical
  #> connections which carry long term conversations.  For the purpose of
  #> providing services to unknown callers, a service contact port is
  #> defined.  This list specifies the port used by the server process as its
  #> contact port.  While the IANA can not control uses of these ports it
  #> does register or list uses of these ports as a convienence to the
  #> community.
  #
  ingreslock      1524/tcp
  ingreslock      1524/udp
  prospero-np     1525/tcp                # Prospero non-privileged
  prospero-np     1525/udp
  rfe             5002/tcp                # Radio Free Ethernet
  rfe             5002/udp                # Actually uses UDP only
  bbs             7000/tcp                # BBS service
  #
  #
  # Kerberos (Project Athena/MIT) services
  # Note that these are for Kerberos v4, and are unofficial.  Sites running
  # v4 should uncomment these and comment out the v5 entries above.
  #
  kerberos4       750/udp         kdc     # Kerberos (server) udp
  kerberos4       750/tcp         kdc     # Kerberos (server) tcp
  kerberos_master 751/udp                 # Kerberos authentication
  kerberos_master 751/tcp                 # Kerberos authentication
  passwd_server   752/udp                 # Kerberos passwd server
  krb_prop        754/tcp                 # Kerberos slave propagation
  krbupdate       760/tcp         kreg    # Kerberos registration
  kpasswd         761/tcp         kpwd    # Kerberos "passwd"
  kpop            1109/tcp                # Pop with Kerberos
  knetd           2053/tcp                # Kerberos de-multiplexor
  zephyr-srv      2102/udp                # Zephyr server
  zephyr-clt      2103/udp                # Zephyr serv-hm connection
  zephyr-hm       2104/udp                # Zephyr hostmanager
  eklogin         2105/tcp                # Kerberos encrypted rlogin
  #
  # Unofficial but necessary (for NetBSD) services
  #
  supfilesrv      871/tcp                 # SUP server
  supfiledbg      1127/tcp                # SUP debugging
  #
  # Datagram Delivery Protocol services
  #
  rtmp            1/ddp                   # Routing Table Maintenance Protocol
  nbp             2/ddp                   # Name Binding Protocol
  echo            4/ddp                   # AppleTalk Echo Protocol
  zip             6/ddp                   # Zone Information Protocol
  #
  # Debian GNU/Linux services
  rmtcfg          1236/tcp                # Gracilis Packeten remote config server
  xtel            1313/tcp                # french minitel
  cfinger         2003/tcp                # GNU Finger
  postgres        4321/tcp                # POSTGRES
  mandelspawn     9359/udp        mandelbrot      # network mandelbrot

  # Local services





  5.8.2.  /etc/inetd.conf

  Plik  /etc/inetd.conf jest plikiem konfiguracyjnym programu inetd.
  Jego rol▒ jest poinformowanie inetd co powinien zrobiµ w momencie
  otrzymania po│▒czenia z konkretn▒ us│ug▒. Musisz powiedzieµ programowi
  inetd, kt≤ry programobs│ugi uruchomiµ i jak to zrobiµ. Musisz to
  zrobiµ dla ka┐dej us│ugi, kt≤rej po│▒czenia maj▒ byµ obs│ugiwane przez
  program inetd.

  Format tego pliku jest ca│kiem prosty. Jest to plik tekstowy, kt≤rego
  k▒zy wiersz jest niezale┐ny rekordem danych opisuj▒cych jedn▒ z us│ug
  jak▒ chcesz obs│ugiwaµ. Dowolny tekst w wierszu po znaku `#' jest
  traktowany jako komentarz i pomijany. Ka┐dy wiersz sk│ada siΩ z
  siedmiu p≤l rodzielonych bia│ymi znakami (tabulator lub odstΩp) w
  formacie:


       service  socket_type    proto    flags user       server_path     server_args
       us│uga   rodzaj_gniazda protok≤│ flagi u┐ytkownik ╢cie┐ka_dostΩpu arguemnty





     us│uga
        nazwa wus│ugi pobrana przez inetd z /etc/services

     rodzaj gniazda
        to pole okre╢│a rodzaj gniazda jakie zostanie utworzone,
        dozwolone warto╢c to : stream, dgram, raw, rdm, or seqpacket.
        Dok│adny opis jest do╢µ skomplikowany ale jako pierwsze
        przybli┐enie mo┐na potraktowaµ zasadΩ ,┐e  niewmal wszystkie
        us│ugi korzystaj▒ce z tcp u┐ywaj▒ stream i niemal wszystkie
        us│ugi korzystaj▒ce z udp u┐ywaj▒ dgram. Inne kombinacje
        parametr≤w wystΩpuj▒ w bardzo rzadkich przypadkach
        specjalizowanych serwer≤w us│ug.


     protok≤l
        nazwa protoko│u danej pozycji. Powinien pasowaµ do odpowiedniej
        pozycji pliku /etc/serwer i zwykle jest to tcp lub udp. Us│ugi
        oparte na Sun RPC (Remote Procedure Call) bΩd▒ korzysta│y z
        rpc/tcp lub rpc/udp.


     flagi
        istniej▒ tylko dwie warto╢ci jakie mo┐e przyjmowaµ to pole.
        Informuj▒ one program inetd czy uruchomiony program obs│ugi
        zwalnia gniazdo co pozwala na uruchomienie kolejnego przy
        nastΩpneym po│▒czeniu d otej us│ugi, czy inetd powiniec zaczekaµ
        na zako±czenie dzia│ania programu obs│ugi, kt≤ry sam bΩdzie
        obs│ugiwa│ ┐▒dania zestawienia po│▒czenia. Ponownie dok│adny
        opis jest dosyµ skomplokowany, lecz w przybli┐eniu mozna
        powiedzieµ, ┐e wszsytkie us│ugi typu tcp powinny w tym polu mieµ
        warto╢µ nowait  i wiΩkszo╢µ us│ug typu udp powinny przyjmowaµ
        wartosµ wait. PamiΩtaj, ┐e istniej▒ znacz▒ce wyj▒tki od tej
        regu│y.


     u┐ytkownik
        okre╢la, kt≤ry u┐ytkownik zdefiniowany w pliku /etc/passwd
        statnie siΩ w│a╢cicielem uruchomionego demona sieciowego. JEst
        to po┐yteczne, gdy chcesz zwiΩkszyµ bezpiecze±stwo swojego
        systemu. Mo┐esz temu polu nadaµ wartosµ nobidy aby w przypadku
        z│amania zabezpiecze± program≤w obs│ugi wyrz▒dzone straty by│y
        jak najmniejsze. Zwykle to pole przyjmuje warto╢µ root, poniewa┐
        wiΩkszo╢µprogram≤w obs│ugi do wykonania poprwnie swych zada±
        wymaga uprawnie± administatora.

     ╢cie┐ka_dostΩpu
        to pole oznacza pe│n▒ scie┐kΩ dostΩpu do programu obs│ugi, kt≤ry
        nale┐y uruchomiµ.

     argumenty
        zawiera pozosta│▒ czΩ╢µ wiersza polece± uruchamianego programu
        obs│ugi. Jest to parametr opcjonalny. To wla╢nie tutaj mo┐esz
        umie╢ciµ dowolne parametry, kt≤re zostan▒ przekazane programowi
        obs│ugi w momencie jego uruchomienia przez program inetd.


  5.8.2.1.  Przyk│ad pliku /etc/inetd.conf

  Podobnie jak w perzypadku pliku /etc/services wszystkie nowoczesne
  dystrybucje zawieraj▒ poprawny plik /etc/inetd.conf. Na wszelki
  wypadek ponie┐ej mo┐na znale┐µ plik /etc/inetd.conf dostarczany z
  dystrybucj▒ Debian <http://www.debian.org/> .






























  # /etc/inetd.conf:  see inetd(8) for further informations.
  #
  # Internet server configuration database
  #
  #
  # Modified for Debian by Peter Tobias <[e-mail]>
  #
  # <service_name> <sock_type> <proto> <flags> <user> <server_path> <args>
  #
  # Internal services
  #
  #echo           stream  tcp     nowait  root    internal
  #echo           dgram   udp     wait    root    internal
  discard         stream  tcp     nowait  root    internal
  discard         dgram   udp     wait    root    internal
  daytime         stream  tcp     nowait  root    internal
  daytime         dgram   udp     wait    root    internal
  #chargen        stream  tcp     nowait  root    internal
  #chargen        dgram   udp     wait    root    internal
  time            stream  tcp     nowait  root    internal
  time            dgram   udp     wait    root    internal
  #
  # These are standard services.
  #
  telnet  stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.telnetd
  ftp     stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.ftpd
  #fsp    dgram   udp     wait    root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.fspd
  #
  # Shell, login, exec and talk are BSD protocols.
  #
  shell   stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.rshd
  login   stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.rlogind
  #exec   stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.rexecd
  talk    dgram   udp     wait    root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.talkd
  ntalk   dgram   udp     wait    root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.ntalkd
  #
  # Mail, news and uucp services.
  #
  smtp    stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.smtpd
  #nntp   stream  tcp     nowait  news    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.nntpd
  #uucp   stream  tcp     nowait  uucp    /usr/sbin/tcpd  /usr/lib/uucp/uucico
  #comsat dgram   udp     wait    root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.comsat
  #
  # Pop et al
  #
  #pop-2  stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.pop2d
  #pop-3  stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.pop3d
  #
  # `cfinger' is for the GNU finger server available for Debian.  (NOTE: The
  # current implementation of the `finger' daemon allows it to be run as `root'.)
  #
  #cfinger stream tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.cfingerd
  #finger stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.fingerd
  #netstat        stream  tcp     nowait  nobody  /usr/sbin/tcpd  /bin/netstat
  #systat stream  tcp     nowait  nobody  /usr/sbin/tcpd  /bin/ps -auwwx
  #
  # Tftp service is provided primarily for booting.  Most sites
  # run this only on machines acting as "boot servers."
  #
  #tftp   dgram   udp     wait    nobody  /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.tftpd
  #tftp   dgram   udp     wait    nobody  /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.tftpd /boot
  #bootps dgram   udp     wait    root    /usr/sbin/bootpd        bootpd -i -t 120
  #
  # Kerberos authenticated services (these probably need to be corrected)
  #
  #klogin         stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.rlogind -k
  #eklogin        stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.rlogind -k -x
  #kshell         stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/in.rshd -k
  #
  # Services run ONLY on the Kerberos server (these probably need to be corrected)
  #
  #krbupdate      stream tcp      nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/registerd
  #kpasswd        stream  tcp     nowait  root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/kpasswdd
  #
  # RPC based services
  #
  #mountd/1       dgram   rpc/udp wait    root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/rpc.mountd
  #rstatd/1-3     dgram   rpc/udp wait    root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/rpc.rstatd
  #rusersd/2-3    dgram   rpc/udp wait    root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/rpc.rusersd
  #walld/1        dgram   rpc/udp wait    root    /usr/sbin/tcpd  /usr/sbin/rpc.rwalld
  #
  # End of inetd.conf.
  ident           stream  tcp     nowait  nobody  /usr/sbin/identd        identd -i





  5.9.  files.  Inne pliki konfiguracyjne zwi▒zane z sieci▒.

  Linux posiada jeszcze kilka plik≤w konfiguracyjnychm kt≤re maj▒ wp│yw
  na prac╩ sieci, z kt≤rymi powinno siΩ zapoznaµ. Byµ mo┐e nigdy nie
  wyst▒pi potrzeba ich modyfikacji, lecz warto wiedzieµ jakie inforamcje
  zawieraj▒ i czego dotycz▒.


  5.9.1.  /etc/protocols

  Plik /etc/protocols zawiera inforamcje przyporz▒dkowuj▒ce nazwom
  protoko│≤w odpowiednie numery. Jest wywkorzystywany przez r≤┐ne
  programy pozwalaj▒c na podawanie nazw protoko│≤w zamiast numer≤w oraz
  inne programy, jak np tcpdump, kt≤re mog▒ wy╢wietlaµ nazwy protoko│≤w
  zamiast ich liczbowej reprezentacji. Sk│adnia pliku jest nastΩpuj▒ca:


       protocolname     number  aliases
       nazwa_protoko│u  numer   aliasy




  Plik /etc/protocols dostarczany w dystrybucji Debian
  <http://www.debian.org/> wygl▒da nastΩpuj▒co:



















  # /etc/protocols:
  # $Id: NET-3-HOWTO.pl.sgml,v 1.2 1997/07/28 14:04:07 ppogorze Exp $
  #
  # Internet (IP) protocols
  #
  #       from: @(#)protocols     5.1 (Berkeley) 4/17/89
  #
  # Updated for NetBSD based on RFC 1340, Assigned Numbers (July 1992).

  ip      0       IP              # internet protocol, pseudo protocol number
  icmp    1       ICMP            # internet control message protocol
  igmp    2       IGMP            # Internet Group Management
  ggp     3       GGP             # gateway-gateway protocol
  ipencap 4       IP-ENCAP        # IP encapsulated in IP (officially ``IP'')
  st      5       ST              # ST datagram mode
  tcp     6       TCP             # transmission control protocol
  egp     8       EGP             # exterior gateway protocol
  pup     12      PUP             # PARC universal packet protocol
  udp     17      UDP             # user datagram protocol
  hmp     20      HMP             # host monitoring protocol
  xns-idp 22      XNS-IDP         # Xerox NS IDP
  rdp     27      RDP             # "reliable datagram" protocol
  iso-tp4 29      ISO-TP4         # ISO Transport Protocol class 4
  xtp     36      XTP             # Xpress Tranfer Protocol
  ddp     37      DDP             # Datagram Delivery Protocol
  idpr-cmtp       39      IDPR-CMTP       # IDPR Control Message Transport
  rspf    73      RSPF            # Radio Shortest Path First.
  vmtp    81      VMTP            # Versatile Message Transport
  ospf    89      OSPFIGP         # Open Shortest Path First IGP
  ipip    94      IPIP            # Yet Another IP encapsulation
  encap   98      ENCAP           # Yet Another IP encapsulation






  5.9.2.  /etc/networks

  Plik /etc/networks ma funkcjΩ zbli┐on▒ do funkcji pliku /etc/hosts.
  Jest prost▒ baz▒ danych nazw i adres≤w sieci. Jego format r≤┐ni siΩ
  tylko tym, ┐e mo┐e zawieraµ jedynie dwa pola w wierszu w nastΩpujacym
  formacie:



       # networkname networkaddress
       # nzawa_sieci adres_sieci




  Przyk│adowy plik m≤g│by wygl▒daµ tak:


       loopnet    127.0.0.0
       localnet   192.168.0.0
       amprnet    44.0.0.0




  W przypadku u┐ywania programu route je╢li punkt docelowy jest sieci▒,
  a sieµ ta znajduje siΩ w pliku /etc/networks, wtedy polecenie route
  zamiast adresu IP sieci wy╢wietli jej nazwΩ.

  5.10.  Bezpiecze±stwo sieciowe i sterowanie dostΩpem.

  Pozw≤l, ┐e rozpocznΩ ten rozdzia│ stwierdzeniem, ┐e zabezbieczanie
  komputera i sieci przed z│o╢liwymi atakami jest trudn▒ i skomplikowan▒
  sztuk▒. Nie uwa┐am siΩ za aksperta w tej dziedzinie i choµ opisywane
  przeze mnie mechanizmy pomog▒ byµ bardziej bezpiecznym to je╢li bardzo
  ci zale┐y na bezpiecze±stwie twojego systemu radzi│bym ci rozejrzeµ
  siΩ dok│adniej w tym temacie. W internecie mo┐na znale╝µ wiele dobrych
  referencji na ten temat.

  Podstawowa zasada brzmi: `Nie uruchamiaj serwer≤w (program≤w obs│ugi),
  kt≤rych nie zamierzasz u┐ywaµ.'.  Wiele dystrybucji posiada mn≤stwo
  r≤┐nego rodzaju oprogramowania, automatycznie konfigurowanego i
  uruchamianego. Aby zapewniµ sobie minimalny poziom bezpiecze±stwa
  powinno siΩ przyjrzeµ siΩ plikowie /etc/inetd.conf i skomentowaµ te
  us│ugi, kt≤rych nie zamierzasz u┐ywaµ. Dobrymi kandydatami s▒: shell,
  login, exec, uucp, ftp i serwisy informacyjne, jak: finger, netstat i
  systat.

  Istnieje wiele mechanizm≤w sterowania dostΩpem do oferowanych us│ug
  sieciowych, wymieniΩ podstawowe.


  5.10.1.  /etc/ftpusers

  Plik /etc/ftpusers jest prostym mechanizmem pozwalaj▒cym na
  zabronienie wej╢cia do systemu przez us│ugΩ ftp niekt≤rym u┐ytkownikom
  twojego komputera. /etc/ftpusers jest odczytywany przez program
  obs│uguj▒cy uslugΩ ftp (ftpd) w momencie nawi▒zania przychodz▒cego
  po│▒czenia. Plik zawiera listΩ tych u┐ytkownik≤w, kt≤rzy nie maj▒
  pozwolenia wchodzenie do systemy przez uslugΩ ftp. M≤g│by wygladaµ
  mniej wiΩcej tak:


       # /etc/ftpusers - u┐ytkownicy, kt≤rzy nie mog▒ dostac siΩ do systemu
       #                 przez ftp
       root
       uucp
       bin
       mail





  5.10.2.  /etc/securetty

  Pli /etc/securetty pozwala na okre╢lenie listy urz▒dze± tty, przez
  kt≤re mo┐e logowaµ siΩ administrator. Plik /etc/securetty jest
  wczytywany przez program weryfikuj▒cy u┐ytkownika (zwykle /bin/login).
  Jest to lista nazw urz▒dze±, kt≤re mog▒ byµ wykorzystywane przez
  administratora na wej╢cie do systemu. Wej╢cie do systemu przez
  administratora przez inne urz▒dzenia jest niemo┐liwe.


       # /etc/securetty - terminale tty przez kt≤re administrator mo┐e
       #                  zalogowaµ siΩ do systemu
       tty1
       tty2
       tty3
       tty4





  5.10.3.  Mechanizm sterowania dostΩpem pakietu tcpd .

  Program tcpd jaki prawdopodobnie widzia│e╢ w pliku /etc/inetd.conf
  dostarcza mechanizm≤w rejestracji i sterowania dostΩpem do us│ug, do
  ochrony kt≤rych zosta│ skonfigurowany.

  W momencie uruchamienia przez program inetd odczytuje swoje dwa pliki
  konfiguracyjne, zawieraj▒ce zasady dostΩpu i albo zezwala, albo
  odmawia dostΩpu do us│ugim kt≤r▒ ochrania.

  Przeszukuje zasady znajduj▒ce siΩ plikach konfiguracyjnych, a┐ do
  napotkania pierwszej, kt≤ra pasuje d ozaistnia│ej sytuacji. Je╢li
  takiej nie znalaz│ zak│ada, ┐e nale┐y pozwoliµ na dostΩp. Pliki kt≤re
  przeszukuje to w kolejno╢ci: /etc/hosts.allow i /etc/hosts.deny.
  Pokr≤tce opisze zawarto╢µka┐dego z nich. Pe│ny opis mo┐liwo╢ci
  programu tcpd znajdziesz na stronach podrΩcznika (man hosts_allow).


  5.10.3.1.  /etc/hosts.allow

  Plik /etc/hosts.allow jest plikiem konfiguracyjnym programu
  /usr/sbin/tcpd. Plik hosts.allow  zawiera informacje okre╢laj▒ce,
  ktroe komputery mog▒ uzyskaµ dostΩp do chronionej us│ugi w twoim
  systemie.

  Format pliku jest bardzo prosty:


       # /etc/hosts.allow
       #
       # <lista us│ug>: <lista komputer≤w> [: polecenie]





     lista us│ug
        jest odzielona przecinkami list▒ nazw program≤w obs│ugi
        chronionej us│ugi do kt≤rej ma zastosowanie dana regu│a.  Na
        przyklad: ftpd, telnetd i fingerd.


     lista komputer≤w
        jest rozdzielon▒ przecinkami list▒ nazw komputer≤w lub adres≤w
        IP. Mo┐na r≤wnie┐ okre╢laµ wzroce adres≤w lub naz komputer≤w
        stsuj▒c znaki specjalne, umo┐liwiajµ tworzenie wzorc≤w
        reprezentujacych grupy komputer≤w.  Np. gw.v2ktj.ampr.org oznacz
        konkretny komputer, .uts.edu.au oznacza dowlny komputer, kt≤rego
        pe│na nazwa ko±czy siΩ podanym ci▒giem znak≤w, 44. oznacza
        dowolny adres IP zawieraj▒cy te cyfry. W celu uproszczenia
        konfiguracji wporwadzono kilka specjalnych oznacze±: ALL
        okre╢laj▒ce wszystkie komputery, LOCAL reprezentuj▒cy wszystkei
        komputery, kt≤rych nazwa nie zawiera znaku `.' tzn. nale┐▒ do
        tej samej domeny co tw≤j komputer, PARANOID oznaczaj▒cy
        wszystkie komputery, kt≤rych nazwa nie odpowiada ich adresowi
        (name spoofing). I ostani element bardzo u┐yteczny, to EXCEPT
        pozwalaj▒cy na podanie listy z wyj▒tkami. Om≤wimy to dok│adnie
        p≤╝niej na przyk│adzie.


     polecenie
        jest opcjonalnym parametrem.  Jest to pe│na ╢cie┐ka dostΩpu do
        polecenia (programu), kt≤ry nale┐y uruchomiµ za ka┐dym razem,
        kiedy dana regu│a zostanie dopasowana. Mo┐e to byµ polecenie,
        kt≤re bΩdzie pr≤bowa│o zidentyfikowaµ , kto znajduje siΩ w tej
        chwili na komputerze pr≤buj▒cym nawi▒zaµ po│▒czenia, lub wy╢le
        wiadomo╢µ lub inny komunikat adresowany do administratora
        systemu informuj▒c o pr≤bie po│▒czenia. Isnieje kilka wzorc≤w,
        kt≤re zostan▒ podmienione, najczΩsciej wykorzystywane to: %h
        jest zamieniane na nazwΩ komputera nawi▒zuj▒cego po│▒czenie lub
        jego adres je╢│i nie posiada nazwy, %d na nazwΩ programu
        obs│ugi, kt≤ry zosta│ wywo│any.

  Przyk│ad:


       # /etc/hosts.allow
       #
       # dostΩp do poczty dla wszystkich
       in.smtpd: ALL
       # po│aczenie telnet i ftp tylko z komputer≤w z lokalnej domeny i
       # mojego komputera domowego
       telnetd, ftpd: LOCAL, myhost.athome.org.au
       # Pozw≤l na finger z dowolnego komputera, lecz rejestr≤j kto siΩ z
       # nami │▒czy│
       fingerd: ALL: (finger @%h | mail -s "finger from %h" root)





  5.10.3.2.  /etc/hosts.deny

  Plik /etc/hosts.denyjest plikiem konfiguracyjnym programu
  /usr/sbin/tcpd.  hosts.deny zawiera listΩ komputer≤w, kt≤re nie mog▒
  usyskaµ dostΩpu do chronionej us│ugi w twpom systemie.

  Prosty przyklad wyg│▒da│ by mniej wiΩcej tak:



       # /etc/hosts.deny
       #
       # Zabro± dostΩpu wszystkim komputerom o podejrzanych nazwach
       ALL: PARANOID
       #
       # Zabro± dostΩpu wszystkim do wszystkiego
       ALL: ALL




  PARANOID jest w tym przypadku niepotrzebne, poniewa┐ nastΩpna pozycja
  przechwytuje wszystkie przypaki. Jedna z tych pozycji jest dobrym
  punktem wyj╢ciowym do budwoy pliku konfiguracyjnego, zale┐nym od
  twoich oczekiwa± i wymaga±.

  Posiadanie opcji ALL: ALL w /etc/hosts.deny i zezwalanie na dostΩp do
  konkretnych us│ug konkretnym komputerom (grupom komputer≤w) w pliku
  /etc/hosts.allow jest najbezpieczniejszym podej╢ciem.


  5.10.4.  /etc/hosts.equiv

  Plik hosts.equiv jest wykorzystywany nadawania innym komputerom i
  zdalnym u┐ytkownikom niekt≤rych uprawnie± dostΩpu do naszych zasob≤w,
  bez ko±ieczno╢ci podawania przez nich has│a. JEst to u┐ytwczne w
  bezpiecznym ╢rodowisku sieciowym, gdzi posiadamy kontrolΩ
  andwszystkimi komputerami lecz w innym przypadku jest to bardzo
  ryzykowne ze wzglΩdu na bezpiecze±stwo naszego komputera. W takim
  przypadku tw≤j komputer jest ka bezpieczny, jak najmniej bezpieczny z
  aufanych komputer≤w. Aby zwiΩkszyµ bezpiecze±stwo swojego systemu nie
  u┐ywaj tego mechanizmu i zachΩcaj swoich u┐ytkonik≤w do nie
  korzystania z pliku .rhosta.


  5.10.5.  Prawid│owa konfiguracja demona ftp .

  Wiele miejsc bΩdzie zainteresowynych dzia│aj▒cym serwerem anonimowego
  ftp, aby umo┐liwiµ innym pobieranie i wstawianie plik≤w, bez
  konieczno╢ci podawania konkretnego identyfikatora u┐ytkownika. Je╢li
  zdecydujesz siΩ udostΩpniµ tΩ us│ugΩ, pamiΩtaj aby prawidlowo
  skonfigurowaµ demon ftpd. Wiekszo╢µ stron podrΩcznika dotycz▒cych
  ftpd(8) opisuje jak to powino byµzrobione. Powiniene╢ siΩ upewniµ, ┐e
  zawsze stosujesz siΩ d otych instruckcji. Bardzo wa┐ne jest, aby╢ nie
  u┐ywa│ w tym celu kopii sweg opliku /etc/passwd w katalogu etc serwera
  ftpd. Musisz pamiΩtaµ aby usun▒µ wszelkie niepotrzebne informacje
  dotycz▒ce kont, za wyj▒tkiem tych niezbΩdnych, w przeviwnym wypadku
  bΩdziesz nara┐ony na ataki wynik│e ze z│amania hase│ prezentowanych w
  pliku passwd.



  5.10.6.  Firewalle.

  Bardzo dobrym ╢rodkiem na zapewnienie bezpiecze±stwa swojemu systemowi
  jest zabronienie dostΩpu do twojego komputera wszystkim niepo┐▒danym
  pakietom. Jest to dokladnie opisane w Firewall-HOWTO <Firewall-
  HOWTO.pl.html>.


  5.10.7.  Inne sugestie.

  Oto inne, potencjalnie religijne sugestie, kt≤re powiniene╢ rozwa┐yµ.

     sendmail
        niezale┐nie od swojej popularno╢ci demon z przera┐aj▒c▒
        regularno╢ci▒ pojawiaj▒ siΩ ostrze┐enia o b│Ωdach w programie
        sendmail. Wszystko zale┐y od ciebie, lecz ja bym go nie
        uruchamia│.

     NFS i inee us│ugi Sun RPC
        powiniene╢ siΩ ich baµ. Istnieje wiele sposob≤w wykorzystania
        b│Ωd≤w w tych us│ugach. Bardzo trudno jest zast▒piµNFS czym╢
        innym, dok│adnie upewnij siΩ komu pozwalasz na montowanie swoich
        dysk≤w.


  6.  Informacje specyficzne technologi sieciowej

  Kolejne podrozdzia│y s▒ specyficzne dla konkretnych technologi
  sieciowych. Informacje tam zawarte nie musz▒ mieµ zastosowania do
  innego rodzaju technologii sieciowych.


  6.1.  ARCNet

  Urz▒dzenia ARCNET posiadaj▒ nazwy `arc0s', `arc1e', `arc2e' itd.
  Pierwsza karta wykryta przez j▒dro otrzymuje nazwΩ `eth0', a dalsze
  otrzymuj▒ nazwy z kolejnymi numerami. Litera na ko±cu nazwy oznacza ┐e
  wybra│e╢ 'ethernet encapsulation' lub standard pakietu zgodny z
  RFC1051.

  Opcje konfiguracji j▒dra:




  Network device support  --->
      [*] Network device support
      <*> ARCnet support
      [ ]   Enable arc0e (ARCnet "Ether-Encap" packet format)
      [ ]   Enable arc0s (ARCnet RFC1051 packet format)




  Je╢li posiadasz ju┐ prawid│owo skompilowane j▒dro potrafi▒ce
  obs│ugiwaµkatrΩ, jej konfiguracja jest bardzo prosta.

  Zwykle bΩdziesz musia│ wydaµ nastΩpuj▒ce polecenia:


       # ifconfig arc0e 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0 up
       # route add 192.168.0.0 netmask 255.255.255.0 arc0e




  ProszΩ zapoznaj siΩ z zawrto╢ci▒ pliku /usr/src/linux/Documenta¡
  tion/networking/arcnet-hardware.txt.

  Obs│ua sieci ARCNet zosta│a wykonana przez Averyego Pennaruna,
  [e-mail].


  6.2.  Appletalk ( AF_APPLETALK )

  Obs│uga sieci Appletalk nie wprowadza ┐▒dnych dodatkwych nazw urz▒dze±
  sieciowych.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           <*> Appletalk DDP




  Obs│uga Appletalk pozwala twojemu Linuxowi komunikowaµ siΩ z sieciami
  Aplle. Bardzo wa┐nym wykorzystywaniem tej mo┐liwo╢ci jest wsp≤│dziele¡
  nie miΩdzy twoim Linuxem i komputerami Apple zasob≤w takich jak
  drukarki, czy dyski. Wymagane jest do tego dodatkowe oprogramowanie o
  nazwie netatalk.  Pakiet netatalk udostΩpniaj▒cy oprogramowanie imple¡
  mentuj▒ce protok≤│ Appletalk oraz kilka po┐ytecznych program≤w
  narzΩdziowych stworzy│ wraz z grup▒`Research Systems UnixGroup' na
  uniwerystecie Michigan reprezentuj▒cy ten zesp≤│ Wesley Craig
  [e-mail] .  Pakiet netatalk powiniene╢ otrzymaµ w swojeje
  dystrybucji Linuxa, lub mo┐esz go pobraµ przez ftp ze ┐r≤d│a :Univer¡
  sity of Michigan <ftp://terminator.rs.itd.umich.edu/unix/netatalk/>


  Aby zbudowaµ i zainstalowaµ pakiet, musisz wydaµ nastΩpuj▒ce
  polecenia:









  # cd /usr/src
  # tar xvfz .../netatalk-1.4b2.tar.Z
  - W tym momemcie mo┐esz zmieniµ plik `Makefile', np. w celu zmiany
    katalogu docelowego DESTDIR. Domu╢lnie zostanie zainstalowany w
    /usr/local/atalk co jest dosyµ bezpiecznym wyborem.
  # make
  - jako administrator:
  # make install





  6.2.1.  Konfiguracja oprogramowania Appletalk.

  Pierwsz▒ rzecz▒ jak▒ musisz zrobiµ aby zaczΩ│o dzia│aµ to dodanie
  nowych pozycji do pliku /etc/services. A mianowicie:


       rtmp    1/ddp   # Routing Table Maintenance Protocol
       nbp     2/ddp   # Name Binding Protocol
       echo    4/ddp   # AppleTalk Echo Protocol
       zip     6/ddp   # Zone Information Protocol




  Kolejnym krokiem bΩdzie utworzenie plik≤w konfiguracyjnych pakietu w
  katalogu usr/local/atalk/etc (lub tam gdzie go zainstalowa│e╢).

  Pierwszym plikiem, kt≤ry nale┐y utworzyµ jest
  /usr/local/atalk/etc/atalkd.conf. Pocz▒tkowo potrzebuje od jedynie
  dodania wiersza okre╢laj▒cego nazwΩ urz▒dzenia sieciowego, kt≤re
  obs│uguje sieµ, na kt≤rej znajduj▒ siΩ komputery Apple.



       eth0




  Demon Appletalk po jego uruchomieniu do│o┐y kilka szczeg≤│ow.


  6.2.2.  Eksportowanie plik≤w Linuxa przez Appletalk.

  Mo┐esz eksportowaµ swoje pliki, tak aby inne komputery sieci Appletalk
  mia│y do nich dostΩp.

  W tym celu nale┐y odpowiednio zmieniµ plik konfiguracyjny
  /usr/local/atalk/etc/AppleVolumes.system. Istnieje r≤wnie┐ inny plik
  konfiguracyjny o nazwie /usr/local/atalk/etc/AppleVolumes.default w
  takim samym formacie opisuj▒cy kt≤ry system plik≤w zostanie
  udostΩpniony pod│▒czaj▒cym siΩ do nas u┐ytkownikom posiadaj▒cym
  przywileje go╢cia (guest).

  Szczeg≤│owe informacje na temat konfiguracji tych plik≤w, oraz opis
  znaczenia wszystkich opcji mo┐na znale╝µ na stronie podrΩznika
  po╢wiΩconej afpd (man afpd).

  Kr≤tki plik przyk│adowy, m≤g│by wygl▒daµ nastΩpuj▒co:




  /tmp Scratch
  /home/ftp/pub "Obszar og≤lnie dostΩpny"




  W tym przyk│adzie eksportujemy katalog /tmp jako system plik≤w
  AppleShare o nazwie `Scratch' oraz katalog anonimowego ftp jako
  AppleShare Volume o nazwie "Obszar og≤lnie dostΩpny".  Nazwy wolumen≤w
  nie s▒ obowi▒zkowe, demon wybierz▒ jak▒╢ za ciebie, lecz przecie┐ nic
  ciΩ nie kosztuje podanie nazwy.


  6.2.3.  UdostΩpnianie twojej drukarki pod Linuxem w sieci Appletalk.

  Wsp≤│dzielenie drukarli Linuxa z innymi komputerami sieci Appletalk
  jest ca│kiem proste. Musisz uruchomiµ program papd, Printer Access
  Protocol Daemon. Po uruchomieniu bΩdzie akceptowa│ ┐▒dania
  wydrukowania dokumentu, gromadzi│ go a nastΩpnie drukowa│ korzystajµ z
  peogram≤w obs│ugi drukarki pod Linuxem.

  Konfiguracja tego programu polega na edycji pliku
  /usr/local/atalk/etc/papd.conf. Sk│adnia jest taka sama, jak pliku
  /etc/printcap. Nazwa jak▒ nadasz drukarce zostanie zarejestrowana za
  pomoc▒ NBP, protoko│u nazw sieci Appletalk.

  Prosta konfiguracja mog│aby wygl▒daµ nastΩpuj▒co:



       TricWriter:\
          :pr=lp:op=cg:




  Utworzona zosta│a drukarka o nazwie `TricWriter' udostΩpniona sieci
  Appletalk. Zadania wys│ane na tΩ drukarkΩ, bΩd▒ drukowane na drukarce
  `lp' (zdefiniowanej w pliku /etc/printcap) przy pomocy programu lpd.
  Pozycja `op=cg' m≤wi, ┐e operatorem tej drukarki jest u┐ytkownik
  Linuxa o nazwie `cg'.


  6.2.4.  Uruchamianie oprogramowania Appletalk.

  Ok, w tej chwili powiniene╢ byµ juz gotowy do sprawdzenia podstawowej
  konfiguracji. Pakiet netatalk dostarcza pliku rc.atalk, kt≤ry powinie±
  nadawaµ siΩ dla ciebie. Powiniene╢ jedynie go uruchomiµ:



       # /usr/local/atalk/etc/rc.atalk




  Wszystko powinno siΩ uruchomiµ i dzia│aµ poprawnie. Nie powiniene╢
  zobaczyµ, ┐adnych komunikat≤w o b│Ωdach, lecz jedynie komunikaty
  wys│ane na konsole informuj▒ce o zako±czeniu kolejnych etap≤w
  uruchamiania oprogogramowania.


  6.2.5.  Test oprogramowania appletalk.

  Aby sprawdziµ, czy oprogramowanie pracuje poprawnie, przesiΩd╝ sieµ na
  jeden z twoich komputer≤w Apple, rozwi± menu g│≤wne, wybierz Chooser,
  kliknij na AppleShare i powiniene╢ zobaczyµ tam swojego Linuxa.


  6.2.6.  Uwagi na temat korzystania z oprogramowania Appletalk.


  ╖  Byµ mo┐e bedziesz musia│ uruchamiaµ obs│ugΩ sieci Appletalk przed
     skonfigurowaniem sieci IP. Je╢li napotkasz na k│opot uruchamiaj▒c
     oprogramowania appletok, lub po jego uruchomieniu masz k│opoty ze
     swoj▒ sieci▒IP, wtedy sprbuj uruchomiµ oprogramowanie Appletalk
     przed uruchomieniem skryptu rc.inet1.

  ╖  afpd (Apple Filing Protocol Daemon) robi po┐▒dny ba│agan na twardym
     dysku. Poni┐ej punkt≤w montowa± tworzy szereg
     podkatalog≤w:.AppleDesktop i Network Trash Folder. NastΩpnie dla
     ka┐dego katalogu, do kt≤rego siΩgniesz utworzy w nim .AppleDouble
     aby mieµ gdzie przechowywaµ /, p≤╝niej spΩdzisz wiele mi│ych chwil
     sprz▒taj▒c po nim.

  ╖  program afpd oczekuje przesy│ania z Mac≤w hase│ czystym tekstem. To
     bardzo os│abia bezpiecze±stwo twojego ssytemu. Muszisz byµ bardzo
     ostro┐ny uruchamiaj▒c ten program na komputerze pod│▒czonym do
     internetu. Je╢li kto╢ zrobi co╢ z│ego bΩdziesz wini│samego siebie.

  ╖  Istniej▒ce oprogramowanie diagnostyczne np. netstat i ifconfig nie
     obs│uguje Appletalk. Surowa inforamcja na ten temat *je╢│i jej
     potrzebujesz) jest dostΩpna przez katalog /proc/net.


  6.2.7.  WiΩcej informacji

  WiΩcej szczeg≤│owej informacji w jaki spos≤b skonfigurowaµ Appletalk
  dla Linuxa znajdziesz  w Linux Netatak-HOWTO : thehamptons.com
  <http://thehamptons.com/anders/netatalk>.


  6.3.  ATM


  Projekt obs│ugi Asynchronous Transfer Modepod │inuxem jest prowadzony
  przez Wernera Almesbergera <[e-mail]>.
  Aktualne informacje na ten temat mo┐na znale╝µ tutaj: lrcwww.epfl.ch
  <http://lrcwww.epfl.ch/linux-atm/>.


  6.4.  AX25 ( AF_AX25 )

  Urz▒dzenia AX.25 w j▒drze wersji 2.0.* to `sl0', `sl1', itd. w 2.1.*
  s▒ to `ax0', `ax1', itd.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           [*] Amateur Radio AX.25 Level 2




  Protoko│y AX25, Netrom i Rose s▒ opisane w AX25-HOWTO
  <AX25-HOWTO.html>.  Stosowane s▒ przez kr≤tkofalowc≤w w eksperymentach
  z przesy│aniem pakiet≤w drog▒ radiow▒.

  WiΩkszo╢µ pracy zwi▒zanej z udostΩpnieniem tej dunkcji pod Linuxem
  wykona│ Jonathon Naylor, [e-mail].

  6.5.  DECNet

  W chwili obecnej prowadzone s▒ prace nad obs│ug▒ sieci DECNet. Powinna
  siΩ pojawiµ w p≤╝nych wersjach j▒dra serii 2.1.x.


  6.6.  EQL - multiple line traffic equaliser

  Urz▒dzenie EQL nosi nazwΩ `eql'. W standtardowej wersji j▒dra mo┐esz
  mieµ w komputerze tylko jedno urz▒dzenie EQL. EQL umo┐liwia
  wykorzystanie kilku po│▒cze± point-to-point (np PPP,SLIP,plip) jako
  pojedynczego │▒cza logicznego przenosz▒cego ruch tcp/ip. CzΩsto taniej
  jest skorzystaµ z kilku linii o ni┐szej prΩdko╢ci ni┐ z jednej linii o
  wysokiej prΩdko╢ci.


  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Network device support  --->
           [*] Network device support
           <*> EQL (serial line load balancing) support




  Obs│uga tego mechanizmu wymaga, aby drugi koniec po│▒czenia r≤wnie┐
  obs│ugiwa│ EQL. Linux, Livingstone Portmasters i nowsze serwery
  dostΩpowe udostΩpniaj▒ tΩ us│ugΩ.

  Aby skonfigurowaµEQL bΩdziesz potrzebowaµ odpowiednich narzΩdzi,
  dostΩpnuch z: sunsite.unc.edu
  <ftp://sunsite.unc.edu/pub/linux/system/Serial/eql-1.2.tar.gz>.

  Sama konfiguracja Jest ca│kiem prosta. Rozpoczyna siΩ od
  skonfigurowania interfejsu eql. Jest to taki samo urz▒dzenie, jak
  ka┐de inne urz▒dzenie sieciowe. Konfiguracja adresu IP i wielko╢ci mtu
  odbywa siΩ tak samo za pomoc▒ programu ifconfig:


       ifconfig eql 192.168.10.1 mtu 1006
       route add default eql




  NastΩpnie muszis rΩcznie zainicjowaµ ka┐d▒ w linii, kt≤r▒ bΩdziesz
  u┐ywa│. Spos≤b inicjacji po│▒czenia bΩdzie zale┐a│ od rodzaju tej
  linii, wiΩcej informacji  n ten temat znajdziesz w odpowiednim
  podrozdziale.

  Na koniec potrzebujesz skojarzyµ po│▒czenie przez port szeregowy z
  urz▒dzenie EQL, nazywa siΩ to `enslaving' i dokonuje siΩ za pomoc▒
  polecenia eql_enslave:


       eql_enslave eql sl0 28800
       eql_enslave eql ppp0 14400




  Parametr The `szacowana prΩdko╢µ' (estimated speed), kt≤ry podjaesz w
  poleceniu eql_slave bie ma bezpo╢redniego wp│ywu na dzia│anie systemu.
  Jest wykorzystywany przez drajwer EQL do okre╢lenia stopnia podzia│u
  datagram≤w kt≤re powiiny byµ otrzymywane przez urz▒dzenie, mo┐esz w
  ten spod≤b dok│adnie dopasowaµ r≤wnomierne obci▒┐enie wszystlich
  linii.

  W celu od│▒czenia linii od urz▒dzenia EQL stosuje siΩ polecnie
  eql_amancipate:


       eql_emancipate eql sl0




  Budowa tablicy trasowania odbywa siΩ w taki sam spos≤b, jak w
  przypadku zwyk│ego po│▒czenia point-to-point, za wyj▒tkiem tego, ┐e
  wszystkie trasy zamiast do urz▒dze± ppp*,sl* powinny siΩ odnosiµ do
  urz▒dzenia eql. Zwykle polecenia wygl▒daj▒ mniej wiΩcej tak:


       route add default eql0




  Sterownik EQL zosta│ opracowany przez Simona Janesa, [e-mail].



  6.7.  Ethernet

  Urz▒dzenia kart ethernetowych nosz▒ nazwy `eth0', `eth1', `eth2' itd.
  Pierwsza karta wykryta przez j▒dro otrzymuje nazwΩ `eth0', a reszta
  kolejne nazwy w miarΩ rozpoznawania kart przez system.

  Je╢li chcesz siΩ nauczyµ, jak pracuj▒ karty ethernetowe pod Linuxem,
  przeczytaj Ethernet-HOWTO <Ethernet-HOWTO.html>.

  Kiedy j▒dro poprawnie rozpoznaje posiadane przez ciebie karty
  ethernetowe, ich dalsza konfiguracja jest prosta.

  Zwykle wystarcz▒ takie polecenia:


       # ifconfig eth0 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0 up
       # route add 192.168.0.0 netmask 255.255.255.0 eth0




  WiΩkszo╢µ sterownik≤w kart ethernetowych zosta│a opracowana przez
  Donalda Beckera [e-mail].


  6.8.  FDDI

  Urz▒dzenia standardu FDDI nosz▒ nazwy `fddi0', `fddi1', `fddi2' itd.
  Pierwsze urz▒dzenie rozpoznane przez j▒dro otrzymuje nazwΩ `fddi0', a
  pozosta│e kolejne nazwy w miarΩ ich rozpoznawania przez system.

  Sterownik kart Digital Equipment Corporation FDDI EISA o PCI zosta│
  opracowany przez Lawrencea V. Stefaniego, [e-mail].

  Opcje konfiguracji j▒dra:




  Network device support  --->
      [*] FDDI driver support
      [*] Digital DEFEA and DEFPA adapter support




  Kiedy j▒dro poprawnie rozpoznaje posiadane przez ciebie karty,
  konfiguracja interfejsu FDDI jest niemal identyczna, jak inicjalizacja
  kart ethernetowych. Po prostu jako argument program≤w ifconfig i route
  podajesz jedynie nazwΩ ospowiedniego urz▒dzenia FDDI.


  6.9.  Frame Relay

  Istniej▒ dwa rodzaje urz▒dze±  standardu Frame Relay w j▒drze Linuxa,
  DLCI o nzawach  `dlci00',`dlci01' itd. oraz FRAD onazwach `sdla0',
  `sdla1' itd.

  Frame Relay jest now▒ technologi▒ sieciow▒, przeznaczon▒ przede
  wszystkim dla ruchu ruchu o nieci▒g│ej, przerwywanej naturze. Do sieci
  Frame Relay pod│▒cza siΩ za pomoc▒ urz▒dzenia Frame Relau Access
  Device (FRAD). Frame Realy pod Linuxem obs│uguje przesy│anie pakiet≤w
  IP zgodnie z opisem przedstawionym w RFC-1490.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Network device support  --->
           <*> Frame relay DLCI support (EXPERIMENTAL)
           (24)   Max open DLCI
           (8)   Max DLCI per device
           <*>   SDLA (Sangoma S502/S508) support




  Obs│uga protoko│u Frame Relay, oraz niezbΩdne do tego narzΩdzia
  zosta│y napisane przez Mikea McLagana, [e-mail].

  W chwili obecnej, jedynym obs│ugiwanym urz▒dzeniem FRAD jest Sangoma
  Technologies <http://www.sangoma.com/> S502A, S502E and S508.

  Po prawid│owym skompilowaniu j▒dra, do skonfigurowania urz▒dze± FRAD i
  DLCI s▒ niezbΩdne narzΩdzia konfiguracyjne: ftp.invlogic.com
  <ftp://ftp.invlogic.com/pub/linux/fr/frad-0.15.tgz>.  Komplilacja i
  instalacja narzΩdzi jest prosta, niestety brak g│≤wnego pliku
  Makefile, powoduje, ┐e trzeba to zrobiµ rΩcznie.


       # cd /usr/src
       # tar xvfz .../frad-0.15.tgz
       # cd frad-0.15
       # for i in common dlci frad; do cd $i; make clean; make; cd ..; done
       # mkdir /etc/frad
       # install -m 644 -o root -g root bin/*.sfm /etc/frad
       # install -m 700 -o root -g root frad/fradcfg /sbin
       # install -m 700 -o root -g root dlci/dlcicfg /sbin




  Po zainstalowaniu narzΩdzi, trzeba utworzyµ plik
  /etc/frad/router.conf. Mo┐esz skorzystaµ z poni┐szego wzoru, kt≤ry
  jest zmodyfikowanym plikiem przyk│adowym:

       # /etc/frad/router.conf
       # Jest to wzorzec pliku konfiguracyjnego urz▒dze± frame relay
       # Zawiera wszystkie mo┐liwe opcje. Warto╢ci domy╢lne s▒ ustwione
       # na podstwie kodu sterownik≤w karty Sangoma S502A dla MSDOSu.
       #
       # Znak '#' w dowolnym miejscu wiersza rozpoczyna komentarz
       # Puste miejsca s▒ ignorowane (mo┐esz tabulatorem │adnie sformatowaµ
       # ca│y plik
       # Nieznane pozycje [] i s│owa kluczowe s▒ ignorowane
       #

       [Devices]
       Count=1                 # Liczba urz▒dze± do skonfigurowania
       Dev_1=sdla0             # nazwa urz▒dzenia
       #Dev_2=sdla1            # nazwa urz▒dzenia

       # Podane tutaj parametry maj▒ zastosowanie do wszystkich urz▒dze±,
       # lecz dla ka┐dego urz▒dzenia indywidualnie mo┐e byµ podana inna warto╢µ
       #
       Access=CPE
       Clock=Internal
       KBaud=64
       Flags=TX
       #
       # MTU=1500              # Maksymalba d│ugo╢µ ramki IFrame, domy╢lnie 4096
       # T391=10               # T391 value    5 - 30, domy╢lnie 10
       # T392=15               # T392 value    5 - 30, domy╢lnie  15
       # N391=6                # N391 value    1 - 255, domy╢lnie 6
       # N392=3                # N392 value    1 - 10, domy╢lnie  3
       # N393=4                # N393 value    1 - 10, domy╢lnie  4

       # Podane tutaj parametry maj▒ zastosowanie do wszystkich urz▒dze±
       # CIRfwd=16             # CIR forward   1 - 64
       # Bc_fwd=16             # Bc forward    1 - 512
       # Be_fwd=0              # Be forward    0 - 511
       # CIRbak=16             # CIR backward  1 - 64
       # Bc_bak=16             # Bc backward   1 - 512
       # Be_bak=0              # Be backward   0 - 511


       #
       #
       # KOnfiguracja poszczeg≤lnych urz▒dze±
       #
       #

       #
       # Pierwsze urz▒dzenie - Sangoma S502E
       #
       [sdla0]
       Type=Sangoma            # Rodzaj urz▒dzenia do skonfigurowania,
                               # rozpoznawana jest tylko SANGOMA

       #
       # Poni┐sze parametry s▒ specyficzne dla typu Sangoma
       #
       # Rodzaj karty ╢angoma - S502A, S502E, S508
       Board=S502E
       #
       # Nazwa firmowego oproramowania testowego dla karty Sangoma
       # Testware=/usr/src/frad-0.10/bin/sdla_tst.502
       #
       # Nazwa firmowego oprogramowania FR
       # Firmware=/usr/src/frad-0.10/bin/frm_rel.502
       #
       Port=360                # Port uzywany przez tΩ kartΩ
  Mem=C8                  # Adres okna pamiΩci, A0-EE, zale┐ny od karty
  IRQ=5                   # Numer przerwania IRQ , nie potrebny w przypadku S502A
  DLCIs=1                 # Liczba urz▒dze± DLCI przy│▒czonych do tego urz▒dzenia
  DLCI_1=16               # numer pierwszego urz▒dzenia DLCI, 16 - 991
  # DLCI_2=17
  # DLCI_3=18
  # DLCI_4=19
  # DLCI_5=20
  #
  # Podane poni┐ej opcje maj▒ zastosowanie tylko do tego urz▒dzenia
  # i zastΩpuj▒ warto╢cidomy╢lne podane wcze╢niej
  #
  # Access=CPE            # CPE lub NODE, domy╢lnie CPE
  # Flags=TXIgnore,RXIgnore,BufferFrames,DropAborted,Stats,MCI,AutoDLCI
  # Clock=Internal        # External lub Internal, domy╢lnie Internal
  # Baud=128              # Okre╢lona prΩdko╢µ (bod≤w) przy│▒czonych CSU/DSU
  # MTU=2048              # Maksymalna d│ugo╢µ ramki IFrame, domy╢lnie 4096
  # T391=10               # T391 value    5 - 30, domy╢lnie 10
  # T392=15               # T392 value    5 - 30, domy╢lnie 15
  # N391=6                # N391 value    1 - 255, domy╢lnie 6
  # N392=3                # N392 value    1 - 10, domy╢lnie 3
  # N393=4                # N393 value    1 - 10, domy╢lnie 4

  #
  # Drugim urz▒dzeniem jest zupe│nie inna karta
  #
  # [sdla1]
  # Type=ªmiesznaKarta    # Rodzaj konfigurowanego urz▒dzenia
  # Board=                # Rodzaj karty Sangoma
  # Key=Value             # Parametry dpecyficzne dla tego urz▒dzenia


  #
  # Domy╢lne parametry konfiguracyjne urz▒dze± DLCI
  # Mog▒ zostaµ zastΩpione w konkretnych sekcjach konfiguracyjnych DCI
  #
  CIRfwd=64               # CIR forward   1 - 64
  # Bc_fwd=16             # Bc forward    1 - 512
  # Be_fwd=0              # Be forward    0 - 511
  # CIRbak=16             # CIR backward  1 - 64
  # Bc_bak=16             # Bc backward   1 - 512
  # Be_bak=0              # Be backward   0 - 511

  #
  # Konfiguracja DLCI
  # Wszystkie parametry s▒ opcjinalne. Nazewnictwo:
  # [DLCI_D<devicenum>_<DLCI_Num>]
  #

  [DLCI_D1_16]
  # IP=
  # Net=
  # Mask=
  # Flags defined by Sangoma: TXIgnore,RXIgnore,BufferFrames
  # DLCIFlags=TXIgnore,RXIgnore,BufferFrames
  # CIRfwd=64
  # Bc_fwd=512
  # Be_fwd=0
  # CIRbak=64
  # Bc_bak=512
  # Be_bak=0

  [DLCI_D2_16]
  # IP=
  # Net=
  # Mask=
  # Flags defined by Sangoma: TXIgnore,RXIgnore,BufferFrames
  # DLCIFlags=TXIgnore,RXIgnore,BufferFrames
  # CIRfwd=16
  # Bc_fwd=16
  # Be_fwd=0
  # CIRbak=16
  # Bc_bak=16
  # Be_bak=0




  Po stowrzeniu pliku /etc/frad/router.conf pozosta│o jedynie
  skonfigurowaµ rzeczywiste urz▒dzenia. Jest to tylko troszkΩ
  sprytniejsze ni┐ konfigurowanie zwyk│ych urz▒dze± sieciowych. Musisz
  pamiΩtaµ aby przed uruchomieniem urz▒dze± DLCI uruchomiµ wpierw
  urz▒dzenie FRAD.



       # Konfiguracja karty FRAD i parametr≤w DLCI
       /sbin/fradcfg /etc/frad/router.conf || exit 1
       /sbin/dlcicfg file /etc/frad/router.conf
       #
       # Podnoszenie urz▒dzenia FRAD
       ifconfig sdla0 up
       #
       # Konfiguracja interfejs≤w DLCI i trasowania
       ifconfig dlci00 192.168.10.1 pointopoint 192.168.10.2 up
       route add 192.168.10.0 netmask 255.255.255.0 dlci00
       #
       ifconfig dlci01 192.168.11.1 pointopoint 192.168.11.2 up
       route add 192.168.11.0 netmask 255.255.255.0 dlci00
       #
       route add default dev dlci00
       #





  6.10.  Zliczanie ruchu (IP Accounting)

  Cechy j▒dra Linuxa dotycz▒ce zliczania ruchu umo┐liwiaj▒ gromadzenia i
  analizΩ informacji na temat wykorzystania sieci. Gromadzone dane
  zawieraj▒ liczbΩ pakiet≤w, liczbΩ odpowiadaj▒cych im bajt≤w
  przes│anych od ostatniego zerowania licznik≤w. Mo┐esz zliczaµ ruch na
  wiele r≤┐nych sposob≤w, odpowiednio grupuj▒c ruch tak aby gromadzone
  inforamcje zawiera│y odpowiednie, interesuj▒ce ciΩ statystyki.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           [*] IP: accounting




  Po skompilowaniu i zainstalowaniu nowego j▒dra, muszisz skorzystaµ z
  narzΩdzia o nazwie ipfwadm, s│u┐▒cego do wprowadzania i zmiany regu│
  zliczania ruchu. Istnieje wiele regu│ zliczania ruchu, kt≤re m≤g│by╢
  zastosowaµ. Wybra│em kilka prostych, kt≤re mog▒ byµ u┐yteczne,
  zapoznaj siΩ ze stron▒podrΩcznika dotycz▒c▒ programu ipfwadm.


  Scenariusz: Posiadasz siec ethernetow▒ przy│▒czon▒ do Internetu za
  pomoc▒ po│▒czenia PPP. Na segmencie ethernetowym znajduje siΩ komputer
  oferuj▒cy szereg us│ug. Jeste╢ zainteresowany jaki ruch jest
  generowany przez telnet,rlogi,ftp i www.

  Mo┐esz skorzystaµ z poni┐szego zestawu polece±:


       #
       # Usu± istneij▒ce regu│y zliczanai ruchu
       ipfwadm -A -f
       #
       # dodaj regu│y dotycz▒ce lokalnego segmentu ethernetowego
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 44.136.8.96/29 20
       ipfwadm -A out -a -P tcp -S 44.136.8.96/29 20
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 44.136.8.96/29 23
       ipfwadm -A out -a -P tcp -S 44.136.8.96/29 23
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 44.136.8.96/29 80
       ipfwadm -A out -a -P tcp -S 44.136.8.96/29 80
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 44.136.8.96/29 513
       ipfwadm -A out -a -P tcp -S 44.136.8.96/29 513
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 44.136.8.96/29
       ipfwadm -A out -a -P tcp -D 44.136.8.96/29
       ipfwadm -A in -a -P udp -D 44.136.8.96/29
       ipfwadm -A out -a -P udp  -D 44.136.8.96/29
       ipfwadm -A in -a -P icmp -D 44.136.8.96/29
       ipfwadm -A out -a -P icmp -D 44.136.8.96/29
       #
       # Regu│y domy╢lne
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 0/0 20
       ipfwadm -A out -a -P tcp -S 0/0 20
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 0/0 23
       ipfwadm -A out -a -P tcp -S 0/0 23
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 0/0 80
       ipfwadm -A out -a -P tcp -S 0/0 80
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 0/0 513
       ipfwadm -A out -a -P tcp -S 0/0 513
       ipfwadm -A in -a -P tcp -D 0/0
       ipfwadm -A out -a -P tcp -D 0/0
       ipfwadm -A in -a -P udp -D 0/0
       ipfwadm -A out -a -P udp  -D 0/0
       ipfwadm -A in -a -P icmp -D 0/0
       ipfwadm -A out -a -P icmp -D 0/0
       #
       # Wy╢wietl listΩ obowi▒zuj▒cych regu│
       ipfwadm -A -l -n
       #




  Ostatnie polecenie wy╢wietla listΩ regu│ zliczania ruchu wraz ze zgro¡
  madzonymi informacjami.

  Analizuj▒c wielko╢µ ruchu IP nale┐y pamiΩtaµ, ┐e bΩdzie zwiΩkszany
  licznik ka┐dej regu│y, kt≤ra pasuje do analizowanego pakietu, aby
  uzyskaµ wyniki r≤┐nicowe, trzeba wykonaµ proste dzia│ania
  matematyczne. Gdybym chcia│znaµ liczbΩ przes│▒nych bajt≤w poza
  us│ugami telnet, rlogin, ftp i www musia│bym od wielko╢ci ruchu dla
  wszystkich port≤w odj▒µ zmierzone wielko╢ci dla poszczeg≤lnych regu│.






  # ipfwadm -A -l -n
  IP accounting rules
   pkts bytes dir prot source               destination          ports
      0     0 in  tcp  0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       * -> 20
      0     0 out tcp  44.136.8.96/29       0.0.0.0/0            20 -> *
      0     0 in  tcp  0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       * -> 23
      0     0 out tcp  44.136.8.96/29       0.0.0.0/0            23 -> *
     10  1166 in  tcp  0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       * -> 80
     10   572 out tcp  44.136.8.96/29       0.0.0.0/0            80 -> *
    242  9777 in  tcp  0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       * -> 513
    220 18198 out tcp  44.136.8.96/29       0.0.0.0/0            513 -> *
    252 10943 in  tcp  0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       * -> *
    231 18831 out tcp  0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       * -> *
      0     0 in  udp  0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       * -> *
      0     0 out udp  0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       * -> *
      0     0 in  icmp 0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       *
      0     0 out icmp 0.0.0.0/0            44.136.8.96/29       *
      0     0 in  tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            * -> 20
      0     0 out tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            20 -> *
      0     0 in  tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            * -> 23
      0     0 out tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            23 -> *
     10  1166 in  tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            * -> 80
     10   572 out tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            80 -> *
    243  9817 in  tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            * -> 513
    221 18259 out tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            513 -> *
    253 10983 in  tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            * -> *
    231 18831 out tcp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            * -> *
      0     0 in  udp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            * -> *
      0     0 out udp  0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            * -> *
      0     0 in  icmp 0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            *
      0     0 out icmp 0.0.0.0/0            0.0.0.0/0            *
  #





  6.11.  IP Aliasing

  Istniej▒ programy sieciowe, kt≤re wymagaj▒ aby jedno urz▒dzenie
  sieciowe posiada│o wiele numer≤w IP. Dostawcy internetu czΩsto
  korzystaj▒ z tej cechy do tworzenia wirtualnych serwer≤w WWW i ftp
  oferuj▒c klientowi utworzenie serwera o innym adresie ni┐ ich w│asny.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           ....
           [*] Network aliasing
           ....
           <*> IP: aliasing support




  Po skompilowaniu i zainstalowaniu j▒dra z obs│ug▒ IP_Alias,
  konfiguracja jest bardzo prosta. Aliasy s▒ dodawane do wirtualnych
  urz▒dze± sieciowych stowarzyszonych z istniej▒cymu urz▒dzeniami
  sieciowymi. Stosuje siΩ prost▒ konwencjΩ nazywania tych urz▒dze±, a
  mianowicie <devname>:<numer urz▒dzenia wirtualnego>, np. eth0:0,
  ppp0:10 etc.

  Za│≤┐my, ┐e posiadasz sieµ ethernetow▒, kt≤ra obs│uguje jednocze╢nie
  dwie r≤┐ne podsieci IP. Chcia│by╢ aby tw≤j komputer mia│ bezpo╢redni
  dostΩp do obu tych podsieci:
       #
       # ifconfig eth0:0 192.168.1.1 netmask 255.255.255.0 up
       # route add -net 192.168.1.0 netmask 255.255.255.0 eth0:0
       #
       # ifconfig eth0:1 192.168.10.1 netmask 255.255.255.0 up
       # route add -net 192.168.10.0 netmask 255.255.255.0 eth0:0
       #




  Aby usun▒c alias nale┐y do jego nazwy do│▒czyµ znak `-' podczas
  nastΩpnego odwo│ania siΩ do niego, np. tak:


       # ifconfig eth0:0- 0




  Wraz z usuniΩciem tego aliasu z tabeli trasowa± zostan▒ usuniΩte
  wrzystkie trasy korzystaj▒ce z tego aliasu.


  6.12.  Filtrownie pakiet≤w (IP Firewalling)

  Filtrowanie pakiet i zasady przy tym obowi▒zuj▒ce s▒ dok│adniej
  om≤wione w Firewall-HOWTO <Firewall-HOWTO.html>.  IP Firewalling IP
  Firewalling pozwala na zabezpieczenia twojego komputera przed
  niuprawnionym dostΩpem przez sieµ, wykorzystuj▒c w tym celu
  filtrowanie pakiet≤w. Istniej▒ trzy r≤┐ne klasy regu│, filtrowanie
  pakiet≤w przychodz▒cyhc, filtrowanie pakiet≤w wychodz▒cych i
  filtrowanie pakiet≤w przekazywanych dalej (forwarding). Regu│y
  filtrowania pakiet≤w przychodz▒cych dotycz▒ pakiet≤w otrzymanych przez
  urz▒dzenie sieciowe. Regu│y filtrownia pakiet≤w wychodz▒cych, dotycz▒
  pakiet≤w tu┐ przed wys│aniem przez urz▒dzenie sieciowe. Regu│y
  fitrowania pakiet≤w przesy│anych dotycz▒ pakiet≤w, kt≤re zosta│y przez
  nasz komputer odebrane, lecz nie jest on ich ostatecznym adresatem,
  tzn. pakiety, kt≤re bΩd▒ poddane trasowaniu.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           [*] Network firewalls
           ....
           [*] IP: forwarding/gatewaying
           ....
           [*] IP: firewalling
           [ ] IP: firewall packet logging




  Wprowadzanie regu│ filtrownia pakiet≤w IP wykonuje siΩ za pomoc▒
  programu ipfwadm. Jak wspomina│em wcze╢cniej nie jestem ekspertem od
  zabezpiecze± sieci komputerowych, wiΩc choµ prezentuje przyk│ad, z
  kt≤rego mo┐esz skorzystaµ, powiniene╢ samodzielnie zapoznaµ siΩ z tym
  tematem i opracowaµ w│asne regu│y filtrowania pakiet≤w, oczywi╢cie
  tylko wtedym gdy jest dla cienie wa┐ne bezpieze±stwo twojego systemu.

  Prawdopodobnie najczΩstszym wykorzystaniem filtrowania pakiet≤w jest
  sytuacja, gdy tw≤j Linux pracuje jako router i filtr pakiet≤w
  chroni▒cy lokaln▒ sieµ przed nieuprawnionym dostΩpem z sieci
  zewnΩtrznej.

  Przedstawiona poni┐ej konfiguracja jest oparta na sugestiach
  przes│anych przez Arnta Gulbrandsena,<[e-mail]>.

  Przyk│ad opisuje konfiguracjΩ regu│ filtra pakiet≤w prauj▒cego na
  Linuxie, wykorzystywanym w spos≤b przedstawiony na poni┐szym
  schemacie:



       -                                   -
        \                                  | 172.16.37.0
         \                                 |   /255.255.255.0
          \                 ---------      |
           |  172.16.174.30 | Linux |      |
       NET =================|  f/w  |------|    ..37.19
           |    PPP         | router|      |  --------
          /                 ---------      |--| Mail |
         /                                 |  | /DNS |
        /                                  |  --------
       -                                   -




  Poni┐ssze polecenia zwykle s▒ umieszczane w jednym z plik≤w rc, aby
  by│y automatycznie wykonywane przy ka┐dym uruchomieniu systemu. Aby
  maksymalnie zwiΩkszyµ bezpiecze±stwo systemu, powinny byµ wykonywane
  tu┐ po skonfigurowaniu urz▒dze± sieciowych, lecz tu┐ przed ich
  w│▒czeniem. W ten spos≤b niwelujemy chwilΩ s│▒bo╢µi zwi▒zan▒ z
  restartem komputera.




































  #!/bin/sh

  # Oczy╢µ tabelΩ regu│ przesy│ania pakiet≤w (forwarding)
  # Zmie± domy╢ln▒ polityk▒ na 'accept' (akceptuj):
  #
  /sbin/ipfwadm -F -f
  /sbin/ipfwadm -F -p accept
  #
  # .. i dla ruchu przychodz▒cego (Incoming)
  #
  /sbin/ipfwadm -I -f
  /sbin/ipfwadm -I -p accept

  # Popierwsze zabezpiecz interfej PPP
  # Chetnie zamiast '-a deny' wstawi│bym '-a reject -y', lecz wtedy nie
  # by│oby mo┐liwe rozpoczynanie po│▒cze± wychodz▒cych przez ten
  # interfejs. Parametr -o pozwala rejestrowaµ odrzucane datagramy.
  # Kosztem przestrzeni dyskowej zajΩtej przez inforamcje sysloga
  # uzyskujemy informacje na temat niechcianego ruchu IP.
  #
  /sbin/ipfwadm -I -a reject -y -o -P tcp -S 0/0 -D 172.16.174.30

  # Odrzuµ pewnego rodzaju pakiety:
  # Nic nie powinno przychodziµ z adres≤w multicast/anycast/broadcast
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a deny -o -S 224.0/3 -D 172.16.37.0/24
  #
  # nic nie powinno przychidziµ z adresu pΩtli zwrotnej
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a deny -o -S 127.0/8 -D 172.16.37.0/24

  # Zezw≤l na po│▒czenia SMTP i DNS, lecz jedynie do serwera Mail/DNS
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a accept -P tcp -S 0/0 -D 172.16.37.19 25 53
  #
  # DNS korzysta z UDP i TCP, muszisz pozwoliµ na oba rodzaje po│▒cze±
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a accept -P udp -S 0/0 -D 172.16.37.19 53
  #
  # Nie pozwalamu na "odpowiedzi" przychodz▒ce do tak niebezpiecznych
  # port≤w jak NFS czy rozszerzenie NFSu Larryego McVoya. Je╢li
  # korzystasz ze squida dopisz tutaj jego port
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a deny -o -P udp -S 0/0 53 \
          -D 172.16.37.0/24 2049 2050

  # odpowiedzi do innych port≤w s▒ OK
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a accept -P udp -S 0/0 53 \
          -D 172.16.37.0/24 53 1024:65535

  # Odrzuµ po│▒czenia przychodz▒ce do identd
  # korzystamy tutaj z 'reject', aby │▒cz▒cy siΩ komputer wiedzia│, ┐e
  # nie ma co pr≤bowaµ nawi▒zaµ po│▒czenia. W przeciwnym wypadku narazimy
  # siΩ na op≤╝nienia wywo│ane dzia│aniem programu ident po drugiej
  # stronie nawi▒zywanego przez nas po│▒czenia
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a reject -o -P tcp -S 0/0 -D 172.16.37.0/24 113

  # Pozw≤l na popularne us│ugi pochodz▒ce z sieci 192.168.64 i 192.168.65
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a accept -P tcp -S 192.168.64.0/23 \
          -D 172.16.37.0/24 20:23

  # akceptuj i przesy│aj wszystko co wziΩ│o siΩ z sieci loklanej
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a accept -P tcp -S 172.16.37.0/24 -D 0/0

  # zabro± wiΩkszo╢ci innych po│▒cze± TCP i rejestruj je
  # (je╢li masz k│opot z dzia│aniem ftp dodaj 1:1023)
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a deny -o -y -P tcp -S 0/0 -D 172.16.37.0/24

  # ... for UDP too
  #
  /sbin/ipfwadm -F -a deny -o -P udp -S 0/0 -D 172.16.37.0/24




  Dobra konfiguracja filtra jest niemal sztuk▒. Powy┐szy przyk│ad
  powinien byµ rozs▒dnym punktem startowym. Strona podrΩcznika dotycz▒ca
  ipfwadm oferuje dodatkowe inforamacje na ten temat. Je╢li planujesz
  za│o┐enie filtra upewnij siΩ, ┐e zebra│e╢ wok≤│ maksymalnie wiele
  porad ze ╝r≤de│, kt≤rym mo┐esz ufaµ i popro╢ kogo╢ aby sprawdzi│
  dzia│anie twojego filtra z zewn▒trz.


  6.13.  IPX ( AF_IPX )

  Protok≤│ IPX jest powszechnie wykorzystywany w lokalnych siecach
  Novell Netware(tm). Linux potrafi obs│ugiwaµ ten protok≤│ i mo┐e
  zostaµ skonfigurowany do pracy jako ko±c≤wk sieci Novell Netwate(tm)
  lub jako router pakiet≤w IPX.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           [*] The IPX protocol
           [ ] Full internal IPX network




  Protok≤│ IPX i standard NCPFS s▒ dok│adniej om≤wione w IPX-HOWTO <IPX-
  HOWTO.html>.


  6.14.  IPv6

  W│a╢nie gdy zaczΩ│o ci siΩ wydawaµ, ┐e zaczynasz rozumieµ sieci IP,
  zasady siΩ zmieni│y! IPv6 jest skr≤tem oznaczaj▒cym wersjΩ 6 protoko│u
  IP. IPv6 zosta│ opracowany w celu rozwiania obaw spo│eczno╢ci
  internetowej zwi▒zanych z wyczerpywaniem siΩ wolnych adres≤w IP.
  Adresy prtotoko│u IPv6 s▒ budowane na 32 bajtach (128bit≤w), pozwoli
  to na lepsze zarz▒dzanie sieciami, ni┐ ma to obecnie.

  J▒dra Linuxa serii 2.1.* ju┐ posiadaj▒ dzia│aj▒c▒, choµ niepe│n▒
  implementacje protoko│u IPv6.

  Je╢li chcesz poeksperymentowaµ z t▒ now▒ generacj▒ technologii
  internetowych, lub jest ci to do czego╢ potrzebne, powiniene╢
  przeczytaµ IPv6-FAQ dostΩpny pod adresem: www.terra.net
  <http://www.terra.net/ipv6/>.


  6.15.  ISDN

  Sieµ cyfrowa zintegrowanych us│ug (Integrated Services Digital Network
  - ISDN) sk│ada siΩ z serii standard≤w definuj▒cych cyfrow▒ sieµ
  pakietow▒ og≤lnego przeznaczenia. ISND jest zwykle dostarczana │▒czami
  o wysokiej prΩdko╢ci, podzielonymi na wiele kana│≤w. Istniej▒ dwa
  r≤┐ne rodzaje kana│≤w, kana│y typu 'B' rzeczywi╢cie przenosz▒ce dane
  u┐ytkownika, oraz kana│ typu 'D' wykorzystywany do przesy│ania
  informacji steruj▒cej do centrali ISDN w celu zestawiania po│▒cze± i
  innych funkcji. Dla przyk│adu w Australii ISDN mo┐e byµ dostarczony
  │▒czem 2Mbps podzielonym na 30 kaba│≤w B po 64kbps ka┐dy i jeden kana│
  D. W tej samej chwili mo┐e byµ wykorzystywana dowolna liczba kaba│≤w w
  dowolnej kombinacji. Jest mo┐nliwe np, zestawienie 30 r≤┐nych po│▒cze±
  z 30toma r≤┐nymi punktami docelowymi, ka┐de po 64kbps lub 15 po│▒cze±
  z 15toma r≤┐nymi punktami docelowymi, ka┐de po 128 kbps (jedno
  po│▒czenie wykorzystuje dwa kana│y), lub zestwienie ma│ej liczby
  po│▒cze± pozostawiaj▒c pozosta│▒ czΩ╢µ pasma niewykorzytan▒. Pierwotn▒
  przyczyn▒ powstania ISDN, by│o umo┐liwienie firmom telekomunikacyjnym
  udostΩpniania jednej us│ugi przesy│ania danych, kt≤ra mog│aby byµ
  wykorzystywana  dla telefonii (wykorzystuj▒ cyfrowe przetworniki
  g│osu) lub do przesy│ania danych bez konieczno╢ci wykonywania przez
  klienta jakichkolwiek zmian.

  Istnieje kilka r≤┐nych metod pod│▒czenia komputera do sieci ISDN.
  Jedn▒ z nich jest wykorzystanie urz▒dzenia o nazwie `Terminal
  Adaptor', kt≤re w│▒cza siΩ do ko±c≤wki sieciowej (Network Terminating
  Unit), zainstalowanej przez twojego dostawcΩ us│ugi ISDN,
  udostΩpniaj▒cego z drugiej strony kilka port≤w szeregowych. Jeden z
  tych port≤w s│u┐y do wprowadzania polece± w celu skonfigurowania i
  nawi▒zania po│▒cze±, pozosta│e s▒ pod│▒czone do urz▒dze± sieciowych,
  kt≤re bΩd▒ bezpo╢rednio korzysta│y z zestawionych kana│≤w transmisji
  danych. W takiej konfiguracji Linux bΩdzie pracowa│ poprawnie bez
  konieczno╢ci wykonywania jakichkolwiek modyfikacji. Korzystamy z portu
  szeregowego urz▒dzenia 'Terminal Adaptor' w taki sam spos≤b, jak ze
  zwyk│ego portu szeregowego. Innym sposobem przy│▒czenia Linuxa do
  sieci ISDN, w czym wspomagaµ nas bΩdzie kod obs│ugi ISDN zawarty w
  j▒drze Linuxa jest zainstalowanie karty ISDN bezpo╢rednio w Linuxie.
  Wtedy modu│ obs│ugi ISDN w j▒drze Linuxa jest odpowiedzialny za
  obs│ugΩ urz▒dzenia, protoko│≤w i zestawianie po│▒cze±.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       ISDN subsystem  --->
               <*> ISDN support
               [ ] Support synchronous PPP
               [ ] Support audio via ISDN
               < > ICN 2B and 4B support
               < > PCBIT-D support
               < > Teles/NICCY1016PC/Creatix support




  Implementacja ISDN w j▒drze Linuxa rozpoznaje szereg r≤┐nych typ≤w
  wewnΩtrznych kart ISDN. Ich lista jest przedstawiona podczas konfigu¡
  racji j▒dra:

  ╖  ICN 2B and 4B

  ╖  Octal PCBIT-D

  ╖  Teles ISDN-cards and compatibles

     CzΩ╢µ z tych kart wymaga za│adowania do ich wewnΩtrznej pamiΩci
     odpowiedniego oprogramowania. S│u┐y do tego oddzielne narzΩdzie.

  Szczeg≤│owy opis jak skonfigurowaµ obs│ugΩ ISDN pod Linuxem jest
  dostΩpny w katalogu /usr/src/linux/Documentation/isdn/. Istnieje
  r≤wnie┐ FAQ po╢wiΩcony tej tematyce: isdn4linux jest dostΩpny pod
  adresem www.lrz-muenchen.de <http://www.lrz-
  muenchen.de/~ui161ab/www/isdn/>.  (po po│▒czeniu, aby otrzymac wersjΩ
  angielsk▒, musisz klikn▒c na angielskiej fladze)

  Uwaga na temat PPP. Rodzina protoko│≤w PPP pracuje na │▒czach
  szeregowych synschronicznych lub asynchronicznych. Rozpowszechniany
  powszechnie program `pppd' obs│uguje jedynie tryb asynchroniczny.
  Je╢li zamierzasz uruchamiaµ po│▒czenie PPP wykorzystuj▒µ jako no╢nik
  uslugΩ ISDN, potrzebujesz specjaln▒, zmodyfikowan▒ wersjΩ tego
  programu. Wskaz≤wki, gdzie j▒ mo┐na znale╝µ znajdziesz w dokumentacji,
  o kt≤rej wspomnieli╢my wcze╢niej.



  6.16.  IP Masquerade

  Wielu ludzi do po│▒czenia z Internetem ma zwyk│e konto u dostwcy
  Internetu. Niemal ka┐dy korzystaj▒cy z takigj konfiguracji otrzymuje
  od swojego dostwcy Internetu jeden adres IP. Zwykle jest to
  wystarczaj▒ce na pod│▒czenie do Internetu tylko jednego komputera.
  Maskarada adresu IP jest sprytn▒ sztuczk▒ umo┐liwiaj▒c▒ jednoczesne
  korzystanie z tego jednego adresu IP przez wiele komputer≤w,
  sprawiaj▒c, ┐e dla ╢wiata zewnΩtrzengo komputery te wygl▒daj▒ tak, jak
  gdyby by│y komputerem obs│uguj▒cy po│▒czenie modemowe z Internetem.
  Istnieje ma│a niedogodno╢µ, a mianowicie w wiΩkszo╢ci przypadk≤w
  maskarada adres≤w IP dzia│a tylko w jedn▒ stronΩ, to znaczy komputery,
  kt≤re z niej korzystaj▒ mog▒ nawi▒zywaµ po│▒czenia z komputerami w
  sieci Internet, lecz same nie mog▒ otrzymywaµ po│▒cze± z zewn▒trz. To
  oznacza, ┐e niekt≤re us│ugi sieciowe np. talk nie dzia│▒j▒, a inne np.
  ftp musz▒ byµ skonfigurowane do pracy w trybi pasywnym (PASV). Na
  szczΩscie wiΩkszo╢µ us│ug internetowych takich, jak telnet, WWW i irc
  dzia│a bardzo dobrze.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Code maturity level options  --->
           [*] Prompt for development and/or incomplete code/drivers
       Networking options  --->
           [*] Network firewalls
           ....
           [*] TCP/IP networking
           [*] IP: forwarding/gatewaying
           ....
           [*] IP: masquerading (EXPERIMENTAL)




  Wpierw tw≤j Linux musi obs│ugiwaµ po│▒czenie z internetem (zwykle
  przez SLIP lub PPP) w taki sam spos≤b, jak gdyby by│jedynym komput¡
  erme, kt≤ry bΩdzie z tego po│▒czenia korzysta│. NastΩpnie nale┐y skon¡
  figirowaµ dodatkowe urz▒dzenie sieciowe, zwykle kartΩ sieci ethernet,
  zwykle korzystaj▒c z puli numer≤w IP zarezerwowanych dla sieci prywat¡
  nych, kt≤rych nie wykorzystuje siΩ w sieci Internet. Komputery korzys¡
  taj▒ce z maskarady adres≤w IP bed▒ w│a╢nie na tej sieci. Ka┐dy z nich
  otrzyma adres IP i zostanie skonfigurowany w ten spos≤b, ┐e jego gate¡
  wayem (routerem) stanie siΩ interfejs karty ethernetowej naszego Lin¡
  uxa.

  Typowa konfiguracja wygl▒da mnie wiΩcej tak:






  -                                   -
   \                                  | 192.168.1.0
    \                                 |   /255.255.255.0
     \                 ---------      |
      |                | Linux | .1.1 |
  NET =================| masq  |------|
      |    PPP/slip    | router|      |  --------
     /                 ---------      |--| host |
    /                                 |  |      |
   /                                  |  --------
  -                                   -




  Najwa┐niejsze polecenia konfiguracyjne dla tego przyk│adu:


       # Trasa do sieci na segmencie ethernetowym
       route add 192.168.1.0 netmask 255.255.255.0 eth0
       #
       # Domy╢lna trasa do Internetu
       route add default ppp0
       #
       # Wszystkie komputery w sieci 192.168.1/24 korzystaj▒ z maskarady
       # adres≤w IP
       ipfwadm -F -a m -S 192.168.1.0/24 -D 0.0.0.0/0




  WiΩcej informacji na temat maskarady adres≤w IP pod Linuxem znajdziesz
  tutaj:IP Masquerade Resource Page
  <http://www.hwy401.com/achau/ipmasq/>, lub w dokumencie IP-Masquerade-
  HOWTO <IP-Masquerade-HOWTO.pl.html>.


  6.17.  IP Transparent Proxy

  Przezroczyste proxy IP jest udogodnieniem, kt≤re umo┐liwia
  przekierowanie po│▒cze± do us│ug lub serwer≤w na innym komputerze do
  us│ug lub serwer≤w znajduj▒cych siΩ na tym komputerze. Zwykle jest to
  u┐yteczne w sytuacji gdy tw≤j Linux pracuje jako router i jednocze╢nie
  pracuje jako serwer proxy. W takim przypadku mo┐esz przekierowaµ
  dokalnego proxy serwera wszystkie po│▒czenia do serwer≤w proxy
  znajduj▒cych siΩ za routerem.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Code maturity level options  --->
               [*] Prompt for development and/or incomplete code/drivers
       Networking options  --->
               [*] Network firewalls
               ....
               [*] TCP/IP networking
               ....
               [*] IP: firewalling
               ....
               [*] IP: transparent proxy support (EXPERIMENTAL)




  KonfiguracjΩ przezroczystego proxy wykonuje siΩ programem ipfwadm.

  Prosty przyk│ad, kt≤ry mo┐e byµ u┐yteczny:


       ipfwadm -I -a accept -D 0/0 80 -r 8080




  W powy┐szym przyk│adzie przekierowujemy wszystkie po│aczenia
  skierowane na port 80 (www) dowolnego komputera, na po│aczenia do
  portu 8080 naszego Linuxa. Ten sps≤b m≤g│by byµ u┐yty (gdyby by│
  poprawny - bo nie jest ...pp) do przekierowania ca│ego ruchu www do
  lokalnego serwera proxy.


  6.18.  Mobile IP

  Termin 'IP mobility' opisuje zdolno╢µ komputera do przemieszczania
  swojego punktu styku z internetem z jednej sieci do innej sieci bez
  konieczno╢ci zmiany w│asnego adresu IP i bez utraty nawi▒zanych
  po│▒cze±. Zwykle gdy komputer zmienia sw≤j punk przy│▒czenia do sieci,
  musi r≤wnie┐ zmieniµ adres IP. Udogodnienie IP Mobility przezwyciΩ┐a
  tΩ niedogodno╢µ przydzielaj▒c komputerowi jeden, ustalony adres IP i
  wykorzystuje tunerowanie (IP tunneling) i automatyczne trasowanie
  zapewniaj▒c, ┐Ω datagramy skierowane do tego komputera s▒ kierowane do
  adresu IP, z kt≤rego korzysta.

  Istnieje projekt maj▒cy zapewniµ powstanie kompletu narzΩdzi dla
  udogonienia 'IP mobility' pd Linuxem. Aktualny stan prac mo┐na poznaµ
  zagl▒daj▒c na stronΩ: Linux Mobile IP Home Page
  <http://anchor.cs.binghamton.edu/~mobileip/>.


  6.19.  Multicast

  IP Multicast pozwala na jednoczesne trasowanie datagram≤w do wielu
  r≤┐nych komputer≤w znajduj▒cych siΩ w zupe│nie innych podsieciach.
  Korzysta siΩ z tego mechanizmu rozpowszechniania w internecie audio i
  video lub innych nowoczesnych us│ug.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
               [*] TCP/IP networking
               ....
               [*] IP: multicasting




  Wymagany jest minimalny zestaw narzΩdzi i ma│a rekonfiguracja sieci.
  Dobrym ╝r≤d│em informacji na temat istalacji i konfiguracji tego
  udogodnienia pod Linuxem jest strona www.teksouth.com
  <http://www.teksouth.com/linux/multicast/>.


  6.20.  NetRom ( AF_NETROM )

  Urz▒dzenia NetRom nosz▒ nazwy `nr0', `nr1', itd.

  Opcje konfiguracji j▒dra:




  Networking options  --->
      [*] Amateur Radio AX.25 Level 2
      [*] Amateur Radio NET/ROM




  Protoko│u AX25, NetRom i Rose s▒ opisane w AX25-HOWTO
  <AX25-HOWTO.html>. S▒ wykorzystywane g│≤wnie przez kr≤tkofalowc≤w
  (packet radio).

  Wiekszo╢µ pracy w implementacji tych protoko│≤w pod Linuxem wykona│
  Jonathon Naylor, [e-mail].


  6.21.  PLIP

  Urz▒dzenia PLIP nosz▒ nazwy `plip0', `plip1, itd. Pierwsze
  konfigurowane urz▒dzenie otrzymuje numer `0', a nastΩpne otrzymuj▒
  kolejne numery.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           <*> PLIP (parallel port) support





  plip (Parallel Line IP), jest podobny do SLIP, to znaczy zapewnia
  po│▒czenie punkt-do-punktu (point-to-point) miΩdzy dwoma komputerami,
  lecz wykorzystuje w tym celu porty r≤wnoleg│e komputera (zamiast
  port≤w szeregowych, jak to ma miejsce w przypadku protoko│u SLIP).
  Poniewa┐ port r≤wnoleg│y umo┐liwia w jednej chwili transmisjΩ wiΩcej
  ni┐ jednego bitu, wykorzystuj▒c interfejs plip mo┐emy osi▒gn▒µ
  znacznie wiΩksze prΩdko╢µi transmisji, ni┐ ma to miejsce w przypadku
  portu szeregowego. Co wiΩcej, do plip mo┐e byµ wykorzystany nawet
  najprostszy rodzaj portu szeregowego, port drukarkowy, gdy do pe│nego
  wykorzystania port≤w szeregowych konieczne jest zakupienie dosyµ
  drogich uk│ad≤w UART 15550AFN.

  Nale┐y zwr≤ciµ uwagΩ, ┐e niekt≤re laptopy u┐ywj▒ uk│ad≤w, kt≤re nie
  bΩd▒ poprawnie wsp≤│pracowaµ z PLIP, poniewa┐ nie zezwalaj▒ na
  przesy│anie pewnego rodzaju sygna│≤w, na kt≤rych polega PLIP, a z
  kt≤rych nie korzystaj▒ drukarki.

  Interfejs plip pod Linuxem jest zgodny z Crynwyr Packet Driver PLIP, a
  to oznacza, ┐e mo┐esz przy│▒czyµ do swojego Linuxa, komputer pracuj▒cy
  pod MSDOS, na kt≤rym dzia│a oprogramowanie TCP/IP korzystaj▒ce ze
  standardu 'packet drivera', korzystaj▒e z drajwera plip.


  Podczas kompilacji j▒dra jedyny plik, kt≤rmu warto siΩ bli┐ej przyj┐eµ
  to /usr/src/linux/driver/net/CONFIG. Zawiera parametry czasowe
  sterownika plip podane w milisekundach. Warto╢ci domy╢lne s▒
  prawdopodobnie poprawne w wiΩkszo╢ci przypadk≤w. Je╢li tw≤j komputer
  jest wyj▒tkowo wolny, mo┐esz siΩ zastanowiµ nad zwiΩkszeniem tych
  paramter≤w, ale na komputerze po drugiej stronie po│▒czenia.

  Sterownik przyjmuje nastΩpuj▒ce warto╢ci dimy╢lne parametr≤w:




  urz▒dzenie adres       IRQ
             we/wy
  ------     --------    -----
  plip0      0x3BC        5
  plip1      0x378        7
  plip2      0x278        2 (9)




  Je╢li parametry port≤w r≤wnoleg│ych twojego komputera nie pasuj▒ do
  ┐adnej z przedstawionych powy┐ej kombinacji, jeste╢ w stanie zmieniµ
  przerwanie IRQ wykorzystywane przez port (za pomoc▒ programu
  ifconfig). PamiΩtaj aby w│▒czyµ w BIOSie korzystanie przez porty
  r≤wnoleg│e zprzerwa± IRQ, oczywi╢cie o ile BIOS posiada tak▒ opcjΩ.

  W celu skonfigurowania interfejsu plip musisz do plik≤w rc
  konfiguruj▒cych sieµ dodaµ nastΩpuj▒ce polecenia:



       #
       # Przy│▒cz interfejs  PLIP
       #
       #  skonfiguruj pierwszy port r≤wnoleg│y jako urz▒dzenie plip
       /sbin/ifconfig plip0 IPA.IPA.IPA.IPA pointopoint IPR.IPR.IPR.IPR up
       #
       # End plip




  Gdzie:

     IPA.IPA.IPA.IPA
        oznacza tw≤j adres IP.

     IPR.IPR.IPR.IPR
        oznacza adres IP komputera zdalnego.

  Parametr pointopoint ma tutaj takie samo zanczenie, co w przypadku
  protoko│u SLIP, a mianowicie okre╢la adres IP komputera po
  drugiejstronie po│▒czenia.

  Urz▒dzenie plip niemal pod ka┐dym wzglΩdem mo┐esz traktowaµ tak samo
  jak urz▒denie slip, poza tym, ┐e ani dip ani slattach nie musz▒ i nie
  mog▒ byµ wykorzystywane.


  6.21.1.  Schemat kabla do po│▒czenia PLIP.

  plip zosta│ opracowany w taki spos≤b, aby wykorzystywa│ kable o takim
  samym uk│adzie, co kable, zkt≤rych korzystaj▒ inne popularne programy
  do transferu danych przez port r≤wnoleg│y pracuj▒ce w ╢rodowisku
  MSDOS.

  Schemat po│▒cze± (wziΩty z /usr/src/linux/drivers/net/plip.c) znajduje
  siΩ poni┐ej:








  Nazwa        Po│▒czenie
  ---------   -----------------
  GROUND      25 - 25
  D0->ERROR   2 - 15
  ERROR->D0   15 - 2
  D1->SLCT    3 - 13
  SLCT->D1    13 - 3
  D2->PAPOUT  4 - 12
  PAPOUT->D2  12 - 4
  D3->ACK     5 - 10
  ACK->D3     10 - 5
  D4->BUSY    6 - 11
  BUSY->D4    11 - 6
  D5          7*
  D6          8*
  D7          9*
  STROBE      1*
  FEED        14*
  INIT        16*
  SLCTIN      17*




  Uwagi: Nie nale┐y │▒czyµ ko±c≤wek oznaczonych `*'. Dodatkowe
  uziemienia to 18,19,20,21,22,23 i 24.

  Je╢li kabel z kt≤rego korzystasz jest ekranowany, ekran powinien byµ
  pod│▒czony do obudowy wtyczki DB-25 tylko na jednym o±cu.

  Ostrze┐enie: kabel ze ╝le wykonanymi po│▒czeniami mo┐e fizycznie
  zniszczyµ kartΩ kontrolora twojego komputera.. B▒d╝ bardzo ostro┐ny i
  dwukrotnie sprawdzaj ka┐de po│▒czenie, aby nie naraziµ siΩ na
  niepotrzebny b≤l g│owy lub atak serca.

  Choµ mo┐e siΩ udaµ, ┐e po│▒czenie PLIP bΩdzie pracowaµ na du┐e
  odleg│o╢ci, nale┐y jednak tego unikaµ. Specykikacja kabla pozwala na
  wykonania kabla o d│ugo╢ci ok 1m. B▒dz ostro┐ny u┐ywaj▒c d│u┐szych
  kabli, poniewa┐ ╝r≤d│▒ silnych p≤│ elekromagnetycznych (pioruny, linue
  wysokiego napiΩcia, nadajnuki radiowe) mog▒ zakl≤ciµ pracΩ a czasami
  doprowadziµ do uszkodzenia sterownika. Je╢li zale┐y ci na po│▒czeniu
  dw≤ch komputer≤w na naprawdΩ du┐▒ odleg│o╢µ, powiniene╢ zopatrzyµ siΩ
  w parΩ tanich kart ethernetowych  pracuj▒cych na cienkim kablu
  koncentrycznym.


  6.22.  PPP

  Urz▒dzenia PPP nosz▒ nazwy `ppp0', `ppp1, itd. Urz▒dzenia otrzymuj▒
  kolejne numery poczynaj▒c od `0'.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           <*> PPP (point-to-point) support




  Szczeg≤│owy opis konfiguracji PPP mo┐na znale╝µ w PPP-HOWTO <PPP-
  HOWTO.html>.




  6.22.1.  Utrzymywanie za pomoc▒ ppp  sta│ego po│▒czenia z Internetem.

  Je╢li masz na tyle szczΩ╢cia, aby posiadaµ p≤│sta│e po│aczenie z
  sieci▒ i chcia│bys, aby tw≤j komputer automatycznie zestawia│
  po│▒czenie PPP, gdy z jakiego╢ powodu zostanie przerwane, pomo┐e ci w
  tym prosta sztuczka.

  Skonfiguruj PPP w taki spos≤b, aby by│o uruchamiane prze
  administratora systemu za pomoc▒ polecenia:


       # pppd




  Upewnij siΩ, ┐e w pliku /etc/ppp/options znajduje siΩ opcja `-detach'.
  NastΩpnie dodaj do pliku /etc/inittab, poni┐ej definicji getty
  nastΩpuj▒cy wiersz:


       pd:23:respawn:/usr/sbin/pppd




  W ten spos≤n program init bedzie uruchamia│ i monitorowa│ program pppd
  i za ka┐dym razem, gdy pppd zko±czy pracΩ, bΩdzie uruchamia│ go
  ponownie.


  6.23.  Rose protocol ( AF_ROSE )

  Urz▒dzenia protokolu Rose nosz▒ nazwy `rs0', `rs1', itd.  DostΩpne s▒
  w j▒drach w wersji 2.1.*.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Networking options  --->
           [*] Amateur Radio AX.25 Level 2
           <*> Amateur Radio X.25 PLP (Rose)




  Protoko│y AX25, NetRom i Rose s▒ dok│adnie om≤wione w AX25-HOWTO
  <AX25-HOWTO.html>.  S▒ wykorzystywane przez kr≤tkofalowc≤w (packet
  radio).

  WiΩkszo╢µ pracy zwi▒zanej z implementacj▒ tych protoko│≤w pod Linuxem
  wykona│ Jonathon Naylor, [e-mail].


  6.24.  SAMBA - `NetBEUI', `NetBios' support.

  SAMBA jest implemnetacj▒ protoko│u SMB (Session Management Block).
  Pozwala na korzystanie z dysk≤w i drukarek komputera pracuj▒cego pod
  Linuxem, komputerom pracuj▒cym pod systemami firmy Microsoft lub pod
  systemem OS2

  SAMBA i jej konfigiracja jest szceg≤│owo om≤wiona w SMB-HOWTO <SMB-
  HOWTO.html>.



  6.25.  Klient protoko│u SLIP

  Urz▒dzenia protoko│u SLIP s▒ nazywane `sl0', `sl1' itd. Pierwsze
  skonfigurowane urz▒dzenie otrzymuje numer `0', pozosta│e otrzymuj▒
  kolejne numery, w momencie ich konfiguracji.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Network device support  --->
           [*] Network device support
           <*> SLIP (serial line) support
           [ ]  CSLIP compressed headers
           [ ]  Keepalive and linefill
           [ ]  Six bit SLIP encapsulation




  Protok≤│ SLIP (Serial Line Internet Protocol) pozwala na zestawienie
  po│▒czenia TCP/IP przez liniΩ szeregow▒, np. po│▒czenie modemowe przez
  liniΩ telefoniczn▒ lub dzier┐awion▒. Oczywi╢cie aby m≤c korzystaµ z
  protoko│u SLIP nale┐y mieµ wpierw dostΩp do serwera SLIP. Wiele
  uniwersytet≤w i firm komercyjnych udostΩpniaj▒ us│ugΩ SLIP.

  SLIP wykorzystuje porty szeregowe komputera do przesy│ania datagram≤w
  IP. W tym celu musi przej▒µ sterowanie portu szeregowego. Urz▒dzenia
  SLIP nosz▒ nazwy sl0,sl1 itd. Jak to siΩ ma do urz▒dze± port≤w
  szeregowych? Oprogramowanie sieciowe korzysta z funkcji ioctl (i/o
  control) za pomoc▒ kt≤rych mo┐e za┐adaµ zamiany urz▒dzenia portu
  szeregowegow urz▒dzenie SLIP. Dwa popularne programy potrafi▒ to
  zrobiµ. Jeden z nich to dip, drugi slattach.


  6.25.1.  dip

  dip (Dialup IP) to zmy╢lny program  umo┐liwiaj▒cy ustawienie prΩdko╢ci
  port≤w szeregowych, sterowanie modemem w celu wybrania odpowiedniego
  numeru, zautomatyzowane wej╢cie do zdalnego systemu, przesukiwanie i
  wybieranie informacji przesy│anych przez zdalny serwer( np
  przydzielonego nam na czas sesji adresu IP), korzystanie z funkcji
  ioctl w celu przestawienia portu szeregowego w urz▒dzenie SLIP.
  Program dip posiada rozbudowany jΩzyk przeznaczony do pisania
  skrypt≤w, dziΩki czemu mo┐na bardzo │atwo zautomatyzowaµ procedurΩ
  zestawiania po│▒czenia SLIP.

  Jes dostΩpny pod adresem: sunsite.unc.edu
  <ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/system/Network/serial/dip/dip337o-
  uri.tgz>.

  Aby go zainstalowaµ spr≤buj wydaµ nastΩpuj▒ce polecenia:


       #
       # cd /usr/src
       # gzip -dc dip337o-uri.tgz | tar xvf -
       # cd dip-3.3.7o

       <je╢li to konieczne popraw plik Makefile>

       # make install
       #




  Plik Makefile zak│ada istnienie w twoim systemie grupy o nazwie uucp,
  lecz mo┐esz to zmieniµ np na dip, lub slip zle┐nie od twojej
  konfiguracji.


  6.25.2.  slattach

  slattach w przecuwie±twie do dip jest bardzo prostym programem, bardzo
  │atwym w u┐ytkowaniu, nie posiadaj▒cym bogatych opcji programu dip.
  Nie posiada mo┐│iwo╢ci tworzenia skrypt≤w, jedyne co robi to
  konfiguracja urz▒dzenia portu szeregowego, jako urz▒dzenia SLIP.
  Zak│ada, ┐e posiadasz wszystkie informacje niezbΩdne do zestawienia
  po│▒czenia oraz, ┐e po│azcenie fizyczne miΩdzy portmi jest ju┐
  zestawione. slattchc jest idealne d owykorzystania w sta│ych
  po│aczeniach z serwerem, np. przez kabel │▒cz▒cy bezpo╢rednio dwa
  porty szeregowe lub przez linie dzier┐awion▒.


  6.25.3.  Kiedy u┐ywaµ ka┐dego z tych program≤w ?

  Skorzyst│bym z programu dip zawsze wtedy, gdy l▒czy│byn komputer z
  serwerem SLIP przez modem i liniΩ telefoniczn▒. Skorzyst│bym z
  programu slattach wtedy, gdy zestawia│bym po│▒czenie przez liniΩ
  dzier┐awion▒ lub kabel bezpo╢rednio miΩdzy serwerem i moim komputerem
  i gdy nie muszΩ wykonywaµ ┐dnych czynno╢ci do fizycznego zestawienia
  po│▒czenia miΩdzy moim komputerm a serwerem. Patrz rozdzia│ 'Sta│e
  po│▒czenie SLIP'.

  Konfiguracja urz▒dzenia SLIP jest zbli┐ona do konfiguracji urz▒dzenia
  karty ethernetowej. (przeczytaj rozdzia│ 'Konfiguracja karty
  ethernetowej). Jednak┐e istneij▒ dwie zasdnicze r≤┐nice:

  Po pierwsze SLIP w przeciwie±stwie do sieci ethernetowych │▒czy
  bezpo╢rednio ze sob▒ tylko dwa komputery, po jednym na ka┐dym ko±cu
  po│▒czenia. O ile pod│▒czenie kabla sieci ethernet do komputera
  oznacza jej natychmiastow▒ gotowo╢µ do pracy, o tyle w przypadku
  protoko│u SLIP mo┐e byµ wymagana wcze╢niejsza inicjacja fizycznego
  po│▒czenia miΩdzy komputerami.

  Je╢li korzystasz z programu dip, to zwykle inicjacja │▒cza odbywa siΩ
  nie tu┐ po uruchomieniu systemu, lecz p≤┐niej, gdy jeste╢ gotowy do
  korzystania z po│▒czenia. Mo┐na ca│▒ tΩ procedurΩ zautomatyzowaµ.
  Je╢li korzystasz z programu slattch wtedy prawdopodobnie zechcesz
  zmodyfikowaµ plik startowy rc.inet1. Jak to zrobiµ powiemy za chwilΩ.

  Istniej▒ dwa podstawowe serwery udostΩpniaj▒ce SLIP. R≤┐ni▒ siΩ
  sposobem przydzia│u adresu IP, mog▒ to robiµ statycznie  (za ka┐dym
  razem otrzymujesz ten sam adres IP) i dynamicznie (po nawi▒zaniu
  po│▒czenia serwer podaj, jakiego adreu powiniene╢ u┐ywaµ). Niemal
  ka┐dy serwer SLIP bedzie wymaga│ przedstawienia siΩ i podania has│a.
  dip potrafi zautomatyzowaµ wszystkie te procedury.


  6.25.4.  Statyczny serwer SLIP linie modemowe i programem DIP.

  Statyczny serwer SLIP to skr≤t oznaczaj▒cy serwer SLIP przydzielaj▒cy
  adresy IP w spos≤b statyczny, Otrzymany adres IP jest wy│▒cznie tw≤j.
  Za ka┐dym razem, gdy przy│▒czysz siΩ do serwera bΩdziesz konfigurowa│
  port SLIP swojego komputera tym samym adresem IP.  Serwer odpowie na
  po│▒czenie rozpoczΩte przez tw≤j modem, prawdopodobnie poprosi o
  podanie pseudonimu i has│a, a nastΩpnie po przej╢ciu w tryb SLIP
  bΩdzie przesy│a│ wszystkie datagramy adresowane na tw≤j adres IP przez
  nazwi▒zane przez ciebie po│▒czenie. Je╢li korzystasz ze statycznego
  serwera SLIP, mo┐esz chcieµ dodaµ do pliku /etc/hosts pozycjΩ z nazw▒
  i adresem IP twojego komputera. Powiniene╢ r≤wnie┐ skonfigurowaµ kilka
  innych plik≤w, miΩdzy innymi rc.inet2, host.conf, resolv.conf,
  /etc/HOSTNAME i rc.local.  PamiΩtaj, ┐e modyfikuj▒c rc.inet1 nie
  musisz podawaµ ┐adnych polece± specyficznych dla po│▒czenia SLIP,
  pniewa┐ to dopiero dip wykona ca│▒ ciΩ┐k▒ robotΩ konfiguruj▒c
  interfejs SLIP, po tym jak nawi▒┐e po│▒czenie modemowe i zaloguje siΩ
  na serwer.

  Je╢li tak w│a╢nie pracuje serwer SLIP z kt≤rego korzystasz mo┐esz
  przej╢µ do rozdzia│u 'Korzystanie z programu dip', tam dowiesz siΩ jak
  poprawnie skonfigurowaµ ten program.


  6.25.5.  Dynamic SLIP server with a dialup line and DIP.

  Dynamiczny serwer SLIP to skr≤t oznaczaj▒cy serwer SLIP, kt≤ry z
  pewnej puli przydziela adresy IP w spos≤b dynamiczny (za ka┐dym razem,
  gdy siΩ z nim po│▒czysz mo┐esz otrzymaµ inny adres IP).  To znaczy, ┐e
  nie masz gwarancji, ┐e │▒cz▒c sie otrzymasz konkretny adres IP, mo┐e
  on byµ wykorzystywany przez kogo╢ innego, wtedy gdy nie korzystasz z
  po│▒czenia. Administrator sieci, kt≤ry skonfigurowa│ serwer
  przydzieli│ mu pewn▒ pulΩadres≤w IP z kt≤rej mo┐e korzystaµ.
  Obs│uguj▒c kolejne przychodz▒ce po│▒czenie znajduje pierwszy
  niewykorzystany w danym momencie adres IP, przeprowadza u┐ytkownika
  przez procedurΩ weryfikacyjn▒ wy╢wietlaj▒c na koniec informacje
  zawieraj▒c▒ adres IP, kt≤ry zosta│ przydzielony temu u┐ytkownikowi na
  czas trwania nawi▒zego w│a╢nie po│▒czenia.

  Konfiguracja do korzystania z tego rodzaju serwera jet podobna do tej
  dla serwera statycznego. Trzeba jedynie dodac fragment pobrania adresu
  IP rpzydzielonego nam przez serwer na czas trwania po│▒czenia, a
  nastΩpnie kontunuowaµ konfigurowanie SLIPa z tym w│a╢nie adresem.

  Pnownie, dip wykonuje tΩ ciΩzk▒ pracΩ, a jego nowsze wersje s▒ na tyle
  sprytne, ┐e potrafi▒ nie tylko zlogowaµ ciΩ do systemu, ale r≤wnie┐
  potrafi▒ odczytaµ automatycznie adres IP wy╢wietlany przez serwer,
  zachowuj▒c go do p≤╝niejszego wykorzystania przy onfigurowaniu
  interfejsu SLIP.

  Je╢li tak w│a╢nie pracuje serwer SLIP z kt≤rego korzystasz mo┐esz
  przej╢µ do rozdzia│u 'Korzystanie z programu dip', tam dowiesz siΩ jak
  poprawnie skonfigurowaµ ten program.


  6.25.6.  Korzystanie z programu dip.

  Jak wyja╢nili╢my wcze╢niej dip jest potΩ┐nym programem, kt≤ry potrafi
  upro╢ciµ i zautomatyzowaµ proces │▒czenia siΩ z serwerem SLIP,
  logowania siΩ na ten serwer uruchamiania tam odpowiedniego
  oprogramowania i konfigurowania lokalnych urz▒dze± SLIP za pomoc▒
  odpowiednich polece± korzystaj▒cych z program≤w ifconfig i route.

  Podstawowym sposobem korzystania z programu dip jest pisanie i
  uruchamianie specjalnych skrypt≤w, sk│adaj▒cych siΩ z listy polece±
  rozumianych przez program dip. Przyj┐yj siΩ plikowi sample.dip
  znajduj▒cemu siΩ w dystrybucji programu dip. Dip jest potΩ┐nym
  programem posiadaj▒cym wiele opcji, nie bedziemy ich tu wszystkich
  przedstawiaµ, je╢li ciΩ to interesuje, przyj┐yj siΩ stronom
  podrΩcznika po╢wiΩconym programowi dip, plikom README i  innym plikom
  przyk│▒dowym znajduj▒cym siΩ w pakiecie dystrybucyjnym programu.

  Prawdopodobnie zauwa┐y│e╢, ┐e plik  sample.dip zak│ada, ┐e korzstasz
  ze statycznego serwera SLIP, tzn. ┐e wiesz jaki jest tw≤j adres IP,
  znim po│▒czysz sie z serwerem. W przypadku korzystania z dynamicznego
  serwera SLIP nowsze wersje programu dip zosta│y zaopatrzone w
  dodatkowe polecenie, kt≤re potrafi automatycznie odczytaµ i
  skonfigurowµ lokalne urz▒dzenie SLIP z adresem IP przydzielonym przez
  serwer. Poni┐sza pr≤bka jest zmodyfikowanym plikiem sample.dip
  dostarczanym w pakiecie dip337j-uri.tgz i w twoim przypadku
  prawdopodobnie jest dobrym punktem startowym.

  Mo┐esz go zachowaµ jako np. /etc/dipscript i dostosowaµ go do swoich
  wrunk≤w.





























































  #
  # sample.dip    Dialup IP connection support program.
  #
  #               This file (should show) shows how to use the DIP
  #       This file should work for Annex type dynamic servers, if you
  #       use a static address server then use the sample.dip file that
  #       comes as part of the dip337-uri.tgz package.
  #
  #
  # Version:      @(#)sample.dip  1.40    07/20/93
  #
  # Author:       Fred N. van Kempen, <[e-mail]>
  #

  main:
  # Next, set up the other side's name and address.
  # My dialin machine is called 'xs4all.hacktic.nl' (== 193.78.33.42)
  get $remote xs4all.hacktic.nl
  # Set netmask on sl0 to 255.255.255.0
  netmask 255.255.255.0
  # Set the desired serial port and speed.
  port cua02
  speed 38400

  # Reset the modem and terminal line.
  # This seems to cause trouble for some people!
  reset

  # Note! "Standard" pre-defined "errlevel" values:
  #  0 - OK
  #  1 - CONNECT
  #  2 - ERROR
  #
  # You can change those grep'ping for "addchat()" in *.c...

  # Prepare for dialing.
  send ATQ0V1E1X4\r
  wait OK 2
  if $errlvl != 0 goto modem_trouble
  dial 555-1234567
  if $errlvl != 1 goto modem_trouble

  # We are connected.  Login to the system.
  login:
  sleep 2
  wait ogin: 20
  if $errlvl != 0 goto login_trouble
  send MYLOGIN\n
  wait ord: 20
  if $errlvl != 0 goto password_error
  send MYPASSWD\n
  loggedin:

  # We are now logged in.
  wait SOMEPROMPT 30
  if $errlvl != 0 goto prompt_error

  # Command the server into SLIP mode
  send SLIP\n
  wait SLIP 30
  if $errlvl != 0 goto prompt_error

  # Get and Set your IP address from the server.
  #   Here we assume that after commanding the SLIP server into SLIP
  #   mode that it prints your IP address
  get $locip remote 30
  if $errlvl != 0 goto prompt_error

  # Set up the SLIP operating parameters.
  get $mtu 296
  # Ensure "route add -net default xs4all.hacktic.nl" will be done
  default

  # Say hello and fire up!
  done:
  print CONNECTED $locip ---> $rmtip
  mode CSLIP
  goto exit

  prompt_error:
  print TIME-OUT waiting for sliplogin to fire up...
  goto error

  login_trouble:
  print Trouble waiting for the Login: prompt...
  goto error

  password:error:
  print Trouble waiting for the Password: prompt...
  goto error

  modem_trouble:
  print Trouble occurred with the modem...
  error:
  print CONNECT FAILED to $remote
  quit

  exit:
  exit




  Powy┐szy przyk│ad zak│ada, ┐e │▒czysz siΩ z dynamicznym serwerem SLIP.
  Je╢li │▒czysz siΩ z serwerem statycznym powiniene╢ skorzystaµ z pliku
  sample.dip dostarczanego razem z dip337j-uri.tgz.

  Gdy dip otrzyma polecenie get $local przeszukuje tekst przesy│any
  przez serwer SLIP w poszukiwaniu ci▒gu znak≤w wygl▒daj▒cego jako adres
  IP, tzn. vi▒gi cyfr roznielone kropk▒ '.'.  Zosta│a ona wprowadzone
  dla os≤b korzystaj▒cych z dynamicznych serwer≤w SLIP, aby dip m≤g│
  sam,automatycznie odczytaµ adres IP przydzielony przez serwer.

  W powy┐szym przyk│adzie po zestawieniu po│▒czenia SLIP zostanie
  automatycznie dodana domy╢lna trasa  skierowana w│a╢nie przez to
  po│▒czenie. Je╢li nie tego oczekujesz, mo┐esz np posiadaµ inne
  po│▒czcenie przez sieµ ethernetow▒, przez kt≤re ma byc skierowana
  domyslna trasa, usu± z powy┐szego pliku  wiersz z poleceniem default.
  Je╢li po zako±czeniu dzia│ania tego skryptu wydasz polecenie ifconfig
  zobaczysz, ┐e pojawi│o siΩ nowe urz▒dzenie  sl0. To jest w│a╢nie
  urz▒dzenie SLIP. W miarΩ potrzeb mo┐esz zmieniµ konfiguracjΩ sieci
  rΩcznie, po zako±czeniu dzia│ania programu dip, za pomoc▒  pogram≤w
  ifconfig i route.

  Nale┐y pamietac, ┐e dip pozwala na wybranie jendego z wileu r≤┐nych
  protoko│≤w wykorzystywanych w poleceniu mode. NajczΩ╢ciej jest to
  cSLIP oznaczaj▒cy SLIP z kompresj▒ nag│≤wk≤w. PamiΩtaj, ┐e oba ko±ce
  po│▒czenia musz▒ pracowaµ w identycznym trybie. Je╢li zmienisz jakie╢
  ustawienia, musisz siΩ upewniµ, ┐e serwer sobie z nimi poradzi.

  Powy┐szy przk│ad jest uniwersalny i powinien poradzic sobie z
  wiΩkszo╢ci▒ b│Ωd≤w jakie mog▒ wyst▒piµ. WiΩcej informacji znajdziesz
  na stronie podrΩcznika po╢wiΩconej programowi dip (man dip).
  Oczywi╢cie mo┐esz w taki spos≤b zmodyfikowaµ ten skrypt, aby w
  przypadku wystapienia b│Ωdu pr≤bowa│ powt≤rnie nawi▒zaµ po│▒czenie
  telefoniczne, lub pr≤bowa│ po│▒czyµ siΩ z innymi srwerami, kt≤re
  udostΩpniaj▒ ci wejscie do Internetu.


  6.25.7.  Sta│e po│▒czenie SLIP przez liniΩ dzier┐awion▒ - slattach.

  Je╢li jeste╢ posiadaczem kabla │▒cz▒cego dwa komputery, lub
  szczΩ╢cliwcem posiadaj▒cym linie dzier┐awion▒ lub inne sta│e
  po│▒czenie szeregowe dw≤ch komputer≤w, wtedy nie musisz siΩ k│opotaµ
  zestawiaj▒c │▒cze szeregowe za pomoc▒ programu dip. slattach jest
  bardzo │atwym w uzywaniu narzΩdziem umo┐liwiaj▒cym skonfigurowaµ
  zestawiane po│aczenie.

  Poniewa┐ bΩdzie to po│▒czenie sta│e, prawdopodobnie zechcesz dodaµ
  kilka polece± do pliku rc.inet1. Podswumowuj▒c, wszystko co
  potrzebujesz w przypadku zstawiania po│▒czenia przez liniΩ sta│▒, jest
  poprawne ustawienie prΩdko╢ci port≤w szeregowych  i prze│▒czenie ich w
  tryb SLIP. slattach pozwala wykonaµ to wszystko wydaj▒c jedno
  polecenie. Dodaj do pliku rc.inet1 nastΩpuj▒ce polecenie:



       #
       # Zestaw po│▒czenie SLIP ze statycznym adresem IP
       #
       #  configure /dev/cua0 for 19.2kbps and cslip
       /sbin/slattach -p cslip -s 19200 /dev/cua0 &
       /sbin/ifconfig sl0 IPA.IPA.IPA.IPA pointopoint IPR.IPR.IPR.IPR up
       #
       # Koniec




  Gdzie:

     IPA.IPA.IPA.IPA
        tw≤j adres IP

     IPR.IPR.IPR.IPR
        adres IP po drugim ko±cu po│▒czenia SLIP

  slattach przyporz▒dkowuje do urz▒dzenia portu szeregowego pierwsze
  wolne urz▒dzenie slip. Rozpoczyna od sl0. To znaczy pierwsze wywo│anie
  polecenia slattach przyporz▒dkowuje portowi szeregowemu urz▒dzenie
  sl0, przy nastΩpnym wywo│aniu bΩdzie to sl1 itd.

  slattach umo┐liwia skonfigurowanie wielu r≤┐nych protoko│≤w (argument
  opcji -p). W twoim przypadku w zale┐no╢ci od tego czy bΩdziesz chcia│
  korzystaµ z komresji nag│≤wk≤w czy nie bΩdziesz korzysta│ albo z
  protoko│u cSLIP albo SLIP. Uwaga: oba ko±sce po│▒czenie musz▒ u┐ywaµ
  tego samego protoko│u.


  6.26.  Serwer SLIP.


  Je╢li posiadasz komputer, byµ mo┐e przy│▒czony do sieci, i chcesz, aby
  udostΩpnia│ innym przez modem serwisy internetowe, to musisz
  skonfigurowaµ go jako serwer. Je╢li protoko│em, kt≤ry chcesz u┐ywaµ
  jest SLIP, to istniej▒ trzy mo┐liwo╢ci konfiguracji twojego komputera
  jako serwer. Osobi╢cie preferuje pierwsz▒ z prezentowanych, sliplogin.
  Wydaje siΩ byµ najprostsz▒ i naj│atwiejsz▒ do skonfigurowania i
  zrozumienia. Przedstawie opis wszystkich trzech metod, aby╢ mog│
  samemu podj▒µ decyzjΩ.


  6.26.1.  Serwer korzystaj▒cy z programu sliplogin .


  sliplogin to program zastΩpuj▒cy zwykla pow│oke (interpreter polece±)
  u┐ytkownika, dla tych, kt≤rzy chc▒ korzystac z linii szeregowej w
  trybie SLIP.  Pozwala na skonfigurowanie twojego komputera zar≤wno
  jako statycznego serwera SLIP (u┐ytkownicy za ka┐dym razem otrzymuj▒
  ten sam adres IP), lub dynamicznego serwera SLIP (adres IP jest
  przydzielony raczej do linii szeregowej, a nie u┐ytkownika, wiΩc
  u┐ytkownik nie ma pewno╢ci, ┐e za ka┐dym razem otrzyma ten sam adres
  IP).


  Uzytkownik musi wpierw przej╢µ przez standardow▒ procedurΩ wchodzenia
  do systemu (logowanie siΩ) podaj▒c sw≤j identyfikator i haslo, lecz po
  wej╢ciu do systemu, zmiast zwyk│ego interpretera polece± uruchamiany
  jest program sliplogin, kt≤ry przeszukuje sw≤j plik konfiguracyjny
  (/etc/slip.hosts) w poszukiwaniu pozycji odpowiadaj▒cej
  identyfikatorowi u┐ytkownika. Po jej znalezieniu, przestawia liniΩ w
  tryb 8mio bitowy, a nastΩpnie korzystaj▒c z odpowiednich funkcji ioctl
  prze│▒cza liniΩ w tryb SLIP. Po zako±czeniu tego etapu nastΩuje
  ostatnia faza, sliplogin uruchamia skrypt, kt≤rego zadaniem jest
  skonfigurowanie interfejsu SLIP (ustawienie adresu IP, netamski)
  dodanie odpowiedniej trasy do tabeli trasowania (routingu) j▒dra.
  Skrypt ten nosi zwykle nazwΩ /etc/slip.login lecz podobnie jak w
  przypadku getty, je╢li niekt≤rzy u┐ytkownicy wymagaj▒ specjalnego
  traktowania mo┐esz utworzyµ skrypt
  /etc/slip.login.identyfikator_uzytkownika, kt≤ry w takim przypadku
  zostanie uruchomiony w miejsce standardowego skryptu.



  Aby sliplogin dzia│a│ poprawnie nale┐y zmodyfikowaµ trzy lub cztery
  pliki. Om≤wiΩ szczeg≤│owo sk▒d i jak zdobyµ odpowiednie oprogramowanie
  i jak je oprawnie skonfigurowaµ. Wspomniane pliki to:


  ╖  /etc/passwd, definiujacy u┐ytkownik│≤w twojego systemu,

  ╖  /etc/slip.hosts, zawieraj▒cy informacje o ka┐dym u┐ytkowniku
     korzystaj▒cym ze SLIPa,

  ╖  /etc/slip.login, odpowiedzialny z odpowiedni▒ konfiguracjΩ systemu,
     po zalogowniu siΩ u┐ytkownika,

  ╖  /etc/slip.tty wymagany tylko wtedy, gdy konfigurujesz dynamiczny
     serwer SLIP, a kt≤ry zawiera tabelΩ przydzielanch adres≤ IP,

  ╖  /etc/slip.logout zawieraj▒cy polecenia  jakie nale┐y wykonaµ po
     zako±czeniu pracy przez u┐ytkownika, lub po zerwaniu po│▒czenia.



  6.26.1.1.  Sk▒d wzi▒µ sliplogin


  Byc mo┐e pakiet sliplogin jest ju┐ zainstalowany na twoim komputerze,
  jako czΩ╢µ dystrybucji, je╢li nie sliplogin  jest dostΩpny pod adresem
  sunsite.unc.edu
  <ftp://sunsite.unc.edu/pub/linux/system/Network/serial/sliplogin-2.1.1.tar.gz>.
  Plik tar zawiera pliki ╝r≤d│owe, skompilowane pliki binarne i
  dokumentacjΩ..
  Aby zapewniµ, ┐e sliplogin mo┐e byµ uruchamiany prze upowa┐nionych do
  tego u┐ytkownik≤w, powiniene╢ do pliku /etc/group dodaµ pozycjΩ
  podobn▒ do poni┐szej:




        ..
       slip::13:radio,fred
        ..





  Podczas instalacji pakietu sliplogin, Makefile zmieni grupΩ do kt≤rej
  nale┐y program sliplogin na slip. W ten spos≤b, pr≤cz w│a╢ciciela bΩd▒
  go mogli uruchamiaµ tylko u┐ytkownicy nale┐▒cy do grupy SLIP. W
  powy┐szym przy│adzie mog▒ to robiµ tylko u┐ytkownicy radio i fred.


  Aby zainstalowaµ pliki binarne do kaalogu /sbin/, a strony podrΩcznika
  do /man/ nale┐y wykonoaµ nastΩpuj▒ce polecenia:




       # cd /usr/src
       # gzip -dc .../sliplogin-2.1.1.tar.gz | tar xvf -
       # cd sliplogin-2.1.1
       # <..Je╢li nie korzystasz z shadow pasword popraw Makefile..>
       # make install





  Je╢li przed instalacj▒ chcesz samemu skompilowac pliki binarne przed
  make install wykonaj polecenie make clean. Je╢li chcesz zainstalowaµ
  pliki binarne w innym miejscu, musisz wcze╢niej zmieniµ plik Makefile.


  WiΩcej informacji znajdziesz w plikach README wewn▒trz pakietu.


  6.26.1.2.  Konfiguracja pliku /etc/passwd .

  Zwykle dla os≤b korzystaj▒cych ze SLIPa tworzy siΩ oddzielne konta.
  Powszechnie przyjΩta konwencja m≤wi, ┐e jako pseudonim u┐ytkownika
  nale┐y przyj▒c nazwΩ │▒cz▒cego siΩ z nami komputera, poprzedzon▒
  wielk▒ liter▒ 'S'. Je╢li │▒cz▒cy siΩ z nami komputer nosi nazwΩ rado,
  mog│by╢ utworzyµ dla niego pozycjΩ w pliku /etc/passwd wygl▒dajac▒
  mniej wiΩcej tak:




       Sradio:FvKurok73:1427:1:radio SLIP login:/tmp:/sbin/sliplogin





  Tak na prawdΩ nie ma znaczenia jaki jest identyfikator konta.


  Uwaga: u┐ytkownik SLIPa nie potrzebuje w│asnego katalogu
  macierzystego, poniewa┐ nie bΩdzie korzysta│ z pow│oki interpretera
  polece± na naszym komputerze.  Dlatego dobrym wyborem w takim rzypadku
  jest katalog /tmp.  PamiΩtaj, ┐e zamiast zwyk│ej pow│oki uruchamiany
  jest program sliplogin.


  6.26.1.3.  Konfiguracja pliku /etc/slip.hosts


  Plik /etc/slip.hosts jest przeszukiwany przez sliplogin w poszukiwaniu
  szczeg≤│≤w konfiguracyjnych dla u┐ytkownika, przez kt≤rego zostal
  uruchomiony. W tym w│a╢nie pliku podaje siΩ adres IP i netmaskΩ kt≤e
  bΩd▒ przydzielone temu u┐ytkownikowi i wykorzystywane do konfiguracji.
  Przykladowe dwie pozycje, jdn▒ dla statycznej konfiguracji dla
  komputera radio i druga, dynamiczna konfiguracja dla komputera albert
  mog│y by wygl▒daµ nastΩpuj▒co:



       #
       Sradio   44.136.8.99   44.136.8.100  255.255.255.0  normal      -1
       Salbert  44.136.8.99   DYNAMIC       255.255.255.0  compressed  60
       #





  Poszczeg≤lne pola w wierszu pliku /etc/slip.hosts oznaczaj▒:


  1. pseudonim u┐ytkownika;

  2. adres IP serwera, tzn adres IP tego komputera;

  3. adres IP przydzielony komputerowi po drugiej stronie po│▒czenia.
     Je╢li w tym polu wystΩpuje s│owo DUNAMIC wtedy adres IP, zostanie
     przydzielony na podstawie informacji zawartych w pliku
     /etc/slip.tty.  Uwaga: to udogodnienie pojawi│o siΩ dopiero w
     wersji 1.3 programu sliplogin.

  4. netmaska przydzielona │▒cz▒cemu siΩ komputerowi, w notacji
     dziesietnej z kropkami np. 255.255.255.0 netmaska klasy C;

  5. tryb pracy SLIP  pozwalaj▒cy na w│▒czenie/wy│▒czenie kompresji lub
     innych udogodnie±;

  6. parametr czasowy okre╢lajacy jak d│ugo linia mo┐e pozostaµ w stanie
     oczekiwania na przes│anie informacji (brak orzymanych datagram≤),
     zanim nast▒pi automatyczne roz│aczenie. Wielko╢µ ujemna wy│▒cz▒ to
     udogodnienie.

  7. parametry opcjonalne.


  Uwaga: W polach 2 i 3 mo┐na podawaµ zar≤wna nazwy komputer≤w, jak i
  adresy IP. Je╢li podasz nazwΩ komputera, sprawd╝, czy system potrafi
  znale╝µ jego adres IP, w pezeciwnym razie wykonanie skryptu zako±czy
  siΩ niepowodzeniem. Mo┐esz to sprawdziµ pr≤buj▒c po│▒czyµ siΩ z nim za
  pomioc▒ programu telnet. Je╢li zobaczysz komunikat `Trying
  nnn.nnn.nnn...' to znaczy, ┐e tw≤j komputer potrafi znale╝µ adres IP
  komputera o podanej przez ciebie nazwie. Je╢li zobaczysz komunikat
  Unknown host', to znaczy, ┐e jednak nie potrafi.  Je╢li nie potrafi
  musisz podawaµ adrs IP tego komputera lub sprwad╝ konfiguracjΩ DNS
  swojego komputera.
  NajczΩ╢ciej wykorzysytwane tryby pracy SLIP to:

     normal
        zwyk│y, nieskompresowny SLIP.

     compressed
        skompresja nag│≤wk≤w  van Jacobsena (cSLIP)


  Oczywi╢ccie s▒ to dwie wzajemnie wykluczaj▒ce siΩ opcje. WiΩcej
  inforamcji na temat dostΩpnych opcji znajdziesz na stronie podrΩcznika
  po╢wieconej progrmaowi sliplogin.


  6.26.1.4.  Konfiguracja pliku /etc/slip.login .


  Po przeszukaniu prze sliplogin pliku /etc/slip.hosts i znalezieniu
  opowiednije pozycji, zostanie uruchomiony  skrypt /etc/sli.login,
  kt≤ry w rzeczywisto╢ci wykonuje ca│a pracΩ zwi▒zan▒ z konfiguracja
  inerfejs≤w sieciowych, korzystaj▒c z przekazanych mu informacji o
  adresie IP i netmasce sieci.

  Przyk│adowy plik /etc/slip.login dostarczany w pakiecie sliplogin
  wyglada nastΩpujaco:




       #!/bin/sh -
       #
       #       @(#)slip.login  5.1 (Berkeley) 7/1/90
       #
       # generic login file for a SLIP line.  sliplogin invokes this with
       # the parameters:
       #     $1       $2       $3    $4, $5, $6 ...
       #   SLIPunit ttyspeed   pid   the arguments from the slip.host entry
       #
       /sbin/ifconfig $1 $5 pointopoint $6 mtu 1500 -trailers up
       /sbin/route add $6
       arp -s $6 <hw_addr> pub
       exit 0
       #





  Jak widaµ, pow┐szy skrypt po prostu korzysta z programu ifconfig i
  route. Konfiguruje urz▒dzenie SLIP zgodnie z podanymi mu adresem IP i
  netask▒, nastΩpnie modyfikuje tabele tradsowania w j▒drze.  Wykonuje
  te same polecenia, kt≤re nale┐y wykonaµ rΩcznie korzystaj▒c ze
  slattach.


  Zwr≤c uwagΩ na u┐ycie Proxy ARP w celu zapewnienia dostΩpu do
  komputera pod drugiej stronie po│▒czenia pozosta│ym komputerom
  znajduj▒cym siΩ na tym samym segmencie ethernetu co serwer SLIP. pole
  <hw_addr> musi zawieraµ adres

  Zr≤µ uwagΩ na u┐ycie Proxy ARP w celu zapewnienia komunikacji miΩdzy
  komputerami znajduj▒cymi siΩ na tym samym segmencie sieci co nasz
  serwer, a komputerem │▒cz▒cym siΩ przez liniΩ szeregow▒. Pole
  <hw_addr> powinno zawieraµ adres sprzΩtowy karty ethernetowej serwera.
  Je╢li serwer nie jest przy│▒czony do sieci ethernetowej mo┐esz pomin▒µ
  ten wiersz ca│kowicie.
  6.26.1.5.  Konfiguracja pliku /etc/slip.logout .

  Kiedy nastΩpuje przerwanie po│▒czenie chcesz byµ pewny, ┐e port
  szeregowy jest przywracany do swego normalnego stanu i jest gotowy do
  obs│ugi kolejnego po│▒czenia. Do tego celu s│u┐y skrypt
  /etc/slip.logout. Jest bardzo prosty i jest wywo│ywany z tymi samymi
  argumentami co /etc/slip.login.



       #!/bin/sh -
       #
       #               slip.logout
       #
       /sbin/ifconfig $1 down
       arp -d $6
       exit 0
       #




  Wykonywane przez niego czynno╢ci to: wy│▒czenie interfejsu slip,
  spowoduje automatyczne usuniΩcie z tabeli trasowania wprowadzonej tam
  podczas zestawiania po│▒czenie pozycji; usuniΩcie z tabeli arp
  wprowadzonej tam rΩcznie pozycji. Nie potrzebujesz tego polecenia,
  je╢li tw≤j serwer nie jest przy│▒czony do sieci ethernetowej.


  6.26.1.6.  Konfiguracja pliku /etc/slip.tty .

  Je╢li korzystasz z dynamicznego przydzia│u adres≤w IP (choµ jeden
  komputer w pliku /etc/slip.hosts jest skonfigurowany z opcj▒ DYNAMIC)
  to musisz r≤wnie┐ skonfigurowaµ plik /etc/slip.tty informuj▒c system
  jakie adresy IP s▒ przydzielone do ka┐dego z wykorzystywanych port≤w
  szeregowych. Plik ten jest potrzebny tylko wtedy, gdy tw≤j serwer
  bΩdzie przydziela│ adresy IP u┐ytkownikom w spos≤b dynamiczny.

  Plik zawiera tabelΩ, kt≤re ka┐demu wykorzystywanemu urz▒dzeniu tty
  przyporz▒dkowuje adres IP jaki ma zostaµ przydzielony komputerowi
  │▒cz▒cemu siΩ przez to urz▒dzenie tty.

  Format niniejszego pliku jest nastΩpuj▒cy:


       # slip.tty    tty -> adres IP
       # format: /dev/tty?? xxx.xxx.xxx.xxx
       #
       /dev/ttyS0      192.168.0.100
       /dev/ttyS1      192.168.0.101
       #





  Pozycje w powy┐szym przyk│adzie oznaczaj▒, ┐e wszyscy, kt≤rzy po│▒cz▒
  siΩ prze port /dev/ttuS0 i jako swoj adres maj▒ w pliku
  /etc/slip.hosts  slowo DYNAMIC otrzymaj▒ adres 192.168.0.100.

  W ten spos≤b potrzebujesz jedynie jednego adresu IP na ka┐dy
  wykorzystywany port dla wszystkich u┐ytkownik≤w, kt≤rzy nie potrzebuj▒
  dedykowanego, sta│ego adresu IP. Dzieki temu liczba adres≤w potrzebna
  do obs│ugi wielu u┐ytkownik≤w jest bardzo ma│a.


  6.26.2.  Serwer SLIP korzystaj▒cy z programu dip .

  CzΩ╢µ z prezentowanej poni┐ej informacji pochodzi ze stron podrΩcznika
  dotycz▒cych programu dip. Jest tam pokr≤tce opisane jak wykorzystaµ
  dip jako serwer SLIP. ProszΩ r≤wnie┐ zwr≤ciµ uwagΩ, ┐e podane
  informacje dotycz▒ wersji dip337o-uri.tgz i prawdopodobnie nie maj▒
  zastosowania do innych wersji programu.

  dip posiada tryb pracy, w kt≤rym automatycznie wyszukuje pozycjΩ
  dotycz▒c▒ u┐ytkownika, kt≤ry go wywo│a│ i konfiguruje liniΩ szeregow▒
  jako po│▒czenie SLIP wed│ug parametr≤w jakie znalaz│ w pliku
  /etc/diphosts. Ten tryb pracy jest w│▒czany wtedy, gdy dip zostanie
  uruchominy jako program o nazwie diplogin.  To jest w│a╢nie spos≤b
  wykrzystania dipa do stworzenia serwera SLIP. Nale┐y utworzyµ
  specjalne konta, z programem diplogin jako pow│ok▒ u┐ytkownika.

  Pierwsze co musisz zrobiµ to nastΩpuj▒ce dowi▒zanie symboliczne:



       # ln -sf /usr/sbin/dip /usr/sbin/diplogin




  NastΩpnie nale┐y dodaµ odpowiednie pozycje do pliku /etc/passwd i
  /etc/diphosts.

  Aby skonfigurowaµ Linuxa jako serwer SLIP wykorzystuj▒c do tego
  program dip wymaga utworzenia specjalnych kont do obs│ugi SLIPa z
  pow│ok▒ u┐ytkownika w postaci programu dip jako diplogin. Sugerowana
  konwencja nadawania nazw tym kontom zaleca aby pseudonim u┐ytkownika
  rozpoczyna│ siΩ wielk▒ liter▒ 'S', no. `Sfredm'.

  Przyk│adowa pozycja pliku /etc/passwd konta SLIP mo┐e wygl▒daµ
  nastΩpuj▒co:



       Sfredm:ij/SMxiTlGVCo:1004:10:Fred:/tmp:/usr/sbin/diplogin
       ^^         ^^        ^^  ^^   ^^   ^^   ^^
       |          |         |   |    |    |    \__ diplogin jako pow│oka u┐ytkownika
       |          |         |   |    |    \_______ katalog domowy
       |          |         |   |    \____________ pe│na nazwa u┐ytkownika
       |          |         |   \_________________ numer grupy (GID)
       |          |         \_____________________ numer u┐ytkownika (UID)
       |          \_______________________________ zakodowane haslo
       \__________________________________________ pseudonim u┐ytkownika




  Po zalogowaniu siΩ u┐ytkownika (je╢li zostanie porawnie zweryfikowany)
  program login uruchomi polecenie diplogin. dip wywo│any jako diplogin
  zak│ada, ┐e zosta│ uruchomiony jako pow│oka u┐ytkownika. Piersze co
  robi, to korzysta z funkcji getuid() pobieraj▒c identyfikator
  wywo│uj▒cego go u┐ytkownika. NastΩpnie przeszukuje /etc/diphosts w
  poszukiwaniu pierwszej pozycji, kt≤ra pasuje do zdobytego
  identyfikatora lub wykorzystywanego urz▒dzenia tty, a nastΩpnie
  odpowiednio siΩ konfiguruje. Decyduj▒c czy u┐ytkownik powinien mieµ
  w│asn▒ pozycjΩ w pliku /etc/diphosts, czy powinien korzystaµ z
  konfiguracji domy╢│nej, mo┐esz budowaµ serwer, kt≤ry korzysta zar≤wno
  z dynamicznego i statycznego przydzia│u adres≤w IP.

  dip automatycznie doda pozycjΩ Proxy-ARP je╢li zostanie wywo│any jako
  diplogin. Nie musisz siΩ martwiµ rΩcznym dodawaniem tych pozycji.
  6.26.2.1.  Konfiguracja pliku /etc/diphosts

  /etc/diphosts jest wykorzystywany przez dip do wyszukiwania
  konfiguracji dla │▒cz▒cych siΩ komputer≤w. Mog▒ to byµ pozycje
  dotycz▒ce zar≤wno komputer≤w │▒cz▒cych siΩ z twoim Linuxem, lecz
  r≤wnie dobrze mog▒ to byµ pozycje dotycz▒ce komputer≤w, z kt≤rymi
  │▒czy siΩ tw≤j Linux.

  Og≤lny format pliku /etc/diphosts wygl▒da nastΩopuj▒co:



        ..
       Suwalt::145.71.34.1:145.71.34.2:255.255.255.0:SLIP uwalt:CSLIP,1006
       ttyS1::145.71.34.3:145.71.34.2:255.255.255.0:Dynamic ttyS1:CSLIP,296
        ..




  Poszczeg≤lne pola oznaczaj▒:

  1. pseudonim u┐ytkownika: identyfikator zwaracany przez
     getpwuid(getuid()) lub nazwa terminala

  2. niewykorzystane: zgodno╢µ z formatem passwd

  3. adres zdaknt: nazwa (adres IP) │acz▒cego siΩ z nami komputera

  4. adres lokalny: nazwa (adres IP) naszego serwera

  5. netmaska: nemaska w notacji dziesiΩtnej

  6. komentarz: mo┐esz tu wstawiµ co chcesz

  7. protok≤│: Slip, CSlip itp.

  8. MTU: liczba

  Przyk│ady pozycji pliku /etc/net/diphosts dla komputer≤w │▒cz▒cych siΩ
  z nami:



       Sfredm::145.71.34.1:145.71.34.2:255.255.255.0:SLIP uwalt:SLIP,296




  definuj▒cej po│▒czenie SLIP miΩdzy naszym serwerem, a komputerem,
  kt≤ry otrzyma adres 145.71.34.1, parametr MTU po│▒czenia bΩdzie
  wynosi│ 296, lub



       Sfredm::145.71.34.1:145.71.34.2:255.255.255.0:SLIP uwalt:CSLIP,1006




  definiuj▒cej po│▒czenie cSLIP z komputerem, kt≤ry otrzyma adres
  145.71.34.1. parametr MRU po│▒czenia wynosi│ 1008.

  Therefore, all users who you wish to be allowed a statically allocated
  dial-up IP access should have an entry in the /etc/diphosts and if you
  want users who call a particular port to have their details
  dynamically allocated you must have an entry for the tty device and do
  not configure a user based entry. You should remember to configure at
  least one entry for each tty device that your dialup users use to
  ensure that a suitable configuration is available for them regardless
  of which modem they call in on.

  When a user logs in, they will receive a normal login and password
  prompt, at which they should enter their SLIP-login userid and
  password. If they check out ok, then the user will see no special
  messages, they should just change into SLIP mode at their end and then
  they should be able to connect ok and be configured with the
  parameters from the diphosts file.


  6.26.3.  Serwer SLIP korzystaj▒cy z pakietu dSLIP .

  Matt Dillon <[e-mail]> stworzy│ pakiet, kt≤ry s│u┐y
  nie tylko do inicjowania po│▒czenia z serwerem, ale r≤wnie dobrze mo┐e
  obs│ugiwaµ po│▒czenia przychodz▒ce. Jest to kombinacja ma│ych
  program≤w i skrypt≤w zarz▒dzaj▒cych dla ciebie po│▒czeniem. Musisz
  mieµ zainstalowan▒ pow│okΩ tcsh poniewa┐ przynajmniej jeden ze
  skrypt≤w jej wymaga. Matt dostarcza binarn▒ kopiΩ programu expect,
  poniewa┐ wykorzystuje go inny ze skrypt≤w. Prawdopodobnie zmuszenie
  pakietu do pracy bΩdzie od ciebie wymaga│o trochΩ do╢wiadczenia w
  obchodzeniu siΩ z programem expect, lecz niech ciΩ to nie odstrΩcza.

  Matt napisa│ dobry zestaw instrukcji instalacyjnych zgromadzonych w
  pliku README. Nie bΩdΩ ich tutaj powtarza│.

  Pakiet dSLIP mo┐esz pobraµ bezpo╢redni ze ┐r≤d│a:

  apollo.west.oic.com


       /pub/linux/dillon_src/dSLIP203.tgz




  lub z:

  sunsite.unc.edu


       /pub/Linux/system/Network/serial/dSLIP203.tgz




  Przeczytaj plik README i dodaj odpowiednie pozycje do pliku
  /etc/passwd i /etc/group zanim wydasz polecenie make install.


  6.27.  Obs│uga protoko│u STRIP (Starmode Radio IP)

  Urz▒dzenia STRIP nosz▒ nazwy `st0', `st1', itd.

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Network device support  --->
               [*] Network device support
               ....
               [*] Radio network interfaces
               < > STRIP (Metricom starmode radio IP)

  STRIP to protok≤│ zaprojektowany specjalnie dla radiowych modem≤w
  Metricom na uniwersystecie w Stanford w ramach projektu badawczego
  nosz▒cego nazwΩ MosquitoNet Project
  <http://mosquitonet.Stanford.EDU/mosquitonet.html>.  Zajdziesz tam
  mn≤stwo ciekawych informacji, nawet je╢lo nie jeste╢ bezpo╢rednio
  zainteresowany projektem.

  Modemy Metrikom przy│▒cza siΩ przez port szeregowy komputera,
  posiadaj▒ szerokie spektrum technologiczne i s▒ zdolne do pracy z
  prΩdko╢ci▒ zbli┐on▒ do 100kbps. Informacje na temat samych modem≤w
  Metricom jest dostΩpna tutaj: Metricom Web Server
  <http://www.metricom.com/>.

  W chwili obecnej standardowe narz▒dzia sieciowe nie obs│uguj▒ drajwera
  STRIP. Musisz zdobyµ specjalistyczne narzΩdzia dostΩpne na serwerze
  www projektu MosquitoNet. Szczeg≤│y na temat niezbΩdnego
  oprgoramowania znajdziesz tutaj: MosquitoNet STRIP Page
  <http://mosquitonet.Stanford.EDU/strip.html>.

  Konfiguracja sieci pracuj▒cych z drejwerem STRIP polega na
  wykorzystaniu zmodyfikowanego programu slattach, kt≤re ustawia tryb
  pracy linii szeregowej na STRIP, a nastΩpnie na konfiguracji
  powsta│ego urz▒dzenia `st[0-9]' w taki sam spos≤n, jak gdyby by│a to
  zwyk│a karta ethernetowa. Z jednym wyj▒tkiem, z przyczyn technicznych
  STRIP nie obs│uguje protoko│u ARP, dlatego musisz rΩcznie
  skonfigurowaµ tabelΩ ARP dla wszystkich komputer≤w w twojej podsieci.
  Co nie powinno sprawiµ wiΩkszego k│opoty=u.


  6.28.  Token Ring

  Urz▒dzenia Token Ring nosz▒ nazwy `tr0', `tr1' itd.  Token Ring jest
  standardem sieci LAN opracowanym przez IBM, kt≤ry unika kolizji
  wprowadzaj▒c mechanizm pozwalaj▒cy na transmisjΩ danych w jednej chili
  tylko jednej stacji przy│▒czonej do sieci. "Token" w danej chwili mo┐e
  nale┐ej tylko do jednej stacji i to w│a╢nie ta stacja, kt≤ra go
  posiada jest uprawniona do nadawania inforamcji. Po zako±czonej
  transmisji przekazuje "Token" nastΩpnej stacji. Przechodzi kolejno
  pomiΩdzy wszystkimi aktywnymi ko±c≤wkami sieci. St▒d nazwa "Token
  Ring".

  Opcje konfiguracji j▒dra:


       Network device support  --->
               [*] Network device support
               ....
               [*] Token Ring driver support
               < > IBM Tropic chipset based adaptor support




  Konfiguracja urz▒dze± token ring  jest identyczna, jak konfiguracja
  urz▒dze± ethernetowych, z dok│adno╢ci▒ do nazwy urz▒dzenia
  podlegaj▒cego konfiguracji.


  6.29.  X.25

  X.25 to obwodowy protok≤│ komutacji pakiet≤w zdefiniwany w C.C.I.T.T.
  (organizacji standaryzacyjnej uznawanej przez firmy telekomunikacyjne
  wiΩkszo╢ci kraj≤w ╢wiata. Ca│y czas trwaj▒ pracΩ nad implementacj▒ X25
  u LAPB i najnowsze wersje j▒dra 2.1.* zawieraj▒ kod odzwierciedlaj▒cy
  aktualny stan prac.

  Jonathon Naylor [e-mail] przewodzi grupie rozwijaj▒cej to
  oprogramowanie i opiekuje siΩ list▒ utworzon▒ do dyskusji na tematy
  dotycz▒ce X25 i Linuxa. Aby siΩ na ni▒ zapisaµ nale┐y na adres
  [e-mail] napisaµ list o tre╢ci "subscribe linux-
  x25".

  Wczesne wersje narzΩdzi konfiguracyjnych mo┐na uzyskac z archiwum ftp
  ftp.cs.nott.ac.uk <ftp://ftp.cs.nott.ac.uk/jsn/>.


  6.30.  WaveLan Card

  Urz▒dzenia Wavelan nosz▒ nazwy `eth0', `eth1', itd.

  Opcje kompilacji j▒dra:


       Network device support  --->
               [*] Network device support
               ....
               [*] Radio network interfaces
               ....
               <*> WaveLAN support




  Karty WaveLan to szerokopasmowe sieciowe karty bezprzewodowe. S▒
  bardzo podobne do kart ethernetowych  i praktycznie w wiΩkszo╢ci s▒
  konfigurowane  w taki sam sposb.

  WiΩcej informacji na temat kart WaveLan znajdziesz na stronie
  Wavelan.com <http://www.wavelan.com/>.


  7.  Kable i okablowanie

  Ci z was, kt≤rzy posiadaj▒ odpowiednie narzΩdzia mog▒ chcieµ zrobiµ
  w│asne kable do po│▒czenia ze sob▒ dw≤ch Linux≤w. Poni┐sze schematy
  powinny wam w tym pom≤c.


  7.1.  Szeregowy kabek bezmodemowy (Serial NULL Modem cable)

  Nie wszystkie kable bezmodemowe s▒ takie same. Du┐o kabli
  bezmodemowych oszukuje tw≤j komputer, tak aby my╢la│, ┐e wszystkie
  potrzebne sygna│y s▒ obecne i zamienia ze sob▒ kana│y nadawania i
  idbioru danych. Taki kabel bΩdzie dzia│a│ poprawnie, ale musisz
  stosowaµ softwareowe sterowanie przep│ywem danych (XON/XOFF), kt≤re
  jest znacznie mniej wydajne od sterowania sprzΩtowego. Poni┐szy
  schemat przedstawia kabel umo┐liwiajacy transmisjΩ ze sprzΩtowym
  sterowaniem przep│ywem danych (RTC/CTS).


       Pin Name  Pin                               Pin
       Tx Data    2  -----------------------------  3
       Rx Data    3  -----------------------------  2
       RTS        4  -----------------------------  5
       CTS        5  -----------------------------  4
       Ground     7  -----------------------------  7
       DTR        20 -\---------------------------  8
       DSR        6  -/
       RLSD/DCD   8  ---------------------------/-  20
                                                \-  6


  7.2.  KAbel portu r≤wnoleg│ego (kabel PLIP)

  Je╢li zamierzasz korzystaµ z protoko│u PLIP, to kabel wykonany wg.
  poni┐szego schematu bΩdzie dzia│a│ niezale┐nie od rodzaju posiadanego
  portu r≤wnoleg│ego.


       Pin Name    pin            pin
       STROBE      1*
       D0->ERROR   2  ----------- 15
       D1->SLCT    3  ----------- 13
       D2->PAPOUT  4  ----------- 12
       D3->ACK     5  ----------- 10
       D4->BUSY    6  ----------- 11
       D5          7*
       D6          8*
       D7          9*
       ACK->D3     10 ----------- 5
       BUSY->D4    11 ----------- 6
       PAPOUT->D2  12 ----------- 4
       SLCT->D1    13 ----------- 3
       FEED        14*
       ERROR->D0   15 ----------- 2
       INIT        16*
       SLCTIN      17*
       GROUND      25 ----------- 25




  Uwagi:

  ╖  Nie przy│▒czaj nigdzie igie│ oznaczonych gwiazdk▒ `*'.

  ╖  Dotakowe uziemienie znajduje siΩ na ig│ach 18,19,20,21,22,23 i 24.

  ╖  Je╢│i u┐ywany przez ciebie kable posiada metalowy ekran, to
     powinien on byµ po│▒czony do metalowej wtyczki DB-25, ale tylko z
     jednej strony.

     Ostrze┐enie: kabel ze ╝le wykonanymi po│▒czeniami mo┐e fizycznie
     zniszczyµ kartΩ kontrolora twojego komputera.. B▒d╝ bardzo ostro┐ny
     i dwukrotnie sprawdzaj ka┐de po│▒czenie, aby nie naraziµ siΩ na
     niepotrzebny b≤l g│owy lub atak serca.


  7.3.  Okablowanie ethernetowe 10base2 (cienki koncentryk)

  10base2 jest standardem okablowania ethernetowego wykorzystuj▒cego
  52omowy kabel koncentryczny o ╢rednicy ok 5mm. ú▒cz▒c ze sob▒
  komputery za pomoc▒ okablowania 10base2 nale┐y pamiΩtaµ o kilku
  zasadach. Po pierwsze musisz mieµ terminatory na obu ko±cach kabla.
  Terminator to opornik o oporni╢ci 52 omy, zapewniaj▒cy absorbjΩ
  sygna│u i zapobiegaj▒cy jego odbiciom w momencie osi▒gniΩcia ko±ca
  kabla. Bez za│o┐onyc terminator≤w, mo┐e siΩ okazaµ, ┐e siec nie jest
  pewna lub w og≤le nie nadaje siΩ do pracy. Zwykle posczeg≤lne
  komputery pod│▒cza siΩ do kabla z pomoc▒ 'tr≤jnik≤w'. Dlatego tak
  zbudowana sieµ wygl▒da mniej wiΩcej tak:








   |==========T=============T=============T==========T==========|
              |             |             |          |
              |             |             |          |
            -----         -----         -----      -----
            |   |         |   |         |   |      |   |
            -----         -----         -----      -----




  gdzie `|' oznacza terminator na k▒zdym zako±czeniu kabla, `======'
  oznacza kabel koncentryczny, a `T' oznaczj▒ tr≤jniki. Kabel │▒cz▒cy
  tr≤jnik z komputerem powinien byµ jak najkr≤tszy, najlepiej, gdy
  tr≤jnik jest wpiΩty bezpo╢rednio na kartΩ ethernetow▒ komputera.


  7.4.  SkrΩtka (Twisted Pair Ethernet Cable)

  Je╢li chcesz po│▒czyµ ze sob▒ tylko dwie karty ethernetowe przez
  skrΩtkΩ, to nie potrzebujesz ┐adnego koncentratora (hub'a). Schemat
  wykonania potrzebnego kabla znajdziesz w Ethernet-HOWTO <Ethernet-
  HOWTO.html>


  8.  Spis stosowanych termin≤w

  Poni┐sza lista zawiera najwa┐niejsze z termin≤w wykorzystywanych w tym
  dokumencie.

     ARP
        Skr≤t pochodz▒cy od nazwy Address Resolution Protocol, okre╢la
        spos≤b przyporz▒dkowywania adres≤w IP adresom sprzΩtowym kart
        ethernetowych.


     ATM
        Skr≤t pochodz▒cy od nazwy Asynchronous Transfer Mode. Sieci ATM
        przesy│▒j▒ dane w pakietach o ustalonej d│ugo╢ci. ATM jest
        technologi▒ sieci pakietowych z komutacj▒ kana│≤w.


     klient
        Jest to zwykle oprogramwoanie znajduj▒ce siΩ po tej samej
        stronie po│▒czenia co u┐ytkownik. S▒ oczywi╢µie wyj▒tki od tej
        regu│y, np. w przypadku X11 to w│a╢nie serwe jest po stronie
        u┐ytkownika, a klient jest to aplikacja wykonuj▒ca siΩ na
        zdalnej maszynie. Klient ot oprogramowanie lub ko±s≤wka systemu
        korzystaj▒ca z us│ug oferowanych przez serwer. W przypadku
        po│acze± peer to peer (ka┐dy z ka┐dym) jakimi s▒ slip lub ppp za
        klienta przyjmuje siΩ ten koniec po│▒czenia, kt≤ry je
        zainicjowa│, a drugi koniec nosi nazwΩ serwera.


     datagram
        Datagram jest pakietem informacji, kt≤ry pr≤cz danych posiada
        r≤wnie┐ nag│≤wki zawieraj▒ce adresy nadawcy i adresata. Jest
        podstawow▒ jednostl▒ przesy│ania informacji w sieci IP. CzΩsto
        jest zastΩpowany s│owem 'pakiet'.


     DLCI
        DLCI oznacza skr≤t Data Link Connection Identifier, jest
        stosowany do jednoznacznej identyfikacji virtualnego po│▒czenie
        punkt-punkt przez Frame Relay. DLCI s▒ zwykle przydzielane przez
        dostawcΩ us│ugi Frame Relay.

     Frame Relay
        Frame Relay oznacza technologiΩ sieciow▒ przeznaczon▒ przede
        wszystkim do przenosznia ruchu charaktyryzuj▒cego siΩ
        neregularnym natΩ┐eniem lub o sporadycznej charakterysyce.
        Koszty sieci s▒ redukowane przez wsp≤│dzielenie no╢no╢ci sieci
        przez wielu u┐ytkownik≤w, przu za│o┐eniu, ┐e ka┐dy z nich
        generuje najwiΩkszy ruch o innej porze.


     Adres sprzΩtowy
        Numer kt≤ry jednoznacznie identyfikuje komputer na poziomie
        wartstwy fizycznej sieci (na poziome warstwy no╢nika).
        Przyk│adem takich adres≤w jest adres karty ethernetowej lub
        adres AX.25.


     ISDN
        ISDN oznacza skr≤t Integrated Services Dedicated Network. ISDN
        umo┐liwia ujednolicony spos≤b dostarczania u┐ytkownikom
        informacji g│osowej lub cyfrowej. Technicznie ISDN jest sieci▒
        danych z komutacj▒ kana│≤w.


     ISP
        Jest to skr≤t Internet Service Provider (dostawca internetu). S▒
        to organizacje lub firmy, kt≤re umo┐liwiaj▒ ludziom dostΩp do
        Internetu,


     adres IP
        Jest to numer jednoznacznie identyfikuj▒cy komputer w sieci
        TCP/IP. Adres sk│ada siΩ z 4rech bajt≤w i zwykle jest
        przedstawiany w tzw notacji dziesiΩtnej, czyli takiej, w kt≤rej
        ka┐du bajt jest reprezentowany przez liczbΩ w systemie
        dziesiΩtnym, przy czym poszczeg≤lne bajty  s▒ rozdzielone
        znakiem '.'.


     MSS
        Maximum Segment Size (MSS) oznacza maksymalny rozmiar porji
        danych, kt≤ra mo┐e zostaµ przes│ana za jednym razem.  Aby
        zapobiec lokalnej fragmentacji pakiet≤w MSS powinno siΩ r≤wnaµ
        MTU-na│≤wki IP.


     MTU
        Maximum Transmission Unit (MTU) to parametr, kt≤ry okre╢la
        maksymalny rozmiar datagramu, jaki mo┐e zostaµ przes│any przez
        inerfejs, bez konieczno╢ci podzia│u go na mnijesze kawa│ki. MTU
        powinno byµwiΩsze ni┐ najwiΩkszy datagram jaki ma byc przesy│any
        w jednym kawa│ku. Pamietaj, ┐e ten parametr steruje jedyni
        lokaln▒ fragmentacja pakiet≤w. Mo┐e siΩ zdarzyµ, ┐e kt≤re╢ z
        po│▒cze± le┐▒cych na trasie do celu bΩdzie mia│o mnijejsze MTU,
        a wtedy pakiet zostanie podzielony na kwaw│ki w tym w▒skim
        garde. Standartowymi wielko╢ciami s▒  1500 dla kart
        ethernetowych,576 dla interfejsu SLIP.


     trasa
        trasa osnacza ╢cie┐kΩ jak▒ przebywaj▒ datagramy wΩdrujac od
        nadawcy do odbiorcy.


     serwer
        Oprogramowanie lub system po przeciwnej stronie po│▒czenia w
        stosunku do pozycji u┐ytkownika. Serwer udostΩpnia pewne us│ugi
        jednemu lub wiΩcej klientom. Mog▒ to byµ us│ugi typu  ftp, nfs
        lub dns. W przypaku po│▒cze± tyu peer-to-peer (ka┐dy z ka┐dym)
        za serwer przyjmuje siΩ ten koniec po│▒czenia, kt≤ry odpowiada
        na wezwanie, koniec rozpoczynaj▒cy sesje nosi nazwΩ klienta.


     window
        Okienko to najwiΩksza liczba bajt≤w jak▒ w danej chwili odbiorca
        jest w stanie przyj▒c.


  9.  Linux u dostawc≤w Internetu ?

  Je╢li jeste╢ zainteresowany wykorzystaniem Linuxa jako dostawca
  Internetu polecam stronΩ Linux ISP    homepage
  <http://www.anime.net/linuxisp/>. Zawiera listΩ odno╢nik≤w do
  informacji, kt≤re mog▒ ciΩ zainteresowaµ.


  10.  PodziΩkowania

  Chcia│bym podziekowaµ nastΩpuj▒cym ludziom, za ich wk│ad w powstanie
  tego dokumentu (kolejnosc nie ma┐adnego znaczenia): Axel Boldt, Arnt
  Gulbrandsen, Gary Allpike, Cees de Groot, Alan Cox, Jonathon Naylor.



  11.  Copyright.

  NET-3-HOWTO, informacja na temat instalacji i konfiguracji
  oprogramowania sieciowego pod Linuxem. Copyright (c) 1997 Terry
  Dawson.

  To jest darmowe oprogramowanie, mo┐esz je rozpowszechniaµ i
  modyfikowaµ na zasadach zgodnych z licencj▒ GNU General Public License
  wydan▒ przez Freee Software Foundation w wersji 2 (lub jak wolisz)
  p≤╝niejszej.

  Ten program jest rozpowszechniany w nadziei, ┐e bedzie u┐yteczny, lecz
  BEZ »ADNYCH GWARANCJI; nawet bez gwarancji zdatno╢ci HANDLOWEJ lub
  U»YTECZNOªCI W KONKRETNYM ZASTOSOWANIU. Wiecej szczeg≤│≤w w tek╢cie
  GNU General Public License.

  Wraz z tym programem powiniene╢ otrzymaµ kopie Licencji GNU General
  Public License, je╢li nie napisz do:

  Free Software Foundation, Inc., 675 Mass Ave, Cambridge, MA 02139,
  USA.

  12.  Od t│umacza

  To t│umaczenie zawiera mn≤stwo r≤┐nego rodzaju b│Ωd≤w.  Postanowie│em
  je udostΩpniµ w takim stanie, poniewa┐ nie mam czasu na dok│adne
  sprawdzenie tego dokumentu (a jest tego troche), a szkoda mi trzymaµ
  to na dysku, czekaj▒c na Woln▒ Chwile (TM), kt≤ra byµ mo┐e nigdy nie
  nadejdzie. Dlatego bedΩ wdziΩczny za ka┐d▒, nawet najdrobniejsz▒
  uwagΩ.

  Najnowsz▒ wersjΩ tego t│umaczenia znajdziesz tutaj:
  http://www.ippt.gov.pl/pub/Linux/JTZ/html/NET-3-HOWTO.pl.html
  <http://www.ippt.gov.pl/pub/Linux/JTZ/html/NET-3-HOWTO.pl.html>.

  [e-mail]